دیدن بیستونی که عشق فرهاد کند یادتان نرود
به سمت کوه هاي سر به فلک کشيده دالاهو پيش برويد. اهالي آنجا مي گويند يزدگرد و دخترش شهربانو پس از ورود اعراب به ايران در اين قلعه سکونت داشتند و اين مجموعه از نظر معماري و ارزش هاي تاريخي از اهميت خاصي برخوردار است.
مجله شبانه باشگاه خبرنگاران:
استان تاريخي کرمانشاه همچون ديگر نقاط سرزمين کهن ايران، آثاري از مجد و عظمت ايران را در سينه کوه ها و پهنه دشت هاي خود به يادگار دارد و در اين سرزمين باستاني مي توان رد پاي تمامي مراحل و ادوار زندگي بشر از عهد حجر تا دوره هاي تمدني پيش از تاريخ و پس از آن را پيدا کرد.
آثار برجاي مانده از شکارچيان دوران پارينه سنگي در «بيستون»، نخستين روستاييان ساکن در «تپه سراب» و سفالگران پيش از تاريخ «گنج دره» همه و همه از ديرينگي اين ديار حکايت مي کنند. طبق شواهد و مدارک باستان شناسي کرمانشاه جزو اولين زيستگاه هاي انسان نخستين بوده است و زمان سکونت انسان(احتمالاً نئاندرتال) در غار «دواشکفت» در شمال شهر کرمانشاه را ۱۲۰ هزار سال پيش تخمين زده اند.
استان کرمانشاه با داشتن گنجينه اي از آثار تاريخي و باستاني، ۵۰ منطقه نمونه گردشگري و ۱۴ روستاي هدف گردشگري مقصد سفر بسياري از گردشگران داخلي و خارجي است که هر ساله بر تعداد آن ها افزوده مي شود چنان که تعداد گردشگران در سال جاري ۱۰ تا ۱۵ درصد نسبت به سال گذشته افزايش يافته است.
در هزاره چهارم پيش از ميلاد اين سرزمين يکي از مراکز مهم تجاري و بازرگاني بوده است و بازرگانان آن با بازرگانان شوش و بين النهرين به داد و ستد مي پرداخته اند، حضور بازارهايي از آن دوره در «گورين» کنگاور و «چغاگاوانه» اسلام آباد شاهدي بر اين مدعاست.
نقش برجسته هاي شهرستان سرپل ذهاب که يکي از قديمي ترين نقش برجسته هاي خاورميانه محسوب مي شود بيانگر پيروزي هاي چشمگير ايرانيان بر دولت هاي آشور و بابل است. در دوره هخامنشيان عبور جاده شاهي از اکباتان به بابل باعث رونق و آباداني اين منطقه شده است و نقش برجسته هاي اشکاني در بيستون بيانگر اهميت اين شهر در آن زمان بوده است.
کتيبه بيستون به عنوان هشتمين اثر در ايران و اولين اثر در استان کرمانشاه در فهرست آثار جهاني ثبت شده توسط يونسکو قرار دارد.
در دوره ساساني اين استان بيش از هر زمان ديگري رونق يافت و همواره مورد توجه شهرياران ساساني قرار داشت و به دليل نزديکي با تيسفون پايتخت ساسانيان در ايام تابستان از قصرهاي ييلاقي آن استفاده مي شد.
کرمانشاه به لحاظ آب و هوايي بي نظير است. طوري که به فاصله ۵ کيلومتر مي توان از آب و هوايي کوهستاني وارد منطقه اي با آب وهواي گرم و خشک شد. سراب ها، کوه هاي سربه فلک کشيده، آبشارها، غارها، دشت هاي سرسبز و... همگي مقاصدي است که گردشگران را به سوي خود مي خواند.
نقش برجسته آنوباني ني
در اين صحنه تصوير آنوباني ني پادشاه مقتدر لولوبي به حالت ايستاده در سمت راست حجاري شده است. آنوباني ني داراي ريش بلند و صورتي نيم رخ است و کلاه مدوري بر سر، گردن بندي بر گردن و کمربندي به کمر دارد.
