قتل «میرزا محمدتقی خان امیرکبیر»، قتل‌عام مردم «پاناما» توسط ارتش ایالات متحده امریکا، درگذشت مارکوپلو، صدور اعلامیه حوزه علمیه قم درباره وقایع قیام این شهر و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۲۰ دی ۱۳۹۱ خورشیدی برابر با ۲۶ صفر ۱۴۳۴ هجری و ۹ ژانویه ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است: 

قتل «میرزا محمدتقی خان امیرکبیر» در کاشان به دستور «ناصرالدین شاه» (۱۲۳۰ ش)
میرزا تقی خان امیرکبیر در حدود سال ۱۱۸۷ ش در روستای هزاوه در اراک به دنیا آمد. وی پس از طی مراحل پیشرفت و ترقّی علمی و سیاسی به صدر اعظمی حکومت ناصرالدین شاه قاجار برگزیده شد و در طول چهار سال صدراعظمی خویش خدمات شایسته و فراوانی به ملت و حکومت نمود. اصلاح امور مالی، سر و سامان دادن به وضع ارتش، تلاش در رواج خودکفایی ملی، گسترش فعالیت‌های علمی و تأسیس مؤسسات آموزشی (مانند دارالفنون تهران) مبارزه با عقاید و انحرافات مذهبی و قطع ایادی و جاسوسان استعماری، از جمله فعالیت‌ها و تلاش‌های پیگیر او در این ایام بود.

 در این حال، درباریان به ویژه مادر ناصرالدین شاه که منافع خود را در خطر می‌دیدند شاه را تحریک کرده که امیرکبیر را از صدر اعظمی خلع نماید. سرانجام با جوّسازی و شایعه‌پراکنی دولت‌های استعماری و ایادی داخلی آنان علیه امیرکبیر، ناصرالدین شاه وی را از صدارت خلع و در نهایت حکم قتل او را امضا کرد. سرانجام این صدراعظم لایق و با کفایت، در روز جمعه ۱۸ دی ماه ۱۲۳۰ ش در ۴۳ سالگی به قتل رسید و بدنش را در کربلا به خاک سپردند.

ارتحال فقیه بزرگوار آیت اللَّه «سیدمحمد هاشم خوانساری چهارسوقی» (۱۲۷۹ ش)
میرزا محمدهاشم خوانساری چهارسوقی در حدود سال ۱۱۹۹ ش در خوانسار به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در خوانسار فرا گرفت. وی سپس راهی اصفهان شد. آیت‌اللَّه چهارسوقی در ۲۶ سالگی اجازه روایت و اجتهاد گرفت. سپس برای تکمیل معلومات و اندوخته‌های علمی به عراق مهاجرت کرد و با حضور در درس فقیه کامل، شیخ مرتضی انصاری، مفتخر به دریافت اجازه اجتهاد از دست آن بزرگوار گردید. میرزا هاشم چهارسوقی از آن پس به اصفهان مراجعت نمود.
در حلقه درس ایشان شاگردانی چون حضرات آیات عظام علامه سیدمحمد کاظم یزدی، شیخ الشریعه اصفهانی، حاج آقا رضا همدانی، شیخ هادی تهرانی و سید ابوتراب خوانساری و ... از بقیه مشهورترند. همچنین کتب ارزشمندی همچون الاستصحاب، منظومه‌ای در اصول فقه، مبانی الاصول، جواهرالعلوم و احکام الایمان و ده‌ها اثر دیگر از اوست. میرزا محمدهاشم چهارسوقی سرانجام در بیستم دی ماه ۱۲۷۹ ش، در هشتاد سالگی بدرود حیات گفت و در وادی‌السلام نجف اشرف به خاک سپرده شد.

