بنابر ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب و کار مصوبه سال ۹۰، قطع برق چاه های کشاورزی ممنوع است، درحالیکه وزارت نیرو در سال های اخیر به بهانه کمبود برق و مدیریت ناترازی، برنامه قطعی ۶ ساعته چاه های کشاورزی در شبانه روز را ارائه و اجرایی کرده که این امر آسیب جدی به بخش کشاورزی وارد کرده است.
با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در ارتقای امنیت غذایی و کاهش وابستگی به آن سوی مرزها، وزارت نیرو طبق قانون مکلف به تامین ۲۴ ساعته برق چاه های کشاورزی است که متاسفانه طی چند سال اخیر قانون را در فصل تابستان زیرپاگذاشت و امسال هم قطعی برق ها برای نخستین بار در فصل پاییز تکرار شده است که هرچه سریع تر برای رفع این بحران باید تمهیداتی اتخاذ کنند تا در آغاز سال نخست برنامه هفتم، اهداف خودکفایی زیر سوال نرود.
با شروع فصل سرما ، افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و متوقف شدن مازوت سوزی در نیروگاه های تامین برق برای جلوگیری از آلودگی هوا ، دست به دست هم دادند تا محدودیت هایی در تولید برق ایجاد شود که براین اساس وزارت نیرو برنامه ریزی هایی برای قطعی برق انجام داده که این امر با واکنش شدید کشاورزان همزمان با فصل کشت روبرو شده است.
در همین ارتباط قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: با توجه به آنکه گیاه موجود زنده است، قطعی برق چاههای کشاورزی خسارت ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی وارد میکند که براین اساس نباید انتظار خودکفایی یا ارتقای ضریب امنیت غذایی را داشت.
پیشه ور با بیان اینکه کشاورزان با قطعی برق چاههای کشاورزی شغل خود را از دست دادند، گفت: در قانون قبلی عمده چاهها با سوخت فسیلی انجام میشد که در قانون بهبود فضای کسب و کار بحث برقی کردن چاههای کشاورزی از طریق تسهیلات با مدت بازپرداخت ۵ سال و بدون سود بانکی مصوب شد که متاسفانه با قطعی برق، کشاورز شغل خود را از دست میدهد.
پایداری تولید محصولات اساسی در معرض خطر است
عطااللّه هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران گفت: وقتی وزارت نیرو سرمایه گذاری زیرساختی در خصوص ایجاد نیروگاه های جدید یا تجهیز و به روز کردن نیروگاه هد انجام نمی دهد، در نتیجه این امر منجر به مطرح شدن موضوع کمبود برق در ۲ تا ۳ سال گذشته می شود که در تابستان این کمبود برق به اوج خود رسید و برای اولین بار در طول تاریخ قطعی برق به پاییز و زمستان هم رسیده است.
به گفته او، با توجه به فصل کشت گندم، کلزاو چغندر قند برای سال زراعی جدید، قطعی برق برنامه پایداری تولید و دستیابی به اهداف برنامه هفتم را زیرسوال می برد. هرچند طبق قانون وزارت نیرو مکلف به تامین ۲۴ ساعته برق کشاورزی با ولتاژ مناسب است که متاسفانه طی سال های اخیر این قانون نادیده گرفته شده است.
هاشمی ادامه داد: با گذر از فصل گرما دیگر مسئولان وزارت نیرو نمی توانند بهانه بیاورند که مصرف برق در کشور بالاست ، از این رو قطعی برق در فصل پاییز همزمان با کشت سال زراعی جدید ناشی از بی تدبیری و عدم برنامه مسئولان وزارت نیرو است که با استمرار این روند تولید محصولات اساسی و استراتژیک افت چشمگیری خواهد داشت.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران با بیان اینکه کشاورزان یکچهارم روز در فصل تابستان برق نداشتند، افزود: علی رغم خسارت هایی که از حیث قطعی برق به عملکرد تولید و الکتروپمپ های چاه های کشاورزی وارد شد، اما ریالی از خسارت کشاورزان پرداخت نشد و اکنون هم قطعی برق ها به تولید محصولات اساسی آسیب جدی می زند که متاسفانه هیچ کس پاسخگو نیست.
هاشمی گفت: قطعی برق در فصل پاییز تنها مختص بخش کشاورزی نیست، بخش صنعت هم از این حیث متحمل خسارت می شود که براین اساس پیش بینی برنامه هفتم در حوزه دستیابی به خودکفایی و پایداری امنیت غذایی زیر سوال می برد چراکه در ۱۲ روز وقتی یک دوازدهم برق نداریم، یک ششم خسارت وارد می شود که براین اساس در حوزه گندم که با نان مردم سروکار دارد، ۲ میلیون تن افت تولید داریم که در ارتباط با رفع این چالش هرچه سریع تر باید راهکاری اندیشیده شود به طوریکه با واردات برق این ناترازی جبران شود.
علی رغم آنکه قطعی برق چاه های کشاورزی در پی مدیریت مصرف برق به سبب بروز برخی مشکلات سبب نارضایتی کشاورزان شده است، این موضوع در فصل پاییز همزمان با آغاز کشت محصولات اساسی برای سال زراعی جدید تکرار شده است که استمرار این سیاست در تضاد با اهداف خودکفایی ۹۰ درصدی محصولات اساسی در برنامه هفتم و ارتقای امنیت غذایی است.
کاهش حداقل ۴۰ درصدی عملکرد تولید محصولات اساسی با قطعی برق در فصل کشت
در ادامه عنایت اله بیابانی قائم مقام خانه کشاورز گفت: با توجه به آنکه چاه ها برای استفاده آب با برق کار می کنمد، از این رو با قطعی برق نمی توان بهره وری لازم را داشت که این امر به زیان تولیدکننده تمام می شود. قطعی برق چاه های کشاورزی حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد بر عملکرد تولید اثر می گذارند و در برخی استان ها هم میزان خسارت قطعی برق بر عملکردهای تولید بیش از این رقم مطرح می شود که در نتیجه این موضوع در تضاد با سیاست های خودکفایی است.
بیابانی گفت: قسمتی از وظایف ما این است که تولید را برمبنای امکانات داشته باشیم که با قطعی برق وزارت نیرو باید پاسخگو باشد چراکه مدیریت تنظیم برق در فصل پاییز همزمان با آغاز کشت باید به گونه ای باشد که در راستای پایداری تولید و دستیابی به اهداف برنامه هفتم مبنی بر خودکفایی حداکثری قطعی برق نداشته باشیم.
با توجه به آنکه قطعی برق چاه های کشاورزی در پی مدیریت مصرف برق به سبب بروز برخی مشکلات سبب نارضایتی کشاورزان شده است، بنابراین انتظار می رود که وزارت نیرو با وجود اهمیت بخش کشاورزی در امنیت غذایی نسبت به خارج کردن قطع الکتروپمپ های کشاورزی از برنامه اقدام کند تا در دستیابی به اهداف برنامه هفتم مبنی بر خودکفایی ۹۰ درصدی محصولات اساسی دچار آسیب نشویم.