دلشوره چیست؟

بیشتر افراد بسته به روحیات شان دلشوره دارد، شاید بارها از زبان اطرافیان خود این جمله را شنیده باشید که " انگار در دلم رخت می شویند."

دلشوره در علم روانشناسی به اصطلاح «اضطراب» نامیده می شود. اضطراب یک حس مبهم و ناشناخته ای است که افراد احساس می کنند که هر لحظه امکان دارد اتفاق خاصی برای خود و یا اطرافیانی که برای آنها بسیار با ارزش و عزیز هستند، بیفتد؛اما دقیقا نمی دانند که چه حسی داشته و چه اتفاقی قرار است بیفتند؟!

باید در افراد این دلشوره بررسی شود که آیا همیشگی و یا مدت آن زیاد و نوع آن شدید است؟آیا علت خاصی برای دلشوره آنها وجود دارد یا خیر؟

دلشوره های ناگهانی

زمینه اضطراب باید در افراد باشد تا این مساله شکل بگیرد، زمینه اضطراب هم به صورت وراثتی و ژنتیکی در فرد شکل می گیرد و هم با مرور زمان و نوع زندگی فرد، مشکلات و نگرانیهای فعلی و یا آتی آنها در زندگی گسترش پیدا می کند، زمانی که فرد در مواجهه با یک مشکلی قرار می گیرد به خاطر زمینه های اضطراب موجود در ناخودآگاه، به طور ناگهانی دچار دلشوره می شود، برای مثال هنگام عبور از عرض خیابان، یا در حین رانندگی، امتحان و... فرد ادعا می کند که ناگهان دچار دلشوره شده است.

 تحقیقات نشان می دهد که اضطراب در وجود این افراد همیشگی است، اما در مقابل یک سری از شرایط ناگهانی این مساله به اوج خود می رسد و گرنه اختلالی بنام دلشوره ناگهانی، به خودی خود وجود ندارد.

بدترین شکل دلشوره

دلشوره می تواند تهدیدکننده باشد. این حالت بدترین شکل از استرس است که ممکن است به واسطه ایجاد مواردی از قبیل حملات قلبی و افسردگی و مواردی از این دست ایجاد شود. از طرف دیگر برخی افراد استرس را به عنوان یک تجربه لذت بخش و تحریک کننده توصیف می‌کنند.

اینگونه افراد کاملا در کنترل اوضاع احساس توانمندی داشته و عمدا خود را در موقعیت‌هایی درگیر می‌کنند که توان مقابله با آن را در خود می‌بینند. استرسی که این افراد تجربه می‌کنند استرس خوب نامیده می‌شود. لوازم و وسایل کاری جالب، وظایف مهیج، خلاقیت و سودمند بودن، دستیابی به اهداف و آرزوها و شرکت در ورزش‌های رقابتی همگی می‌توانند از فواید استرس خوب باشند در حقیقت اینجا استرس عملکرد ما را بهبود می‌بخشد.

شانه‌هاي بيماري دلشوره!

زماني دلشوره حالت اختلال و بيماري به‌خود مي‌گيرد كه اين 4 نشانه در فرد ظهور‌كنند:

1. نشانه‌هاي جسماني و فيزيولوژي: تپش قلب، تعرق شديد، عضلات سفت‌شده و...
2. نشانه‌هاي فكري و ذهني: فرد فكر مي‌كند، بيمار است يا دچار سكته شده و به‌زودي مي‌ميرد!
3. نشانه‌هاي رفتاري و عملي: فرد در موقعيت‌هاي خاص خشكش زده و از جايش تكان نمي‌خورد و نمي‌تواند عكس‌العمل نشان دهد و درنتيجه دچار رفتارهاي وسواسي مي‌شود.
4. نشانه‌هاي هيجاني: فرد گرفتار ترس و وحشت شديد مي‌شود.