رحلت عالم مجاهد، آیت اللَّه «سید ابوالحسن انگجی تبریزی» (۱۳۱۷ ش)
آیت‌اللَّه سید ابوالحسن انگجی تبریزی در حدود سال ۱۲۴۳ ش در یکی از محلات تبریز به دنیا آمد. وی در ۲۲ سالگی برای ادامه تحصیلات عازم نجف اشرف شد. آیت‌اللَّه انگجی در آنجا از حوزه درس استدلالی فقهی و اصولی آیات عظام شیخ محمدحسن مامقانی، ملامحمد فاضل ایروانی و میرزا حبیب اللَّه رشتی بهره جست و به درجه اجتهاد نائل آمد. ایشان سپس به تبریز بازگشت. آیت‌اللَّه انگجی تبریزی از همان هنگام که فرمانده قوای رضاخان پهلوی در تبریز شئون اسلامی را زیر پا نهاد با مردم تبریز هم صدا شد و نسبت به آنان اعتراض کرد.
همچنین ایشان در جریان کشف حجاب و تغییر لباس، علیه رضاخان موضع‌گیری کرد که منجر به دستگیری و تبعید او به سمنان شد. وی پس از بازگشت از تبعید، به حوزه درس خود پرداخت و کتاب‌هایی نیز در زمینه فقه و اصول تألیف کرد که برخی از آن‌ها بدین قرارند: رساله سؤال و جواب، حاشیه وسایل شیخ انصاری، حاشیه بر مکاسب و کتاب ارث. این عالم ربانی سرانجام در ۲۰ دی ۱۳۱۷ ش در ۷۴ سالگی رحلت کرد.

صدور اعلامیه حوزه علمیه قم درباره وقایع قیام این شهر (۱۳۵۶ ش)
در پی قیام خونین ۱۹ دی ۱۳۵۶ قم، حوزه علمیه قم در محکومیت این جنایت، اعلامیه‌ای صادر کرد. در بخشی از این اعلامیه آمده بود: «هیئت حاکمه جبار، برای هَدم اسلام و مسلمین و کوبیدن حوزه‌های علمیه، هر روز به نقشی دست می‌زند و به ایجاد محیط وحشت و خفقان قناعت نکرده و مستقیماً دست به کشتار مردم و طلاب بی‌پناه حوزه علمیه قم زده است.»

عملیات توکل در منطقه ماهشهر، به طور مشترک (۱۳۵۹ ش)
در ۲۰ دی ماه ۱۳۵۹ عملیات توکل توسط یگان‌هایی از ارتش، شماری از نیروهای سپاه و ستاد جنگ‌های نامنظم آغاز شد. قوای زرهی از ذو محور و نیروهای پیاده از محور سوم وارد عمل شدند. در سه راهی آبادان و کوی ذوالفقاریه که نیروهای پیاده تک کرده بودند، خط نیروهای عراقی در هم شکست و شماری از آن‌ها اسیر شدند. اما به سبب عدم پیشروی در دو محور دیگر، این نیروها نتوانستند موقعیت خود را تثبیت کنند و به ناچار دست به عقب نشینی زدند.

به این ترتیب عملیات توکل، که در مرحله نخست موفقیت چندانی در پی نداشت، در مراحل بعدی نیز با توقف حمله رو به رو گردید و ناکامی مرحله نخست سبب شد تا انجام این گونه عملیات‌های گسترده تا زمان عزل بنی صدر از مقام فرماندهی کل قوای مسلح منتفی شود.

درگذشت «ثابت بن قره حرانی» ریاضی‌دان، طبیب و فیلسوف عراقی (۲۸۸ ق)
ثابت بن قره حرانی ریاضی‌دان و منجم عراقی در سال ۲۱۱ ق متولد شد. او از دانشمندان بزرگ زمان خود به شمار می‌رفت و در ترجمه‌ی متون علمی از زبان‌های سریانی و یونانی به عربی مهارت زیادی داشت. بسیاری از آثار یونانیان توسط ثابت و یا تحت سرپرستی او به زبان عربی برگردانده شده است و او از این نظر سهم مهمی در پیشرفت علوم دارد. برخی از مورخان، تعداد آثار ترجمه شده توسط این دانشمند را متجاوز از ۱۳۰ کتاب و رساله ذکر کرده‌اند. ثابت بن قره، علاوه بر ترجمه‌ی بسیاری از کتب، تالیفات ارزنده‌ای نیز از خود به یادگار گذاشته است که از آن میان، کتاب مسایل الهندسه و اعداد قابل ذکر می‌باشد. وفات ثابت در ۷۷ سالگی روی داد.