لباس او کوتاه و مطبق و کفش هايش از نوع صندل است. در دست راست وي سلاح و در دست چپش کماني ديده مي شود. در زير پاي آنوباني ني دشمن شکست خورده اي حجاري شده است. در مقابل شاه، الهه ني ني ايستاده است. او نيز کلاهي بلند و منگوله دار و پيراهني پشمي ـ تا مچ پا ـ بر تن دارد. الهه ني ني تيرداني پر از تير در پشت دارد و با دست راست حلقه سلطنتي را به طرف آنوباني ني دراز کرده و در دست چپش سر طنابي با هشت اسير ديده مي شود.
از اين هشت اسير دو نفر در قسمت بالاي نقش، پشت سر الهه ني ني و شش نفر ديگر در صف زيرين قرار دارند. اسيران همگي برهنه اند و دست هايشان از عقب بسته شده است. در بالاي نقش، در ميان سر شاه و الهه ني ني، دايره اي نقش شده که داخل آن ستاره اي چهار پر قرار دارد.
طاق بستان
محوطه تاريخي طاق بستان، در دامنه کوهي به همين نام و در کنار چشمه اي در شمال شرقي حاشيه کنوني شهر کرمانشاه قرار دارد. دراين محوطه، آثاري از دوره ساساني شامل "سنگ نگاره اردشير دوم و دو ايوان سنگي به نام هاي "ايوان کوچک و بزرگ وجود دارد. ايوان کوچک در سمت چپ سنگ نگاره اردشير دوم و ايوان بزرگ در سمت راست ايوان کوچک ديده مي شود.
کاروان سراي ايلخاني
اين کاروان سرا بر روي بقايايي از يک بناي سنگي دوره ساساني معروف به کاخ خسرو ساخته شده است. ايلخانيان با الحاق ديوارهايي به ديوارهاي محيطي بناي ساساني، اين کاروان سرا را احداث نمودند.اين کاروان سرا با لاشه سنگ و آجر به همراه ملاط گچ ساخته شده است. درگاه ورودي آن در جبهه شرقي بنا قرار دارد.
اين درگاه به حياط مرکزي منتهي مي شود. در اطراف حياط نيز مجموعه اي از اتاق ها و ديوارهاي مستطيل شکل ديده مي شود. در سه ضلع شرقي، شمالي و جنوبي، ايوان ها و اتاق ها قرار دارند و در کنار هر ايوان دو اتاق ساخته شده است. در ضلع غربي در جلوي هر اتاق، ايوان کوچکي وجود دارد. ديوارهاي اين کاروان سرا تا قسمت پاکار قوسي با لاشه سنگ و از پاکار تا تيزه قوسي با آجر چيده شده است.
در داخل حياط مرکزي آن، مسجد کوچکي به چشم مي خورد. در کنار اين مسجد نيز سکويي مربع شکل احداث شده است و در هر گوشه آن پشتبند مستطيل شکلي قرار دارد. در مرکز اين سکو نيز فضاي مدور توخالي ايجاد شده است. متأسفانه کاربرد اين سکو تا کنون مشخص نشده است.
مسجد جامع کرمانشاه
اين مسجد در بافت قديم شهر کرمانشاه، در خيابان مدرس قرار داردو تنها بخشي از شبستان آن باقي مانده است. اين شبستان چهل و پنج طاق چشمه داشت و امروزه تنها بيست و پنج طاق آن باقي مانده است. در سمت جنوبي مسجد، دو بالاخانه وجود داشت که در گذشته مدرسه بود. مسجد جامع کرمانشاه از نظر ساخت شبيه مساجد دوره زنديه است.
در قسمت جنوبي مسجد، مسجد ديگري با صحن و شبستان کنوني وجود دارد که به مسجد «اميري» معروف است. باني اين مسجد «اميرنظام زنگنه» از نوادگان «شيخ علي خان زنگنه» و از امراي دوره محمدشاه قاجار و اوايل سلطنت ناصرالدين شاه قاجار است.