مهمترین دلایل اضطراب و دلشوره

از جمله دلایل اصلی استرس و اضطراب میتوان چنین نام برد:
1.ترس از مورد تایید واقع نشدن
2. ترس از ارزیابی منفی
3. تردید از انجام و عواقب یک عمل
4. نگرانی در مورد یک اتفاق ناگوار یا نامشخص
5. ترس از مرگ
6. ترس از از  دست دادن عزیزان، شغل، ترس از تنهایی و بسیاری از موارد استرس زای دیگر که اگر چنانچه ادامه یابد مزمن شده و تبدیل به اضطراب دایم و بیمارگونه میگردد که خود یکی از علایم افسردگی می باشد.
7 .ناتوانی بیمار در آسوده ساختن خود
8▪ اشکال در به خواب رفتن و یا کابوس
9▪ اشتغال وسواسی فکری و یا عملی به موضوعات مختلف
10▪ نگاه کردن به آینده ؛ یعنی حال و امروز خود را فراموش کرده و آن را فدای فردایی کردن که معلوم نیست باشد، در نتیجه همیشه نگرانی بای  آینده هستن که چه اتفاقی می افتد.
11▪ دلیل دیگری که می توان برای اضطراب و دلشوره افراد نام برد، این است که این افراد«شخصیت کمال گرای افراطی» دارند. این افراد انتظاراتشان از خودشان بیشتر از توانشان است و ازقضاوت های منفی اطرافیان، مشکلات، خطا و اشتباه به شدت می هراسند.

پیامدها و عواقب استرس و دلشوره

از جمله عواقب استرس و دلشوره اختلال در عملکرد روانی، رفتاری و جسمانی می باشد. عوامل روانی همچون عدم تمرکز حواس، فراموشی، پر خوری، اختلالات خواب، سو مصرف الکل و مواد مخدر، بی قراری، تحریک پذیری، اختلالات جنسی و در نهایت افسردگی و غیره میباشند. اختلال رفتاری همچون اختلال در عملکرد کاری، تحصیلی و عملکرد ورزشی میشود. اختلالات جسمانی همچون افزایش فشار خون، دردهای جسمانی چون سردرد، دردهای قفسه سینه و غیره، دیابت، افزایش ضربان قلب، و اختلالات قلبی و عروقی میشود.

آیا دلشوره باعث بروز مشکلات جسمی می شود؟

قطعا همین طور است.، اضطراب دو دسته علائم دارد، علائم جسمی و علائم روانی. اکثر افرادی با علائم جسمی مانند تپش قلب، احساس درد در قفسه سینه، علایم تنفسی و تنگی نفس، علائم گوارشی، علائم ادراری و تکرر ادرار، مواجه هستند، بعلاوه با توجه به اینکه اضطراب رابطه مستقیمی با سیستم اعصاب مرکزی دارد و این سیستم نیز با تمام اعضاء و جوارح ارتباط دارد، اضطراب می تواند رابطه مستقیمی با بسیاری از بیماریهای جسمی داشته باشد.

پیشنهاد ما به آن هایی که دلشوره دارند!

اگر اضطراب و دلشوره درافراد شدید و یا مدت آن زیاد باشد، نیاز به درمان های رفتاری و شناختی دارد که افراد باید حتما به مشاوره و یا متخصصین مراجعه کنند؛ اما اگر مدت و مقدار آن کم باشد، می توانند افکار منفی را تخلیه کرده و با یک سری تکنیک ها، دلشوره را از بین ببرند. مانند :

1) تخلیه کردن افکار بد از طریق بیان کردن، نوشتن و ضبط کردن

 یکی از تکنیک هایی که نتیجه موثری دارد این است که افراد با خودشان خلوت کنند و تمام افکاری که درذهن خود دارند را به بیرون بریزند و با صدای بلند آنها را تکرار کنند و یا این افکار را ضبط کرده و یا بر روی کاغذ بیاورند تا از ندای درونی و صدای ذهنی خود با خبر شوند تا بیشتر خود را شناخته و بتوانند افکاری که باعث اضطراب و دلشوره آنها می شود را از ذهن خود تخلیه کنند.

