رحلت آیت اللَّه «سیدجواد حسینی‌خامنه‌ای» والد محترم مقام معظم رهبری (1406 ق)

وفات «ابوالحسن عامری» فیلسوف ایرانی (381 ق)
ابوالحسن عامری از جمله فیلسوفانی است که در فاصله‌ی زمانی میان دو فیلسوف بزرگ ایران یعنی فارابی و ابن سینا می‌زیست و در واقع، حلقه‌ی اتصال بین فلاسفه‌ی متقدم اسلامی شمرده می‌شود. ابوعلی مسکویه که از شاگردان برجسته‌ی عامری و معاصر ابن سینا می‌باشد، بسیاری از سخنان عامری را که حاوی نکات اخلاقی است در کتاب معروف خود به نام تجاربُ الاُمَم آورده است. عامری علاوه بر این که در فلسفه صاحب نظر و شارح فلسفه‌ی ارسطو بود، در زمینه‌ی اخلاق و دین نیز تحقیق و بررسی بسیاری انجام داد و آثار ارزشمندی در این زمینه برجای گذاشت. وی فلسفه را مولود عقل و استدلال می‌دانست و معتقد بود که عقل هرگز از فرمان خداوند سرپیچی نمی‌کند. الابصار و المُبَصِّر از جمله تالیفات اوست.

تصرف صربستان توسط امپراتوری عثمانی (1389 م)
صربستان از سده‌های ششم و هفتم میلادی با ورود صرب‌ها از اسپانیا، شکل گرفت و پس از سال‌ها جنگ داخلی، در سال 1217 م کشور مستقل صربستان به وجود آمد. با این حال، با آغاز ضعف صربستان در یک قرن بعد، این کشور جولانگاهی برای حملات پراکنده نیروهای عثمانی گردید. در این میان، نبردهایی بین صربستان و امپراتوری عثمانی روی داد که پس از پیروزی عثمانی در چهاردهم سپتامبر 1389 م صربستانْ خراج گذار دولت عثمانی شد. در سال 1459 م این منطقه رسماً توسط حکومت عثمانی ضمیمه قلمرو آن‌ها گردید.

درگذشت دکتر «عبدالحسین زرین کوب» استاد بنام ادبیات پارسی (1378 ش)
دکتر عبدالحسین زرین کوب، در سال 1301 ش در بروجرد به دنیا آمد. وی پس از پشت سرگذاشتن تحصیلات ابتدایی و دبیرستان، به خدمت معارف و فرهنگ درآمد و در سال 1327 ش، با کسب عنوان رتبه اول موفق به دریافت دکترا گردید. وی در این دوران از محضر استادانی نظیر محمدتقی بهار، عباس اقبال آشتیانی، احمد بهمنیار و بدیع الزّمان فروزان‌فر استفاده برد و در خارج از دانشگاه، مدتی چند در خدمت آیت اللَّه ابوالحسن شعرانی با مباحث حکمت و فلسفه آشنایی کامل یافت. وی سالیان متمادی در دانشگاه تهران تدریس نمود و مدتی مدیریت گروه ادبیات فارسی این دانشگاه را برعهده داشت.
زمینه اصلی پژوهش استاد، مطالعه در تاریخ و فرهنگ اسلامی و نقد ادبی است. ایشان با تبحر در زبان فارسی و تسلط بر زبان و ادبیات عرب و آشنایی با چند زبان اروپایی و مشخصاً انگلیسی و فرانسوی، آثار پرارزشی از خود به یادگار گذاشت که تألیف فلسفه شعر، نقد ادبی در 2 جلد، شعر بی‌دروغ، از کوچه رندان و نیز ترجمه ادبیات فرانسه در قرون وسطی، متافیزیک و فن شعر و... از آن جمله‌اند. استاد زرین کوب در 24 شهریور 1378 ش در 77 سالگی بدرود حیات گفت و در قطعه فرهیختگانِ بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

تصرف مسکو پایتخت روسیه توسط «ناپلئون بُناپارت» (1812 م)
حمله ناپلئون بُناپارت امپراتور فرانسه به روسیه در 24 ژوئن سال 1812 م، آغازی بر پایان اقتدار ناپلئون به شمار می‌آید. سرعت پیشروی نیروهای فرانسوی در آغاز این حمله، حتی با وسایل و تجهیزات امروزی هم عجیب و باورنکردنی است. او فاصله مرزهای آن روز روسیه با لهستان را در کمتر از سه ماه پیمود و روز چهاردهم سپتامبر 1812 م وارد مسکو شد. ناپلئون گمان می‌کرد که با فتح مسکو، تزار روسیه را به زانو در خواهد آورد و سرزمین پهناور روسیه را به قلمرو امپراتوری خود خواهد افزود، ولی فردای ورود سربازان او به مسکو، شهر آتش گرفت و سربازان روسی که ضمن عقب نشینی، شهر را به آتش کشیده بودند، سپاه ناپلئون را در این شهر بدون آذوقه گذاشتند.
شدت آتش سوزی به حدی بود که سه چهارم شهر مسکو به کلی طعمه حریق شد و نابود گشت. با فرا رسیدن زمستان سخت روسیه و کمبود تدارکات و مواد غذایی، ناپلئون تصمیم گرفت از روسیه عقب‌نشینی کند ولی در بین راه، سرما و گرسنگی از یک طرف و حملات پی‌درپی نیروهای روسیه از طرف دیگر، صدها هزار نفر از سربازان فرانسوی را از پای درآورد، به طوری که از ارتش 530 هزار نفری ناپلئون، تنها 30 هزار نفر به مبداء حرکت خود بازگشتند. این شکست پایان اقتدار ناپلئون بُناپارت را رقم زد و از آن پس در برابر اتحاد کشورهای مخالف خود، ناکام ماند.