تکيه معاون الملک
اين بنا در بافت قديم شهر، در محله آبشوران قديم و در خيابان شهيد حـداد عادل قرار دارد. اين تکيه بـه دستور حسين خان معروف به «معين الرعايا» ساخته شد. اين بنا از سه قسمت حسينيه، زينبيه و عباسيه تشکيل شده است.
چند آدرس مهم در کرمانشاه گردی
وقتي از همدان به سوي کرمانشاه حرکت کنید، در مسير شهر کنگاور که بين راه همدان و کرمانشاه واقع شده به معبد آناهيتا می رسید. اين بناي تاريخي روي تپه اي طبيعي با حداکثر ارتفاع ۳۲ متري نسبت به سطح زمين هاي اطراف ساخته شده است. از دور که به آن مي نگري جلوه اي از تاريخ کهن ايران باستان را مي بيني.
معبد آناهيتا داراي ستون هاي متعددي است، در ورودي بنا از طريق پلکاني که در سمت جنوب و شمال قرار دارد وارد معبد مي شويم. کتيبه روي ديوار قدمت اين بنا را تا دوره اشکاني و ساساني نشان مي دهد و نشانه و خطوط دوره ساساني روي سنگ هاي اين معبد حک شده است.
فرهاد کوه کن
بعد از ديدن معبد آناهيتا به سوي کرمانشاه حرکت کنيد و قبل از اين که به کرمانشاه برسيد به دامنه کوه بيستون که در مسيرمان است مي رسيد، سنگ نوشته هاي بيستون يکي از مهم ترين و مشهورترين سندهاي تاريخي جهان است که متن تاريخي موجود در آن، دوره هخامنشي را به تصوير مي کشد که چگونه داريوش بزرگ ياغيان را به بند کشيده است و در سوي ديگر آثار تيشه هاي فرهاد را مي بيني که کوه را به عشق شيرين کنده است.
بيستون به عنوان يک اثر تاريخي در سال ۲۰۰۶ توسط ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيده است. وقتي از بيستون با همه زيبايي هايش جدا شويد و به سمت کرمانشاه که بزرگ ترين شهر منطقه مرکزي غرب کشور است حرکت کنيد بالاخره به شهري داراي آب و هواي معتدل کوهستاني با مردمي خونگرم و مهربان مي رسيد.
بوي کاک و نان برنج
موزه ها و اماکن تاريخي بسياري در اين شهر وجود دارد به طوري که تعداد آثار تاريخي اين استان را ۴ هزار اثر ذکر مي کنند. با فرصت کم نمي توانيد از همه اماکن ديدن کنيد، بازارهاي سنتي و قديمي بسياري در اين شهر وجود دارد اما بازار قديمي کرمانشاه يکي از اصلي ترين بازارهاي اين شهر است.
وقتي وارد اين بازار شويد در و ديوار بازار حکايت از قدمت تاريخي آن دارد. در اين بازار مشاغل مختلفي ديده مي شود، لباس هاي محلي زينت بخش بازار شده و بوي نان برنج کرمانشاه و کاک فضاي بازار را پر کرده و عطر روغن حيواني آن را مي تواني کاملاً حس کني.
سراب نيلوفر
وقتي از کرمانشاه به سمت کردستان در ۲۰ کيلومتري شمال غرب اين شهر، حرکت کنيد در ابتداي منطقه سنجابي و در دامنه کوه کماجار به سراب نيلوفر مي رسيد، اين سراب بزرگ ترين و حتي زيباترين سراب کرمانشاه است و به صورت استخري وسيع و مملو از گل هاي نيلوفر است، به همين دليل به آن «سراب نيلوفري» مي گويند.
