افزایش سرمایه شرکت‌ها به چند روش صورت می‌گیرد که هر کدام از این روش‌ها ویژگی‌های خاص خود را داشته و در شرایط مختلف از آن‌ها استفاده می‌شود. یکی از روش‌ها، افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی است. ماده ۶۸ قانون برنامه ۵ ساله ششم این اجازه را به سازمان بورس داده بود که دستورالعملی در این زمینه تدوین و فرآیند را به صورت الکترونیکی طراحی کند که در نهایت سال گذشته این دستورالعمل تدوین و در دی به تصویب هیئت مدیره سازمان بورس رسید.

در نهایت ۳۰ اردیبهشت امسال نخستین پذیره‌نویسی الکترونیکی حق تقدم برای افزایش سرمایه یک شرکت بورسی انجام شد.

الکترونیکی شدن فرآیندی که محمود حسنلو مدیر فناوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: بر اساس دستورالعمل، ارسال پستی برگه‌های حق تقدم توسط شرکت به سهامداران و ارسال پستی مدارک توسط سهامداران برای شرکت حذف شد و تمامی فرآیند‌ها به همراه واریز وجوه مورد نیاز برای افزایش سرمایه و تایدیه‌های استفاده از مطالبات توسط سهامداران با استفاده درگاه ایجاد شده انجام می‌شود. بر این اساس سهامدار می‌تواند وارد سامانه درگاه یکپارچه ذی‌نفعان بازار سرمایه (ddn) شوند موارد را کامل مشاهده و اقدامات لازم را انجام دهند.

البته که استفاده از این خدمت پیش نیازی هم دارد، موضوعی که حسنلو در رابطه با آن مطرح کرد: تنها پیش نیازی که جهت استفاده از این خدمت وجود دارد سجامی بودن سهامداران است که طبق بررسی‌ها حدود ۹۵ تا ۹۷ درصد سهامداران حقیقی و ناشران سجامی شده‌اند، پس این موضوع چالش محسوب نمی‌شود.

قابلیت پرداخت بالای ۱۰۰ میلیون تومان برای مشارکت در پذیره‌نویسی حق تقدم الکترونیکی فراهم شد

اما یکی از مواردی که جزو محدودیت‌ها برای این فرآیند محسوب می‌شود عدم امکان واریز بیش از ۱۰۰ میلیون تومانی بود بر همین اساس باشگاه خبرنگاران جوان هم این موضوع را ۲۶ بهمن از نیما قجری، مدیریت سامانه‌های خدمات ارزش افزوده شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه پیگیری کرد و او گفت: با توجه به محدودیت‌های درگاه‌های پرداخت و وجود سقف ۱۰۰ میلیون تومانی برای تراکنش‌های روزانه و در جهت افزایش مشارکت سهامداران بازار سرمایه و تسهیل این موضوع، با پیگیری‌های انجام شده توسط سازمان بورس اوراق بهادار و شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، همکاری بانک مرکزی و شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) امکان واریز مبالغ بیش از ۱۰۰ میلیون تومان برای کلیه سهامدارن حقیقی و حقوقی جهت مشارکت در فرآیند پذیره نویسی برخط از طریق درگاه ذی‌نفعان بازار سرمایه فراهم شد.

این مقام مسئول در ادامه اظهار کرد: لذا از این پس سهامداران بازار سرمایه می‌توانند برای واریز این مبالغ که به دلیل محدودیت‌های موجود امکان‌پذیر نبود، با کارت‌هایی که متعلق به خودشان است جهت مشارکت در پذیره نویسی حق تقدم در درگاه ذینفعان بازار سرمایه با آدرس https://ddn.csdiran.ir اقدام کنند.

به گفته کارشناسان، حالا با توجه به رفع این محدودیت امکان مشارکت بیشتر برای سهامداران در این زمینه هم فراهم خواهد فرآیندی که دارای مزیت‌ها متفاوتی است و در همین راستا محمد خبری زاده کارشناس بازار سرمایه گفت: در خصوص بحث افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یکی از مواردی که همواره سبب دردسر سهامداران می‌شود فرآیند مربوطه و واریز وجه مورد نیاز بود فرآیندی که گاهی سبب می‌شود سهامداران از حق قانونی خود چشم پوشی کنند و اصلا وارد فرآیند افزایش سرمایه نشوند.

این کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: سرانجام با الکترونیکی شدن این فرآیند علاوه بر تشویق سهامداران به مشارکت و حضور در بحث افزایش سرمایه که حق قانونی آن‌ها بود حالا هر دو سمت یعنی سهامداران و خود ناشران سود می‌برند به طوری که در هزینه‌های انجام افزایش سرمایه برای شرکت با حذف ارسال پستی صرفه‌جویی می‌شود و سریع‌تر فرآیند طی می‌شود البته برای سهامدار نیز این موضوع صدق می‌کند و سهامدار بدون نیاز به مراجعه حضوری به بانک و پست می‌تواند در فرآیند افزایش سرمایه شرکت کند.

او بیان کرد: کاهش مدت زمان تجمیع اطلاعات سهامداران، تسریع در روند افزایش سرمایه، افزایش امنیت اطلاعات، صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها با این اقدام عملیاتی می‌شود. نکته دیگر این که گاهی سهامداران از این افزایش سرمایه‌ها اطلاع نداشتند که با این سامانه بر اساس پیامک زنجیر اطلاع رسانی هم تکمیل می‌شود.

نحوه پذیره‌نویسی الکترونیکی حق تقدم سهام

اما نحوه پذیره‌نویسی الکترونیکی حق تقدم سهام چگونه است؟ سهامداران با ورود به «درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه» به آدرس ddn.csdiran.ir و ورود به داشبورد «پذیره‌نویسی سهامدار» می‌توانند اطلاعات پذیره‌نویسی حق‌تقدم و میزان مطالبات و حق تقدم تعلق گرفته خود را مشاهده کنند و در صورت نیاز مبلغ را به صورت برخط پرداخت کرده و این داده‌ها به صورت اتوماتیک در سیستم‌ها درج می‌شود.