بحران آب اصلیترین و مهمترین عامل فرونشست زمین است، باتوجه به کمبود بارندگیها در سالهای گذشته و کم شدن آب پشت سدها، برای تامین آب باید از منابع آب زیر زمینی و آبخوانها استفاده شود.
در استان یزد هم در اثر برداشت نادرست از سفرههای آب زیر زمینی در بعضی از دشتها شاهد به وجود آمدن فرونشست و فروچالههایی در سالهای گذشته هستیم.
محمد علی فهیمی مدیرگروه مطالعات آبهای زیر زمینی شرکت سهامی آب منطقهای یزد با بیان اینکه بیشتر دشتهای استان با افت سالیانه سطح آب مواجه هستند، گفت: در چهار دشت یزد _ اردکان، دشت ابرکوه، دشت شمش بهادران و دشت هرات در منطقه شمال غرب هرات دارای فرونشست هستند.
وی افزود: بزرگترین مساحت فرونشست در دشت یزد _ اردکان به عنوان بزرگترین، پرجمعیتترین و مهمترین دشت استان یزد اتفاق افتاده است.
فهیمی ابراز کرد: در دشت ابرکوه که به دلیل ساختار زمین شناسی متفاوت دارای سنگ کف آهکی است، فرونشستها به صورت فرو چالهها خود نمایی میکنند.
رئیس گروه آبهای زیر زمینی شرکت سهامی آب منطقهای یزد با بیان اینکه ۴۲ مورد فروچاله تاکنون در دشت ابرکوه ایجاد شده است، افزود: عمق برخی از فروچالهها در این دشت ۴۰ متر اندازه گیری شده است.
از بین رفتن سفرههای آب زیر زمینی مهمترین خطر ایجاد فرونشستها است
محمد علی فهیمی در مورد خطرهای ناشی از ایجاد فرونشستها گفت: با فرونشست زمین فضاهای خالی بین ذرات خاک که نگهدارنده و ذخیره کننده بارشها هستند، بسته میشوند و آب باران علاوه بر اینکه وارد سفرههای آب زیر زمینی نشده، باعث به وجود آمدن سیلاب و خسارات ناشی از آن میشود.
وی دیگر خطر ناشی از ایجاد فرونشستها را خسارت به تاسیسات، ساختمان ها، جادهها و لولههای آب و برق و گاز دانست.
کاهش برداشت آبخوانها تنها راه حل جلوگیری از ایجاد فرونشستها
مهدی برزگری رئیس گروه احیا و تعادل بخشی شرکت سهامی آب منطقهای یزد گفت: مهمترین راهکار جلوگیری از ایجاد فرونشست ها، مدیریت مصرف چاههای مجاز و جلوگیری از اضافه برداشتها ازآبخوانها و همچنین جلوگیری از حفر و برداشت چاههای عیر مجاز در استان است.
وی با بیان اینکه از سال ۱۳۹۴ تاکنون طرح احیا و تعادل بخشی آبهای زیر زمینی در حال اجرا است، افزود: این طرح شامل پروزههای مختلف از جمله تشکیل گروههای گشت و بازرسی، طرح تحویل حجمی چاههای کشاورزی و نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاههای کشاورزی و صنعتی است.
برزگری ابراز کرد: با اجرای طرح احیا و تعادل بخشی روند افت سطح آبهای زیرزمینی کنترل شد که این امر باعث جلوگیری از توسعه بیشتر فرونشستها در دشتهای استان شد.