غار قوري قلعه
از غار قوري قلعه بسيار نوشته اند اما هنوز اين غار براي بسياري از ايرانيان و حتي گردشگراني که به کرمانشاه مي روند ناآشناست، غار قوري قلعه را بزرگ ترين و شگفت انگيزترين غار آبي آسيا مي دانند. اين غار در ۸۶ کيلومتري شهر کرمانشاه در مسير جاده پاوه و در شمال شهر جوانرود واقع شده است.
طول اين غار ۱۲ کيلومتر و ژرفاي آن را ۳۱۴۰ متر ذکر مي کنند. اين غار داراي حوضچه هاي متفاوتي است و از تالارهاي متنوعي برخوردار است.
آبشار پيران
آبشار پيران که يکي از ده ها آبشار اين استان است از جاذبه هاي طبيعي بسيار زيباي اين استان مي باشد آبشار پيران در نزديکي سرپل ذهاب واقع شده و ارتفاع آن حدود ۱۰۰ متر است که از فراز صخره هاي بسيار عظيم به پايين سرازير مي شود و خنکاي آن فضاي مطبوعي را به همراه دارد.
هر ساله تعداد زيادي کوهنورد از آبشار پيران صعود مي کنند. منطقه زيباي آبشار پيران را براي ديدن ويرانه هاي قصر يزدگرد ترک کنيد، مسيري بسيار زيبا و ديدني است. به سمت کوه هاي سر به فلک کشيده دالاهو پيش برويد. اهالي آنجا مي گويند يزدگرد و دخترش شهربانو پس از ورود اعراب به ايران در اين قلعه سکونت داشتند و اين مجموعه از نظر معماري و ارزش هاي تاريخي از اهميت خاصي برخوردار است.
باغ پرندگان
یکی دیگر از مقاصد باغ پرندگان اين شهر است. باغي با پرندگان رنگارنگ و زيبا. درباره اين باغ و پرندگان آن مي گويند که حدود ۹۰ درصد پرندگان اين باغ وارداتي هستند و از کشورهاي آمريکاي جنوبي و آسياي شرقي خريداري شده است، مساحت ۲ هکتاري باغ فضاي بسيار زيبايي را براي جولان ۲ هزار قطعه پرنده با ۱۳۰ گونه مختلف در اين باغ فراهم کرده است، قوي مشکي و پرنده سندباد که از پرندگان بي نظير و جالب توجه بود نظر بازديدکنندگان را به خود جلب مي کند.
استان تاريخي کرمانشاه همچون ديگر نقاط سرزمين کهن ايران، آثاري از مجد و عظمت ايران را در سينه کوه ها و پهنه دشت هاي خود به يادگار دارد و در اين سرزمين باستاني مي توان رد پاي تمامي مراحل و ادوار زندگي بشر از عهد حجر تا دوره هاي تمدني پيش از تاريخ و پس از آن را پيدا کرد.
آثار برجاي مانده از شکارچيان دوران پارينه سنگي در «بيستون»، نخستين روستاييان ساکن در «تپه سراب» و سفالگران پيش از تاريخ «گنج دره» همه و همه از ديرينگي اين ديار حکايت مي کنند. طبق شواهد و مدارک باستان شناسي کرمانشاه جزو اولين زيستگاه هاي انسان نخستين بوده است و زمان سکونت انسان(احتمالاً نئاندرتال) در غار «دواشکفت» در شمال شهر کرمانشاه را ۱۲۰ هزار سال پيش تخمين زده اند.
استان کرمانشاه با داشتن گنجينه اي از آثار تاريخي و باستاني، ۵۰ منطقه نمونه گردشگري و ۱۴ روستاي هدف گردشگري مقصد سفر بسياري از گردشگران داخلي و خارجي است که هر ساله بر تعداد آن ها افزوده مي شود چنان که تعداد گردشگران در سال جاري ۱۰ تا ۱۵ درصد نسبت به سال گذشته افزايش يافته است.