حمله‌ «سلطان مراد عثمانی» به ایران (۹۸۶ ق)
در سال ۹۸۶ ق، سلطان مراد عثمانی لشکری متجاوز از صد هزار تن، از جمله نیروی بزرگی از تاتارهای کِریمه را برای تسخیر آذربایجان فرستاد. با این اقدام، دوره‌ی طولانی صلح ایران و عثمانی به پایان رسید. در این جنگ نیروهای صفویه متحمل شکست‌های پی در پی شدندو بخش‌های بزرگی از گرجستان به اشغال عثمانی درآمد.

قتل‌عام مردم «پاناما» توسط ارتش ایالات متحده امریکا (۱۹۶۴ م)
در اوایل قرن بیستم حفر این کانال با کمک امریکا آغاز گردید و پس از افتتاح آن در سال ۱۹۱۴ م، کنترل کانال به امریکا سپرده شد. حضور دائمی امریکا و دخالت در امور داخلی پاناما، اعتراض مردم پاناما را برانگیخت. در سال ۱۹۶۴ م، شورش‌های شدیدی در پاناما به دلیل برافراشته شدن پرچم امریکا در کانال روی داد که منجر به کشته و زخمی شدن صدها نفر گردید. این مسئله بازتاب سویی در روابط امریکا باسایر کشورهای امریکای لاتین نهاد. در نتیجه، حل این مشکل به عنوان یکی از برنامه‌های جیمی کارتر در دوران ریاست جمهوری‌اش عنوان گردید.
در سال ۱۹۷۷ م، پس از مذاکرات طولانی بین مسؤولان دو دولت، سرانجام طی قراردادی، دولت امریکا متعهد شد که تا اول ژانویه سال ۲۰۰۰ میلادی به کلی منطقه کانال پاناما را تخلیه کرده و اداره امور کانال را به دولت پاناما بسپارند. با اینکه اکثر مردم پاناما از این توافق که حق حاکمیت آن‌ها بر منطقه کانال را ۲۳ سال به تاخیر می‌انداخت راضی نبودند، ولی ناچار آن را پذیرفتند. در نهایت در اول ژانویه سال ۲۰۰۰، نیروهای امریکایی پس از حدود یک قرن حضور در خاک پاناما، این کشور را ترک کردند و حاکمیت پاناما بر کانال استراتژیک پاناما به دولت این کشور تعلق گرفت.

درگذشت «مارکو پولو» جهانگرد شهیر ایتالیایی (۱۳۲۴ م)
مارکو پولو در ۱۵ سپتامبر سال ۱۲۵۴ م در ونیز در ایتالیا به دنیا آمد. وی سفر تاریخی خود را در ۲۴ آوریل ۱۲۷۱ م در هفده سالگی به همراه پدر و عمویش به آسیا آغاز کرد. مارکوپولو در سال ۱۲۹۵ م به زادگاهش ونیز بازگشت. با این حال طولی نکشید که مارکو پولو در جریان یک جنگ دریایی به اسارت درآمد و زندانی شد. وی در زندان فرصت یافت تا مشاهدات خود را در کتابی تحت عنوان عجایب به رشته تحریر درآوَرَد و همین اثر موجب شهرت جهانی او شد. مارکو پولو در این کتاب مشاهداتش را از دربار امپراتور سرزمین‌های آسیایی به تفصیل شرح داده است.

