عباسعلی کدخدایی عضو حقوقدان و رییس پژوهشکده شورای نگهبان که در نخستین مدرسه تخصصی حقوق برنامه سخن میگفت به آسیبشناسی نظام برنامهریزی در جمهوری اسلامی ایران پرداخت و گفت: در گام اول آسیبشناسی نظام برنامهریزی، باید ببینیم از برنامه چه انتظاری داریم و اصلاً برنامه چیست و با چه هدفی برنامهریزی میشود.
رییس پژوهشکده شورای نگهبان در ادامه با تاکید بر اینکه یکی از مشکلات ما در طول شصت سال گذشته که صحبت از برنامهریزی و برنامه توسعه در کشور مطرح بوده است، همین بوده که ما ابتدا برنامه را تعریف نکردهایم؛ عنوان برنامه توسعه را به کار بردیم، در حالی که قانون اساسی وقتی در اصل ۱۲۶ راجع به اختیارات رئیس جمهور صحبت میکند، فقط مسئولیت امور برنامه و بودجه را بر عهده رئیس جمهور گذاشته و اشارهای به توسعه نداشته است.
عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در لسان قانونگذار عادی، برنامه، به برنامههایی که عمدتاً به عنوان برنامههای توسعه شناخته میشود تبدیل شده است افزود: برنامه هر کشور دارای شاخصهایی است که چارچوب اراده آن کشور از توسعه را نشان میدهد و باید ببینیم در روند قانونگذاری و نظام سیاسی و اداری کلان کشور ما، با این شاخصها که مهمترین آنها عبارتند از عدالت و معنویت، رفاه در همه حوزهها نظیر اقتصاد و بهداشت، امنیت و آزادی چگونه برخورد میشود.
کدخدایی همچنین با اشاره به نبود یک مفهوم واحد از برنامه توسعه و همچنین مشخص نبودن دقیق اهداف برنامه در کنار عدم تعیین شاخصها گفت: نهایتاً این چالشها دستبهدست هم میدهد و باعث میشود یک دوره پنجساله بدون اجرایی شدن برنامهها بگذرد و ما سراغ برنامه پنجساله بعدی برویم.
رییس پژوهشکده شورای نگهبان در سخنان خود در این نشست علمی به تشریح آسیبهایی مانند گسستگی در اهداف برنامهها، تلقی اشتباه از اصل ۱۲۶ قانون اساسی، بی توجهی به نسبت قانون برنامه با سایر سیاستهای کشور، عدم نظارت دقیق بر اجرای برنامه، فقدان آمار صحیح از وضعیت کشور و برخی موارد دیگر پرداخت.