در هزاره چهارم پيش از ميلاد اين سرزمين يکي از مراکز مهم تجاري و بازرگاني بوده است و بازرگانان آن با بازرگانان شوش و بين النهرين به داد و ستد مي پرداخته اند، حضور بازارهايي از آن دوره در «گورين» کنگاور و «چغاگاوانه» اسلام آباد شاهدي بر اين مدعاست.
نقش برجسته هاي شهرستان سرپل ذهاب که يکي از قديمي ترين نقش برجسته هاي خاورميانه محسوب مي شود بيانگر پيروزي هاي چشمگير ايرانيان بر دولت هاي آشور و بابل است. در دوره هخامنشيان عبور جاده شاهي از اکباتان به بابل باعث رونق و آباداني اين منطقه شده است و نقش برجسته هاي اشکاني در بيستون بيانگر اهميت اين شهر در آن زمان بوده است.
کتيبه بيستون به عنوان هشتمين اثر در ايران و اولين اثر در استان کرمانشاه در فهرست آثار جهاني ثبت شده توسط يونسکو قرار دارد.
در دوره ساساني اين استان بيش از هر زمان ديگري رونق يافت و همواره مورد توجه شهرياران ساساني قرار داشت و به دليل نزديکي با تيسفون پايتخت ساسانيان در ايام تابستان از قصرهاي ييلاقي آن استفاده مي شد.
کرمانشاه به لحاظ آب و هوايي بي نظير است. طوري که به فاصله ۵ کيلومتر مي توان از آب و هوايي کوهستاني وارد منطقه اي با آب وهواي گرم و خشک شد. سراب ها، کوه هاي سربه فلک کشيده، آبشارها، غارها، دشت هاي سرسبز و... همگي مقاصدي است که گردشگران را به سوي خود مي خواند.
نقش برجسته آنوباني ني
در اين صحنه تصوير آنوباني ني پادشاه مقتدر لولوبي به حالت ايستاده در سمت راست حجاري شده است. آنوباني ني داراي ريش بلند و صورتي نيم رخ است و کلاه مدوري بر سر، گردن بندي بر گردن و کمربندي به کمر دارد.
لباس او کوتاه و مطبق و کفش هايش از نوع صندل است. در دست راست وي سلاح و در دست چپش کماني ديده مي شود. در زير پاي آنوباني ني دشمن شکست خورده اي حجاري شده است. در مقابل شاه، الهه ني ني ايستاده است. او نيز کلاهي بلند و منگوله دار و پيراهني پشمي ـ تا مچ پا ـ بر تن دارد. الهه ني ني تيرداني پر از تير در پشت دارد و با دست راست حلقه سلطنتي را به طرف آنوباني ني دراز کرده و در دست چپش سر طنابي با هشت اسير ديده مي شود.
از اين هشت اسير دو نفر در قسمت بالاي نقش، پشت سر الهه ني ني و شش نفر ديگر در صف زيرين قرار دارند. اسيران همگي برهنه اند و دست هايشان از عقب بسته شده است. در بالاي نقش، در ميان سر شاه و الهه ني ني، دايره اي نقش شده که داخل آن ستاره اي چهار پر قرار دارد.
طاق بستان
محوطه تاريخي طاق بستان، در دامنه کوهي به همين نام و در کنار چشمه اي در شمال شرقي حاشيه کنوني شهر کرمانشاه قرار دارد. دراين محوطه، آثاري از دوره ساساني شامل "سنگ نگاره اردشير دوم و دو ايوان سنگي به نام هاي "ايوان کوچک و بزرگ وجود دارد. ايوان کوچک در سمت چپ سنگ نگاره اردشير دوم و ايوان بزرگ در سمت راست ايوان کوچک ديده مي شود.
کاروان سراي ايلخاني
اين کاروان سرا بر روي بقايايي از يک بناي سنگي دوره ساساني معروف به کاخ خسرو ساخته شده است. ايلخانيان با الحاق ديوارهايي به ديوارهاي محيطي بناي ساساني، اين کاروان سرا را احداث نمودند.اين کاروان سرا با لاشه سنگ و آجر به همراه ملاط گچ ساخته شده است. درگاه ورودي آن در جبهه شرقي بنا قرار دارد.
