سرطان طوقه و یا سرطان مو، به دلیل ورود یک نوع باکتری به تاکستان ایجاد میشود و به شکل غدههای گوشتی روی ریشه به وجود میآید.
آنطور که کارشناسان کشاورزی میگویند در زمستان به دلیل ایجاد شدن ترک و زخم بر تنه تاکهای انگور راه نفوذ این باکتری باز میشود و در غدههای آلوده، به زندگی خود ادامه میدهد.
بر همین اساس باتوجه به آغاز فصل سرما در استان همدان که یک استان سردسیر است، این روزها سرطان مو در تاکستانهای شهرستان ملایر ریشه دوانده و باغات انگور را در معرض نابودی قرار داده است.
این شرایط در حالی است که از مجموع ۷.۵ میلیون هکتار تاکستان در دنیا ۲۲۷ هزار هکتار باغ انگور آبی و دیم در استان همدان قرار دارد و از این گستره سالانه ۴۲۰ هزار تن انگور تولید میشود، گرچه باغداران میگویند امسال به دو دلیل مهم سرمازدگی و ریشه زدن سرطان در باغات انگور این محصول با ضریب کاهشی ۳۰ درصدی در تولید مواجه بوده است.
محمد سوزنچی رئیس خانه کشاورز گفت: سرما و خاک آلوده مسیر ورود سرطان به تاکستانهای استان همدان و به ویژه شهرستان ملایر که قطب تولید انگور به شمار میرود، هستند.
وی افزود: موارد ثبت شده زیادی نشان میدهد خاک آلوده سبب بیماری تاکها شده، به طوری که درصد تشکیل غدههای سرطانی روی ریشه و اندام هوایی که در تماس با خاک هستند بیشتر است.
سوزنچی با اشاره به اینکه پیشروی سرطان در باغات انگور باعث میشود تاکستانها بهطور کامل از بین روند، تاکید کرد: راهکار کارشناسی برای حل این مشکل به چند نکته اشاره دارد: نخست آنکه مراقب سرمازدگی درختان باشیم و با استفاده از سموم مانند پتاسیم آنها را نسبت به سرما مقاوم کنیم. دوم اینکه مراقب زخم برداشتن تنه تاکها باشیم و سعی کنیم از روشهای قدیم که تاک به روی زمین قرار میگرفت فاصله بگیریم و به سمت طرحهای جدید علمی پیش برویم.
این کارشناس کشاورزی بیان کرد: یکی از عواملی که ناشی از سهلانگاری باغداران در ریشه زدن سرطان تاک است، استفاده از گازوئیل و آب آلوده است که باعث میشود در از بین بردن این سرطان هیچ نوع سمی کارساز نباشد.
حجتالله شریفی یک باغدار ملایری گفت: امسال با توجه به سرمازدگی حادث شده، ۹ هزار هکتار از باغات ملایر به طور جدی سرمازده شدند، به عبارتی زمینه ایجاد سرطان در ۹۰۰۰ هکتار از تاکستانهای ملایر فراهم شده است.
وی افزود: آثار این سرمازدگی و سرطان در محصول سال آینده بیشتر خود را نشان خواهد داد و باعث میشود کاهش شدیدی در صادرات این محصول داشته باشیم.
شریفی با بیان اینکه ۲۸۰ هزار تن از انگور تولیدی استان در شهرستان ملایر تولید میشود، بیان کرد: میزان تولید در هر هکتار از باغات انگور شهرستان ملایر ۲۴ تن است که امسال با خسارت ۱۷۵ تنی این محصول، ضربه محکمی به اقتصاد و معیشت باغداران ملایری وارد شده است.
این باغدار گفت: سرمازدگی نه تنها باعث افت تولید انگور شده، بلکه عاملی شده تا امسال سرطان طوقه یا سرطان مو حجم بیشتری از باغات انگور در ملایر را آلوده کند.