 البته این روش برای آن افرادی که وسواس فکری دارند، کار ساز نیست؛ زیرا این افراد از گفتن برخی مسائل و افکار شرم آور عاجز هستند و دائما فکرشان مشغول است و دلشوره و اضطراب شدیدی را در طی روز تجربه می کنند.

2) صحبت کردن با دوست و همدم

صحبت کردن، گفت وگو ونشست و برخاست با افرادی که که هم دل و هم رازو همچنین افرادی که می توانند افراد مضطرب و دارای دلشوره را درک کنند، در کاهش اضطرابشان بسیار موثر است. هر انسانی برای اینکه حرف های درونی خود را به بیرون تخلیه و درد و دل کند به یک دوست صمیمی احتیاج دارد.

 ۳) مطالعه کتاب، فیلم و اشعاری که جنبه مثبت گرایی دارد

مطالعه کتاب های روانشناسی می تواند در روحیه افراد مضطرب بسیار موثر باشد و امید را در دل آنها زیاد کند. همینطور خواندن اشعار و دیدن فیلم های مثبت به انسان آرامش قلب می دهد.

4) یاد خدا و معنویات

 روی آوردن به یک قدرت بزرگتر و الهی انسان را از تنهایی در می آورد و او بر این باور است که کسی هست که او را از سختی و گرفتاری نجات دهد. یاد خدا و روی آوردن به معنویات در حد زیادی می تواند برای افراد مضطرب اطمینان بخش باشد.

۵) انجام ورزش برای آرامش عضله

افراد مضطرب باید بدن خود را ریلکس و در معرض آرامش قرار داده و ذهن خود را متمرکز کنند. دیدن سی د های ریلکس ایشن که به وفور در بازار توزیع می شود و یا ورزش های یوگا و تمرین کردن ورزش های آرامبخش عضله ها تا حدودی دلشوره را از بین می برد.

۶) دیدن مناظر زیبا و طبیعی

 افراد مضطرب با مسافرت رفتن و یا دیدن مناظر زیبا و طبیعی می توانند دلشوره و اضطراب را تا حدی از خودشان دور کنند و به آرامش برسند.

۷) استفاده دارو با تجویز روانپزشک

 توصیه ای که در مورد استفاده دارو بر این افراد می شود این است که استفاده از دارو برای درمان، باید با تجوز روانپزشک صورت گیرد و افراد نباید خودسرانه از دارو استفاده کنند. برخی از افراد هم زمانی که دکتر به آنها داور تجویز می کند آن را مصرف نمی کنند واین باور غلط را دارند که امکان دارد این داروها اعتیاد آور و وابستگی ایجاد کند. در هر صورت افراط و تفریط اصلا جایز نیست. بارها تجربه ثابت کرده است که برخی از افراد با مصرف دارو، اضطراب و دلشوره را برای همیشه از خود دور می کنند.

8)مدیریت زمان داشته باشید

کارهای خود را برنامه ریزی و اولویت بندی کرده و وقت خود را صرف امور بیهوده نکنید.

9)بچه شوید

نقاشی بکشید فیلم ها و کارتون های مورد علاقه دوران کودکی را تماشا کنید. این کار به کنترل استرس شما کمک زیادی می‌کند.

11) آب بخورید

سعی کنید در طول روز زیاد آب بخورید .

12) ـ تا حد انفجار بخندید

خنده باعث رشد هورمون هایی می شود که آرامش بخش و تسکین دهنده هستند خوش اخلاقی و خوش بینی هم ۲ عامل موثر ضد استرس هستند .

13) درست نفس بکشید

درست نفس کشیدن را یاد بگیرید. می توانید با تنفس درست استرس را از خودتان دور کنید.