این کتاب بعدها مورد استفاده بسیاری از مورخان قرار گرفت و در دوره رُنِسانْس منبع اصلی اطلاعات درباره مشرق زمین بود. مارکو پولو در این کتاب اخباری از واقعیات مشرق زمین به ویژه چین را نگاشته بود و مسائلی از قبیل پول کاغذی، پل‌های بلند، نیروهای امنیتی، پست، نظافت و بهداشت و حکومت را مطرح کرد. اما این نکات برای اروپائیان نیمه وحشی و نادان قرن سیزدهم، باورکردنی نبود. مارکو پولو سرانجام در ۹ ژانویه ۱۳۲۴ م در ۷۰ سالگی درگذشت.

۲۰ آبان در هشت سال دفاع مقدس
عملیات توکّل (با طراحی ارتش و ستاد اروند) در جبهه آبادان: طرح: حمله از جاده ماهشهر آبادان با زرهی ارتش و از ایستگاه ۷ با ترکیبی از نیروهای ارتش، ژاندارمری و سپاه و کمیته، همراه با تک پشتیبانی در حاشیه بهمنشیر در جبهه‌های ذوالفقاری و ایستگاه ۱۲ برای آزاد کردن جاده ماهشهر آبادان و شکستن نسبی محاصره آبادان و سپس ادامه حمله برای تصرف سرپل دشمن در شرق کارون و بعد تعقیب دشمن و ادامه عملیات تا مرز بین المللی.
نابودی تمام ۳۱ تانک تیپ ۳۷ زرهی بر روی جاده ماهشهر آبادان و شکست در محور اصلی عملیات.
پیروزی در آغاز عملیات و سرانجام شکست خودی در دیگر محورها. در نهایت، تحمل ۳۷۰ شهید و اسیر و حدود ۳۰۰ مجروح و انهدام بسیاری از تجهیزات خودی.
اجرای آتش توپخانه روی شهر آبادان و تحرک در جبهه سوسنگرد.
عملیات نفوذی خودی از محور مریوان
عملیات ایذائی خودی در اطراف سردشت علیه ضد انقلاب
تحرک و اجرای آتش در محور نوسود
تحرک ضدانقلاب در محور مهاباد اشنویه ـ
تقویت ضدانقلاب در دالاهو.
سقوط چهار فروند هواپیمای دشمن توسط پدافند و جنگنده‌های خودی

برخی از رویدادهای ۸ ژانویه
۱۸۶۷: به سیاهپوستان آمریکا، دو سال پس از پایان جنگ داخلی، حق دادن رای در انتخابات داده شد.
۱۹۵۷: به تصمیم خروشچف رهبر وقت شوروی باردیگر منطقه خود مختار «چچنو اینگوش» در قفقاز شمالی تاسیس شد. استالین آن را منحل و بسیاری از چچنی‌ها را به اتهام قصد همکاری با نیروهای هیتلر به نقاط دیگر شوروی تبعید کرده بود.
۱۹۵۹:شارل دوگل برنده انتخابات، پس از سپری شدن مهلت اعتراض که اعتراضی به انتخابات نبود، رئیس جمهور فرانسه شد
۱۹۶۱: فرانسویان در یک رفراندم عمومی تصمیم شارل دوگل مبنی بر دادن استقلال به الجزایر را تایید کردند. این رفراندم در فرانسه و الجزایر صورت گرفت. در فرانسه آراء «بلی» ۷۵ درصد بود و در الجزایر ۶۹ درصد!. به عبارت دیگر، مخالفان استقلال، در الجزایر بیشتر از فرانسه بودند. الجزایری‌ها هفت سال بود که دست به یک جنگ استقلال زده بودند. ادامه این جنگ نه تنها برای فرانسه هزینه سنگین داشت بلکه به حیثیت جهانی فرانسویان به نام ملتی آزادی دوست و دمکرات آسیب وارد ساخته بود.
۱۹۷۹: واحدهای نظامی ویتنام که وارد کامبوج شده بودند خمرهای سرخ که از سال ۱۹۷۵ حکومت کامبوج را به دست داشتند شکست و به فرار از پایتخت و رفتن به جنگلهای شمال غربی کشور مجبور کردند. این جنگ را دعاوی ارضی خمرها و تعرض به مرز ویتنام باعث شده بود.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار