به گزارش سرويس صنفي آموزشي باشگاه خبرنگاران به نقل از روزنامه خراسان،معاون بورس و امور دانشجويان خارج از کشور وزارت علوم با اشاره به اين که بنا به آمار غيررسمي، ۸۰ هزار دانشجوي ايراني در خارج از کشور تحصيل مي کنند، گفت: طي ۶ ماه گذشته ۲۰۰ ميليون دلار ارز توسط ۲۰ هزار دانشجوي ايراني شاغل به تحصيل در دانشگاه هاي خارج، از کشور خارج شد در حالي که با همين مبلغ مي شود فضا و امکانات موردنياز براي تحصيل متقاضيان تحصيلات تکميلي را در داخل کشور فراهم کرد.

دکترمسلمي نائيني افزود: آمارها و گزارش هاي عجيبي درباره تحصيل دانشجويان ايراني در خارج وجود دارد که آه از نهادمان بر مي آورد. وي افزود: بر اساس آمار غيررسمي ۸۰ هزار دانشجوي ايراني در خارج از کشور تحصيل مي کنند.

وي افزود: اما بر اساس آمار رسمي ۳۷هزار نفر تقاضاي دريافت ارز براي تحصيل در دانشگاه هاي خارجي دارند که ۴۰درصد دانشجوي دکترا، ۴۳درصد دانشجوي کارشناسي ارشد و ۱۷ درصد دانشجوي کارشناسي هستند.

افزايش خروج متقاضيان تحصيلات تکميلي از کشور طي ۳ سال اخير

وي با اشاره به اين که ميزان خروج متقاضيان تحصيلات تکميلي از کشور طي ۳ سال اخير افزايش داشته است، گفت: به عنوان مثال براساس آمار متقاضيان تحصيلي که براي رفع مشکل نظام وظيفه به وزارت علوم مراجعه کردند، در سال ۸۸ هزار و ۷۰۰، در سال ۸۹ هزار و ۹۰۰ و در سال ۹۰ دو هزار و ۵۰۰ نفر بوده اند که اين آمار رشد قابل توجهي داشته است. علاوه بر اين که مراجعه متقاضيان دريافت ارز دانشجويي نيز افزايش يافته است. بنا به گفته اين مسئول بر اساس آمار طي ۶ ماه گذشته ۲۰ هزار دانشجوي ايراني شاغل به تحصيل در دانشگاه هاي خارج از کشور ۲۰۰ ميليون دلار ارز دانشجويي از کشور خارج کرده اند که جاي نگراني دارد. وي افزود: ۷۴۸ نفر از اين افراد براي مقطع دکترا ارز دانشجويي گرفته اند.

مالزي مقصد اصلي دانشجويان براي تحصيل

مسلمي نائيني همچنين مالزي را در رتبه اول مقصد دانشجويان ايراني ذکر کرد و گفت: پس از آن کشورهاي آمريکا، کانادا، انگليس، هند و ترکيه قرار دارد.

محدوديت ظرفيت پذيرش در تحصيلات تکميلي

معاون بورس و امور دانشجويان خارج از کشور افزود: بسياري از دانشجويان ايراني که متقاضي تحصيل در تحصيلات تکميلي هستند، به دليل محدوديت ظرفيت اين مقاطع در کشور براي تحصيل از کشور خارج مي شوند. وي افزود: به عنوان مثال امسال ۱۷۰ هزار نفر براي آزمون دکترا ثبت نام کرده اند که تنها ۶ تا ۷ درصد آن ها پذيرفته مي شوند و بقيه شانس تحصيل را ندارند و به همين دليل از کشور خارج مي شوند که بيشتر آن ها جزو نخبگان علمي و استعدادهاي کشور هستند.