اين درگاه به حياط مرکزي منتهي مي شود. در اطراف حياط نيز مجموعه اي از اتاق ها و ديوارهاي مستطيل شکل ديده مي شود. در سه ضلع شرقي، شمالي و جنوبي، ايوان ها و اتاق ها قرار دارند و در کنار هر ايوان دو اتاق ساخته شده است. در ضلع غربي در جلوي هر اتاق، ايوان کوچکي وجود دارد. ديوارهاي اين کاروان سرا تا قسمت پاکار قوسي با لاشه سنگ و از پاکار تا تيزه قوسي با آجر چيده شده است.
در داخل حياط مرکزي آن، مسجد کوچکي به چشم مي خورد. در کنار اين مسجد نيز سکويي مربع شکل احداث شده است و در هر گوشه آن پشتبند مستطيل شکلي قرار دارد. در مرکز اين سکو نيز فضاي مدور توخالي ايجاد شده است. متأسفانه کاربرد اين سکو تا کنون مشخص نشده است.
مسجد جامع کرمانشاه
اين مسجد در بافت قديم شهر کرمانشاه، در خيابان مدرس قرار داردو تنها بخشي از شبستان آن باقي مانده است. اين شبستان چهل و پنج طاق چشمه داشت و امروزه تنها بيست و پنج طاق آن باقي مانده است. در سمت جنوبي مسجد، دو بالاخانه وجود داشت که در گذشته مدرسه بود. مسجد جامع کرمانشاه از نظر ساخت شبيه مساجد دوره زنديه است.
در قسمت جنوبي مسجد، مسجد ديگري با صحن و شبستان کنوني وجود دارد که به مسجد «اميري» معروف است. باني اين مسجد «اميرنظام زنگنه» از نوادگان «شيخ علي خان زنگنه» و از امراي دوره محمدشاه قاجار و اوايل سلطنت ناصرالدين شاه قاجار است.
تکيه معاون الملک
اين بنا در بافت قديم شهر، در محله آبشوران قديم و در خيابان شهيد حـداد عادل قرار دارد. اين تکيه بـه دستور حسين خان معروف به «معين الرعايا» ساخته شد. اين بنا از سه قسمت حسينيه، زينبيه و عباسيه تشکيل شده است.
چند آدرس مهم در کرمانشاه گردی
وقتي از همدان به سوي کرمانشاه حرکت کنید، در مسير شهر کنگاور که بين راه همدان و کرمانشاه واقع شده به معبد آناهيتا می رسید. اين بناي تاريخي روي تپه اي طبيعي با حداکثر ارتفاع ۳۲ متري نسبت به سطح زمين هاي اطراف ساخته شده است. از دور که به آن مي نگري جلوه اي از تاريخ کهن ايران باستان را مي بيني.
معبد آناهيتا داراي ستون هاي متعددي است، در ورودي بنا از طريق پلکاني که در سمت جنوب و شمال قرار دارد وارد معبد مي شويم. کتيبه روي ديوار قدمت اين بنا را تا دوره اشکاني و ساساني نشان مي دهد و نشانه و خطوط دوره ساساني روي سنگ هاي اين معبد حک شده است.
فرهاد کوه کن
بعد از ديدن معبد آناهيتا به سوي کرمانشاه حرکت کنيد و قبل از اين که به کرمانشاه برسيد به دامنه کوه بيستون که در مسيرمان است مي رسيد، سنگ نوشته هاي بيستون يکي از مهم ترين و مشهورترين سندهاي تاريخي جهان است که متن تاريخي موجود در آن، دوره هخامنشي را به تصوير مي کشد که چگونه داريوش بزرگ ياغيان را به بند کشيده است و در سوي ديگر آثار تيشه هاي فرهاد را مي بيني که کوه را به عشق شيرين کنده است.
