مجتبی میر رئیس گروه نهال و بهبود ارقام کشور با اشاره به وضعیت تولید نهال در کشور گفت: اکنون بخش زیادی از نهال‌های تولید شده، از سوی نهالستان‌های فاقد مجوز انجام می‌شود، بخشی هم دارای برچسب سفید بوده که به شکل خود اظهاری از سوی پرورش دهندگان تولید می‌شود و تعداد کمی هم دارای برچسب آبی و گواهی شده پرورش هستند.

او با بیان اینکه برچسب شناسنامه گیاه محسوب می‌شوند، افزود: نهال‌های برچسب آبی، گیاهانی هستند که اصالت و سلامت آنها تأیید شده از سوی آزمایشگاه‌های داخلی و خارجی است.

میر ادامه داد: نهال‌های گواهی شده عاری از ویروس هستند که این امر منجر به افزایش ۳۰ درصد محصولات باغی می‌شود. 

او با بیان اینکه تا قبل از سال ۸۵ نهال‌های تولید شده بدون مجوز و شناسنامه هستند، افزود: هم اکنون  به گونه‌های نهال‌های گواهی شده دارای برچسب آبی  یارانه تخصیص می‌یابد تا باغدار به استفاده از نهال‌های دارای اصالت با بهره وری بالا تشویق شود. 

این مقام مسئول قیمت نهال‌های بدون گواهی  را ۳۰ تا ۷۰ هزار تومان و گیاهان دارای برچسب آبی ۱۸۰ تا ۳۲۰ هزار تومان اعلام کرد.

او با بیان اینکه حدود ۶۸ میلیون نهال دارای مجوز در کشور تولید می‌شود، گفت : از این تعداد فقط ۶۳۰ هزار نهال یعنی یک درصد گواهی‌شده و اصالت و سلامت آنها تأیید می‌شود.

میر با اشاره به ظرفیت تولید ۶.۵ میلیون نهال گواهی شده در کشور، افزود: سال گذشته ۳۰۰ میلیارد تومان یارانه به صورت اسناد خزانه به این نوع نهال‌ها تخصیص یافت که کشاورزان تشویق به اصلاح درختان باغات خود شوند.

در ادامه عبدالرضا کاوند، معاون تحقیقات و کنترل و گواهی نهال مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور با بیان اینکه ۱۴ زنجیره اسمی تولید نهال سالم در کشور وجود دارد، گفت: هم اکنون ۱۰ زنجیره فعال هستند.

او با بیان اینکه ظرفیت ما تولید ۱۰ میلیون نهال گواهی شده در کشور است، افزود: با وجود بی توجهی باغداران هنوز فاصله زیادی تا بالفعل شدن دارد. این در حالی است که بین ۴۰ تا ۴۵ درصد نهال‌های کشت شده در برخی کشورهاگواهی شده هستند و این عدد برای کشور ما فقط ۱.۵ درصد است.

کاوند ادامه داد: ۶۳۸ نهالستان دارای مجوز داریم که ظرفیت تولیدی آنها بالای ۵۰ میلیون اصله نهال است، اما برخی از آنها هنوز شرایط تولید نهال گواهی شده را ندارند.

معاون تحقیقات و کنترل نهال موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر گفت: ماده اولیه ۱۲ هزار اصله از گروه دانه دار، هسته دار، ریز میوه و مرکبات در کشور موجود است که در بین ۸ تا ۱۰ مرکز مستقرند.

او با بیان اینکه بیش از ۳۰ هکتار باغ مادر در استان‌های قزوین، البرز، همدان، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و مازندران فعالیت دارند، افزود: ارقام گواهی شده و عاری از هر نوع ویروس و بیماری تولید و آماده عرضه دارند.

در ادامه بازدید از مرکز کشت نهال اعلام شد که در یک بانک ژن نهال، ۵۰ رقم و پایه در حال پرورش است. این ارقام از کشور ایتالیا وارد شده و در حال پیش‌تکثیری است. برخی گونه گیاهان بومی بوده مانند گردو که دو باغ مادر در قزوین و تویسرکان همدان راه اندازی شده و نیاز به واردات نیست. همچنین ۶ رقم بومی دیگر در حال پایش بوده و بیش از ۵۳ رقم هم در دستور کار قرار دارد.

واردات هر گیاه ۵۰ یورو هزینه دارد که حدود ۴۰۰ اصله نهال از آن تولید می‌شود. پیش‌تکثیری گیاهان در جهان بر عهده دولت‌ها بوده اما در ایران بخش خصوصی به این امر مبادرت کرده است.

کشورهای جهان از حدود ۷۰ سال پیش به سوی تولید گیاهان گواهی شده حرکت کرده‌اند زیرا گیاهان ناسالم تا ۴۰ درصد محصولاتشان ضایع می‌شود. به عنوان مثال ویروس یک درخت میوه مانند آلو در یک شهر سالانه ۳۰۰ میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی و اقتصاد کشور تحمیل می‌کند.