شریفی افزود: از مهمترین کودهای کارساز برای مبارزه با سرطان مو، پتاسیم و فسفات است که اگر همزمان به تاکها تزریق شود آنها را در برابر سرما مقاوم میکند، اما امسال در تخصیص این سموم به کشاورزان مشکلاتی وجود داشت که باعث ایجاد حجم بالایی از سرمازدگی شد.
وی تاکید کرد: نیاز کنونی باغداران، سموم ازت، پتاسیم و فسفات است و با اینکه استاندار همدان در نشستی با باغداران ملایر تاکید به تخصیص آن در کوتاهترین زمان کرد، اما هنوز این سموم به دست باغداران نرسیده است.
رضا بهراملو رئیس جهاد کشاورزی استان همدان، اما باغداران را خطاب قرار داد و گفت: ایستاده کردن باغات انگور موجب کنترل آفت خطرناک زنجره (آفت) مو یا همان سرطان مو میشود، از همینرو باغداران برای جلوگیری از این بیماری گیاهی باید نسبت به ایستاده کردن باغات انگور خود اقدام کنند.
وی ادامه داد: جهاد کشاورزی در حد امکان تسهیلات لازم را به باغداران ارائه میدهد تا نسبت به ایستاده کردن تاکستانها اقدام کنند، چرا که با این اقدام هم از سرمازدگی و هم از ورود باکتری سرطان به تاکستانها جلوگیری میشود.
این مقام مسئول با بیان اینکه امسال سرمازدگی و بارش بی موقع ۴ هزار و ۱۸۷ میلیارد تومان خسارت به باغداران انگور وارد کرد، افزود: با توجه به اینکه استان همدان سردسیر است، احتمال سرمازدگی وجود دارد، به همین منظور باغداران باید نسبت به اصلاح روشهای کشت و بیمه کردن محصولات خود اقدام جدی کنند.
بهراملو با بیان اینکه ۱۰ درصد از کل اراضی استان را باغات انگور تشکیل میدهد، عنوان کرد: باغداران انگور در همدان سالانه ۴۲۰ هزار تن انگور تولید میکنند که ۷۰ درصد آن کشمش بیدانه است و مابقی آن به دیگر فرآوردهها تبدیل شده و یا تازهخوری میشود.
وی همچنین در خصوص تخصیص سموم پتاسه و نیتراته به باغداران نیز گفت: سهمیه در نظر گرفته شده مشخص است و باغداران به راحتی میتوانند میزان سموم مورد نظر خود را با مراجعه به جهاد کشاورزی استان همدان دریافت کنند.
رحیم مرتضایی رئیس اتاق بازرگانی استان همدان نیز درباره سرمازدگی باغات انگور گفت: امسال باغات انگور ملایر به عنوان قطب تولید انگور استان ۷۰ درصد آسیب دید که بر اساس تولید ۲۴ هزار تن در هکتار، میزان محصول خسارت دیده بیش از ۱۵۷ هزار تن بوده است.
وی افزود: سرمازدگی باغات انگور امسال دروازه ورود به آفت زنجیره مو را فراهم کرده است، بر همین اساس درخواست تخصیص تسهیلات ارزان قیمت برای خرید نهادههای کشاورزی و استمهال تسهیلات دریافتی باغداران با حذف جرائم متعلقه را داریم.
مرتضایی رئیس اتاق بازرگانی همدان همچنین گفت: خسارتی که به باغات انگور در اثر طغیان زنجره مو یا سرطان مو وارد شده، ۵۰۰۰ هکتار از باغات ملایر را آلوده کرده است.
تاکید کرد: با توجه به دوره چرخه زندگی زنجره که بین ۴ تا ۸ سال است اگر اقدام جدی صورت نگیرد در آینده نزدیک شاهد از بین رفتن بخش قابل توجهی از باغات انگور استان خواهیم بود.
وی خواستار مشارکت و همراهی دولت با باغداران انگور در مبارزه جدی برای کنترل و از بین بردن آفت زنجره مو شد و تاکید کرد: انگور یکی از مهمترین محصولات صادراتی بخش کشاورزی است که با توجه به خسارات عنوان شده نیازمند برنامهریزی و توجه جدی است.
منبع: تسنیم