۴۰۰ اختراع دانشجويان ايراني به نام مالزي ثبت  شده است

وي با اشاره به استقبال ديگر کشورها از تحصيل دانشجويان ايراني، گفت: گزارش ها حاکي از آن است که بسياري از کشورها نظير مالزي و حتي برخي از کشورهاي پيشرفته نظير آمريکا دانشجويان ايراني را براي تحصيل در دانشگاه هايشان بورسيه مي کنند و هزينه تحصيل آن ها را مي پردازند و از آن ها تا پايان تحصيل حمايت هاي مالي مي کنند.

همچنين اين گزارش ها حاکي از آن است که در سال گذشته ۲ هزار و ۷۰۰ مقاله علمي از سوي دانشجويان ايراني شاغل به تحصيل در مالزي به نام اين کشور ثبت شده است و بدتر از آن که ۴۰۰ اختراع که متعلق به دانشجويان ايراني است به نام مالزي ثبت شده است و آن وقت هيچ توجه و اقدامي براي ظرفيت سازي در دانشگاه هاي داخل کشور انجام نمي شود.

وي همچنين گفت: من اعتقاد دارم اگر همان ۲۰۰ ميليون دلاري که طي ۶ ماه توسط ۲۰ هزار دانشجوي ايراني براي تحصيل از کشور خارج شده، براي ظرفيت سازي ساخت فضا، تربيت و به کارگيري اعضاي هيئت علمي هزينه مي شد امکان پذيرش تمامي متقاضيان تحصيلات تکميلي در داخل کشور فراهم مي شد. وي در پاسخ به اين پرسش که هزينه تحصيل و اقامت دانشجويان در خارج کشور چقدر است، گفت: هزينه اي که براي دانشجويان بورسيه (براي خانواده ۳ نفري طي ۴ سال) پرداخت مي شود، بين ۱۵۰ تا ۳۰۰ ميليون تومان است و هزينه دانشجويان آزاد نيز بسته به مقطع تحصيلي، کشور مقصد و ... متغير است.

بايد سطوح مختلفي از تحصيلات تکميلي تعريف شود

مديرکل بورس و امور دانشجويان خارج کشور در پاسخ به اين که چه راهکارهايي بايد براي ظرفيت سازي و جلوگيري از خروج متقاضيان تحصيلات تکميلي اتخاذ شود، گفت: دانشگا ه هاي کشور بايد در تحصيلات تکميلي ظرفيت پذيرش را افزايش دهند. علاوه بر اين که بايد سطوح مختلفي در تحصيلات تکميلي تعريف شود و خود را ملزم نکنيم که حتما يک سطح از دکترا يا کارشناسي ارشد را در دانشگاه ها داشته باشيم؛ به عنوان مثال دانشگاه توکيو دانشجويان دکترايي دارد که فقط مدرک دکترا را دريافت مي کنند و نمي توانند عضو هيئت علمي باشند و در مقابل برخي از آن ها شرايط عضويت را دارند؛ بنابراين بايد سطوح مختلف و استانداردهاي مختلفي براي تحصيلات تکميلي تعريف و رشته هاي غيرحضوري نيز براي اين مقاطع تصويب شود، در اين صورت پذيرش در بخشي از آزمون دکترا آسان مي شود و درصد بيشتري امکان ادامه تحصيل مي يابند.

وي همچنين گفت: بايد تعداد اعضاي هيئت علمي افزايش يابد و تا رفع کمبودها اعضاي هيئت علمي دانشگاه ها تعداد دانشجوي بيشتري را پذيرش کنند.

مسلمي نائيني درباره درصد برگشت دانشجويان شاغل به تحصيل در دانشگاه هاي خارج به داخل کشور گفت: آماري از ميزان برگشت در دست نيست اما درصدي از اين افراد با وجود تمايلي که به برگشت دارند در کشوري که تحصيل کرده اند ماندگار مي شوند که دلايل آن ها نيز فراهم نبودن شرايط کار در کشور و نداشتن درآمد است. علاوه بر اين آن چه بيشتر از مسائل مالي مورد انتظار اين افراد است، احترام و منزلت اجتماعي است که بايد در اين زمينه اقداماتي انجام شود. /ع