نیمه شب پنج شنبه و در آستانه فرارسیدن سومین سالروز عملیات «تونل آزادی»، خبر شهادت «محمد الزبیدی»، فرزند «زکریا الزبیدی»، یاد عملیات قهرمانانۀ حماسه سازان زندان «جلبوع» را بار دیگر برای همگان زنده کرد.

 ۶ سپتامبر سال ۲۰۲۱ میلادی، در حالی که کمتر از ۳ ماه از عملیات «شمشیر قدس» می‌گذشت، ۶ زندانی فلسطینی یکی از امنیتی‌ترین زندان‌های رژیم صهیونیستی در شمال فلسطین اشغالی، یعنی زندان «جلبوع» یک عملیات فرار درخشان را در تاریخ ثبت کردند. این اقدام قهرمانانه، موجی از خوشحالی و دریایی از انگیزه را برای مقابله با دشمن اشغالگر در میان فلسطینی‌ها به وجود آورد. حال در سومین سالروز این عملیات قهرمانانه، به بازخوانی آن و دستاورد‌های آن می‌پردازیم.

 زندان جلبوع 

زندان «جلبوع» یکی از امنیتی‌ترین زندان‌های سرویس زندان‌های رژیم صهیونیستی است که در شمال کرانۀ باختری، در منطقه «جالود» قرار دارد. این زندان که به دست مهندسان ایرلندی، در جریان انتفاضه دوم ساخته شده، از سال ۲۰۰۴ میلادی مورد بهره برداری قرار گرفت. اقدامات حفاظتی این زندان به اندازه‌ای شدید است که گفته می‌شود موجب به خطر افتادن سلامت زندانیان می‌شود.

سال ۲۰۱۴، پس از کشف یک تونل در این زندان، روند استحکام سازی در این زندان اجرا شد. از آن زمان سیستم هشدار اضطراری در این زندان فعال شده است. زندانیان می‌گویند ضمن نظارت شدیدی که در آنجا صورت می‌گیرد، حسگر‌هایی در آنجا کار گذاشته شده که لرزش‌های داخل زندان را تشخیص می‌دهند.

 فرار بزرگ از زندان جلبوع

حوالی ساعت ۱ نیمه شب دوشنبه ۶ سپتامبر ۲۰۲۱ (۱۵ شهریور ۱۴۰۰) شش نفر از زندانیان فلسطینی زندان جلبوع، از طریق تونلی- که ماه‌ها برای حفر آن زمان صرف کرده بودند- موفق به فرار از زندان شدند. تونل حفر شده، در یکی از سرویس‌های بهداشتی سلول‌های زندان ایجاد شده بود و خروجی آن زیر برج مراقبت زندان قرار داشت. «محمود عبدالله العارضه»، «محمد قاسم عارضه»، «یعقوب محمود قادری»، «ایهم فؤاد»، معروف به «ایهم نایف کممجی»، «مناضل یعقوب نفیعات» و «زکریا الربیدی» با تعویض لباس‌های خود کنار برج مراقبت و رها کردن لباس‌های زندان در همان مکان، از زندان گریختند.

 نخستین گزارش‌ها 

نخستین گزارش را یک شهرک‌نشین که در حالی رانندگی در جاده ۷۱ بود به پلیس اعلام کرد، مبنی بر اینکه شخصی را در حوالی ساعت ۱:۴۹ دقیقه بین کشتزار‌ها دیده است. یک کارمند پمپ بنزین اعلام کرد، فردی را با ظاهری عجیب و غریب مشاهده کرده است. ساعت ۲:۱۴ دقیقه، فرمانده کلانتری «بیت شان» به شرایط موجود مشکوک شد. ساعت ۳ صبح چند کشاورز اعلام کردند، تحرکاتی غیر معمول را در کشتزار‌های نزدیک زندان مشاهده کرده‌اند. پس از وصول این اخبار بود که زندان‌بان‌های رژیم صهیونیستی با تفتیش سلول‌های زندان، متوجه فرار شش اسیر فلسطینی شدند.

 تجمیع نیرو‌های نظامی و امنیتی 

با اعلام فرار شش اسیر فلسطینی، پلیس به همراه پلیس مرزی، با همکاری دستگاه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی، «شاباک» و ارتش، جستجوی منطقه را آغاز کردند. ارتش اسرائیل دو گردان و دو تیم اطلاعاتی را به همراه چند گروه از نیرو‌های ویژه و تیم‌های مراقبت هوایی به میدان آورد. با اطلاع‌رسانی به افسران امنیتی شورا‌های محلی نزدیک زندان «جلبوع»، حدود ۲۰۰ ایست بازرسی در منطقه ایجاد شد. پلیس، از بالگرد، پهپاد و سگ‌های آموزش‌دیده کمک گرفت و نیرو‌های ارتش صهیونیستی وارد مناطق فلسطینی‌نشین شدند. برای جلوگیری از فرار زندانیان به اردن، نیرو‌هایی در مرز مستقر شدند و منطقه جنین مورد تفتیش فشرده قرار گرفت.