وفات آیت الله رحمانی؛ عالم و مدرس برجسته حوزه (1416 ق)
آیت‌الله ابوالقاسم رحمانی خلیلی مازندرانی در سال ۱۳۰۲ ش در خلیل‌محله بهشهر چشم به جهان گشود. او از کودکی کسب علم و دانش را آغاز نمود و به تحصیل علوم حوزوی پرداخت. وی سپس برای تکمیل مدارج علمی خود، در سال ۱۳۲۵ ش راهی حوزه نجف اشرف شد و از محضر حضرات آیات عظام سیدمحسن حکیم، سیدمحمود شاهرودی، سیدابوالقاسم خویی و میرزاهاشم آملی بهره‌های فراوان برد و در همان‌جا به تدریس مشغول گردید. آیت‌الله رحمانی پس از چهارده سال اقامت در حوزه نجف به زادگاه خود بازگشت و یک هفته پس از آن، توسط آیت‌الله کوهستانی، عالم منطقه و استاد اولیه خود، به‌عنوان فقیه، عالم و ملا معرفی گردید.
مدتی بعد، آیت‌الله رحمانی به تهران رفت و پس از اقامتی ۱۴ ساله، در سال ۱۳۶۴ ش راهی شهر قم گردید. معظم‌له عاشق تدریس بود و در تهران هر روز تا ده درس می‌داد. از این عالم بزرگوار تألیفاتی به‌جای مانده است که: «شرحی بر عروةالوثقی»، «رساله در مشتق»، «رساله در طلب و اراده» و... از آن جمله‌اند. آیت‌الله ابوالقاسم رحمانی خلیلی مازندرانی، این فقیه فرزانه سرانجام در ۲۷ اسفند ۱۳۷۴ ش در سن هفتاد و دو سالگی پس از نماز صبح بدرود حیات گفت.

استفاده از بالن برای نخستین بار در مطالعات هواشناسی در فرانسه (1804 م)
بالن‌ها از ابتدایی‌ترین هواگردها هستند که بر اساس ایده‌ی پرواز سبکتراز هوا ساخته شده‌اند. بالن‌ها بر دو نوع بالن‌های گازی و بالن‌های هوای گرم هستند اما همه آن‌ها بر اساس قانون شناوری کار می‌کنند. بالن‌های گازی که اغلب در هواشناسی و مطالعات علمی کاربرد دارند از گاز هلیوم یا هیدروِژن پر می‌شوند و بالنهای هوای گرم با گرم کردن هوای درون بالن توسط یک مشعل آتش پرواز می‌کنند. به دلیل چگالی کمتر گاز درون بالن نسبت به هوای اطراف شناوری بوجود می‌آید.

درگذشت زاهد عارف «سید احمد کربلایی» (1332 ق)
سیداحمد کربلایی از چهره‌های معروف اخلاق، در اصل اصفهانی بوده، ولی در کربلا رشد کرده است. وی از محضر اساتیدی چون آخوند ملاکاظم خراسانی و ملاحسینقلی همدانی بهره گرفته و پس از کسب مدارج عالی علمی، حلقه‌ی درس خود را تشکیل داد. جمع کثیری از بزرگان و وارستگان، به یُمن تربیت آن بزرگوار قدم در دایره‌ی کمال گذاشته، پشتِ پای به بساط طبیعت و دنیای مادی زده و از متوجّهان به حق و مَحرمانِ حریم قُرب شدند. مجاهدِ شهید شیخ محمدتقی به افقی، سیدمحمدکاظم عصار، سیدمحسن امین عاملی و میرزاعلی آقا قاضی طباطبایی تبریزی در مکتب درس ایشان پرورش یافتند.

برخی از رویدادهای 14 سپتامبر
1752: انگلستان تقویم پاپ گریگوری را پذیرفت و دوم سپتامبر را به چهاردهم این ماه تبدیل کرد.
1917: برجستگان اتحاد جماهیر شوروی با هدف پیشگیری از یک انقلاب بزرگ توده‌ها (بلشویکی)، نظام حکومتی آن کشور را «جمهوری» کردند، ولی این عمل مانع از وقوع انقلاب نشد.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید