ماجرای «مبارک و خاتون پرده نشین» چیست؟

علی طربی کارگردان نمایش «مبارک و خاتون پرده نشین»، با ابراز خرسندی از اینکه متنی از داود فتحعلی بیگی را روی صحنه آورده است، درباره قصه نمایش گفت: استاد فتحعلی بیگی این نمایشنامه را با نگاهی به حکایت زن پارسای عطار نیشابوری نوشته است و اجرای آن برای من و گروهم تجربه ارزشمندی است.

این کارگردان درباره علاقه‌مندی‌اش به نمایش‌های سیاه بازی و آئینی سنتی توضیح داد: من بیشتر در این گونه نمایشی فعالیت می‌کنم و بسیار دوستش دارم، چون شادی و طراوت خاص خودش را دارد. از ابتدای آشنایی‌ام با تئاتر به تماشای آثار استادم حسین ربیعی که بازیگر شناخته شده‌ای در ایران است، می‌نشستم و زمانی که دیدم مردم با این گونه نمایشی ارتباط خیلی خوبی برقرار می‌کنند و برایشان جذاب است، آرام آرام گرایشم بیشتر شد و از طرفی، چون به آثار طنز هم علاقه دارم، توانستم در این مسیر گام بردارم و خلاقیت بیشتری داشته باشم.

این کارگردان جوان با اشاره به این که در کارگردانی نمایش «مبارک و خاتون پرده نشین» سعی کرده است به اصول دیرینه اجرا‌های آئینی و سنتی وفادار بماند، تصریح کرد: تلاش من بر این بود که هم وقتی تماشاگران قدیمی نمایش‌های سیاه بازی و تخت حوضی این نمایش را می‌بینند لذت ببرند و هم تماشاگران نسل امروز بتوانند با آن به عنوان یک نمایش ایرانی ارتباط برقرار کنند، در واقع تلاش کردم کمدی‌های سنتی قدیمی را به روز کنم و روی صحنه بیاورم.

طربی با بیان اینکه نمایش‌های آئینی سنتی بازیگران حرفه‌ای و خاص خودش را دارد، افزود: هر بازیگری نمی‌تواند به راحتی در نمایش‌های ایرانی و تخت حوضی بازی و با مخاطب ارتباط برقرار کند، چون بازی در این آثار بسیار دشوار است. به همین دلیل انتخاب بازیگر برای نمایش «مبارک و خاتون پرده نشین» هم واقعاً سخت بود و خدا را شکر می‌کنم بازیگران توانمند جوان و پیشکسوتی گرد هم آمدند که در اجرای این نمایش‌ها سابقه و یدطولایی دارند. بازیگران به خوبی از پس نقش‌ها برآمدند و آنچه در ذهن من بود به بهترین شکل روی صحنه آمد.

طربی که اولین جایزه بازیگری‌اش را برای بازی در نقش سیاه از مرحوم عزت الله انتظامی دریافت کرده است و در نمایش «مبارک و خاتون پرده نشین» علاوه بر کارگردانی، نقش سیاه را هم بازی می‌کند، درباره همزمانی بازی و کارگردانی گفت: بازیگری و کارگردانی همزمان کار بسیار دشواری است و مزایا و چالش‌های خودش را دارد و تنها علاقه‌مندی و عشق می‌تواند این دشواری را آسان کند.

این هنرمند ادامه داد: ورود به حوزه نمایش ایرانی به طور کلی دید آدم را نسبت به زندگی عادی عوض می‌کند. واقعاً فردی که وارد می‌شود باید علاقه خیلی خاصی به این رشته داشته باشد تا بتواند پیشرفت کند، چه در زمینه بازیگری و چه در زمینه کارگردانی. مشکل بزرگ دیگری که وجود دارد این است که هنرمند نمی‌تواند تئاتر را به عنوان یک شغل ببیند و به صورت مستمر از آن امرار معاش کند. حمایت خاصی از هنرمندان تئاتر نمی‌شود، اما وقتی به این وادی ورود می‌کنید دیگر رها کردن و بیرون رفتن از آن بسیار دشوار است.

طربی در پایان درباره موسیقی نمایش «مبارک و خاتون پرده نشین» هم توضیح داد: ساز‌هایی که در گروه موسیقی استفاده کرده‌ایم ضرب، کمانچه و دف است که همیشه در نمایش‌های آئینی سنتی مرسوم هستند و به ویژه در شیوه سیاه بازی بیشتر از این موسیقی استفاده می‌شود، اما به فراخور اجرا، در بخش‌هایی از نمایش هم از موسیقی‌های به‌روزتری استفاده کرده‌ایم که مربوط به شهر‌های مختلف ایران است.

نمایش «مبارک و خاتون پرده نشین» نوشته داود فتحعلی بیگی، کارگردانی علی طربی و تهیه کنندگی امیرحسین شفیعی از ۲۱ خرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۹:۳۰ در تماشاخانه سنگلج روی صحنه رفته است.

منبع: مهر