 دستگیری قهرمانان فرار بزرگ 

روز ۱۰ سپتامبر، رادیو ارتش صهیونیستی اعلام کرد «یعقوب قادری» و «محمود عارضه» را در نزدیکی «جبل القفزه» در ناصره دستگیر کرده است. یک روز بعد در ۱۱ سپتامبر، «زکریا الزبیدی» و «محمد عارضه» در شمال فلسطین اشغالی در نزدیکی ایستگاه کامیون‌ها بازداشت شدند. ۱۹ سپتامبر، «ایهم کممجی» و «مناضل نفیعات» نیز در نزدیکی شهر جنین در کرانۀ باختری دستگیر شدند.

 دستاورد‌های فرار بزرگ زندان جلبوع 

فرار از زندان جلبوع اگرچه در نهایت به بازداشت دوباره اسرای تونل آزادی ختم شد، امری که از همان ابتدا هم چندان دور از انتظار نبود؛ چرا که محیط کرانۀ باختری آنقدر کوچک و تحت کنترل و نظارت صهیونیست‌ها است که برای چند زندانی بدون امکانات، فرار قطعی از آن مقدور نیست. اما همین فرار با بازگشت دوباره به زندان اثرات قابل توجهی در میان فلسطینیان بر جای گذاشت.

۱. شکست امنیتی رژیم صهیونیستی 

فرار ۶ نفر فلسطینی از یکی از امنیتی‌ترین زندان‌های رژیم صهیونیستی که به طور کامل در اختیار رژیم صهیونیستی قرار دارد، سیلی محکم به منظومه امنیتی رژیم صهیونیستی بود. این اقدام شجاعانه تمام محاسبات و ساختار امنیتی زندان‌های رژیم صهیونیستی را زیر سؤال برده، ساختار امنیتی آنها را در شوکی غافلگیرانه فرو برد. به ویژه اینکه این شکست امنیتی نوعی بی‌اعتمادی به ساختار‌های امنیتی و زندان‌های رژیم صهیونیستی را در میان صهیونیست‌ها ایجاد کرد.

۲. زنده کردن امید در دل فلسطینیان

فرار بزرگ از زندان «جلبوع» ۳ ماه پس از عملیات «شمشیرقدس» انجام شد. این عملیات که در دل ساختار امنیتی رژیم صهیونیستی و در مقابل چشمان آنها با تمام امکانات فن آورانه شان اجرا شد این امید را در دل فلسطینی‌ها زنده کرد که با وجود تمام سیطره‌ای که صهیونیست‌ها در فلسطین برای خود ایجاد کرده اند، هنوز هم امکان اقدامات مقاومتی علیه رژیم صهیونیستی وجود دارد. کما اینکه پس از فرار این زندانیان، عملیات‌های مقاومتی و اقدامات اعتراضی متعددی توسط فلسطینیان به اجرا در آمد.

۳. اثبات دوباره حقانیت مقاومت 

در این عملیات شش فلسطینی قهرمان- که این فرار بزرگ را رقم زدند- همگی از فرزندان مقاومت بودند. «زکریا الزبیدی»، فرمانده گردان‌های شهدای الاقصی و ۵ اسیر دیگر از اعضای جنبش جهاد اسلامی فلسطین بودند. مهندس و مجری این عملیات بزرگ، «محمود عارضه»، نایب رئیس مجمع زندانیان جهاد اسلامی فلسطین است که در سال ۲۰۱۴ نیز یک بار، تونلی را در زندان «الشطه» حفر کرده بود، اما پیش از فرار دستگیر شده بود. این اقدام یک فرمانده، اثبات همان دیدگاه مشهور مقاومت است که همواره فرماندهان آن در نوک پیکان مبارزه قرار دارند.

همچنان که محمود العارضه، پس از گذشت ۳ سال از این عملیات هنوز در سلول انفرادی به سر می‌برد و به گفته وکیل وی که تنها یک بار موفق به دیدار وی طی یکسال گذشته شده است، از زمان عملیات «طوفان الاقصی» حتی قلم و کاغذ را از وی گرفته‌اند و وی حتی اجازه استراحت روزانه نداشته، در تمام طول شبانه روز در سلول انفرادی به سر می‌برد. با این حال برخی منابع فلسطینی اعلام کردند محمود العارضه در پیامی که برای رسانه‌ها ارسال کرده، اعلام کرده است امید خود را از دست ندهید، ان شاء الله روز‌های فتح و ظفر نزدیک است.

بسیاری از ناظران و تحلیلگران منطقه‌ای و بین‌المللی معقدند عملیات تونل آزادی یکی از مهم‌ترین جلوه‌های آشکار شدن ضعف و آسیب‌پذیری ساختار اطلاعاتی و امنیتی رژیم صهیونیستی برای همه گروه‌های مقاومت بود؛ چه بسا که طراحان عملیات طوفان الاقصی با تاسی به دستاورد‌های این عملیات منحصربفرد اسرای فلسطینی موفق شدند تا با تمرکز بر نقاط ضعف رژیم صهیونیستی ضربه کاری خود را در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بر پیکره این رژیم وارد نمایند.

منبع: تسنیم