بيستون به عنوان يک اثر تاريخي در سال ۲۰۰۶ توسط ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيده است. وقتي از بيستون با همه زيبايي هايش جدا شويد و به سمت کرمانشاه که بزرگ ترين شهر منطقه مرکزي غرب کشور است حرکت کنيد بالاخره به شهري داراي آب و هواي معتدل کوهستاني با مردمي خونگرم و مهربان مي رسيد.
بوي کاک و نان برنج
موزه ها و اماکن تاريخي بسياري در اين شهر وجود دارد به طوري که تعداد آثار تاريخي اين استان را ۴ هزار اثر ذکر مي کنند. با فرصت کم نمي توانيد از همه اماکن ديدن کنيد، بازارهاي سنتي و قديمي بسياري در اين شهر وجود دارد اما بازار قديمي کرمانشاه يکي از اصلي ترين بازارهاي اين شهر است.
وقتي وارد اين بازار شويد در و ديوار بازار حکايت از قدمت تاريخي آن دارد. در اين بازار مشاغل مختلفي ديده مي شود، لباس هاي محلي زينت بخش بازار شده و بوي نان برنج کرمانشاه و کاک فضاي بازار را پر کرده و عطر روغن حيواني آن را مي تواني کاملاً حس کني.
سراب نيلوفر
وقتي از کرمانشاه به سمت کردستان در ۲۰ کيلومتري شمال غرب اين شهر، حرکت کنيد در ابتداي منطقه سنجابي و در دامنه کوه کماجار به سراب نيلوفر مي رسيد، اين سراب بزرگ ترين و حتي زيباترين سراب کرمانشاه است و به صورت استخري وسيع و مملو از گل هاي نيلوفر است، به همين دليل به آن «سراب نيلوفري» مي گويند.
غار قوري قلعه
از غار قوري قلعه بسيار نوشته اند اما هنوز اين غار براي بسياري از ايرانيان و حتي گردشگراني که به کرمانشاه مي روند ناآشناست، غار قوري قلعه را بزرگ ترين و شگفت انگيزترين غار آبي آسيا مي دانند. اين غار در ۸۶ کيلومتري شهر کرمانشاه در مسير جاده پاوه و در شمال شهر جوانرود واقع شده است.
طول اين غار ۱۲ کيلومتر و ژرفاي آن را ۳۱۴۰ متر ذکر مي کنند. اين غار داراي حوضچه هاي متفاوتي است و از تالارهاي متنوعي برخوردار است.
آبشار پيران
آبشار پيران که يکي از ده ها آبشار اين استان است از جاذبه هاي طبيعي بسيار زيباي اين استان مي باشد آبشار پيران در نزديکي سرپل ذهاب واقع شده و ارتفاع آن حدود ۱۰۰ متر است که از فراز صخره هاي بسيار عظيم به پايين سرازير مي شود و خنکاي آن فضاي مطبوعي را به همراه دارد.
هر ساله تعداد زيادي کوهنورد از آبشار پيران صعود مي کنند. منطقه زيباي آبشار پيران را براي ديدن ويرانه هاي قصر يزدگرد ترک کنيد، مسيري بسيار زيبا و ديدني است. به سمت کوه هاي سر به فلک کشيده دالاهو پيش برويد. اهالي آنجا مي گويند يزدگرد و دخترش شهربانو پس از ورود اعراب به ايران در اين قلعه سکونت داشتند و اين مجموعه از نظر معماري و ارزش هاي تاريخي از اهميت خاصي برخوردار است.
باغ پرندگان
یکی دیگر از مقاصد باغ پرندگان اين شهر است. باغي با پرندگان رنگارنگ و زيبا. درباره اين باغ و پرندگان آن مي گويند که حدود ۹۰ درصد پرندگان اين باغ وارداتي هستند و از کشورهاي آمريکاي جنوبي و آسياي شرقي خريداري شده است، مساحت ۲ هکتاري باغ فضاي بسيار زيبايي را براي جولان ۲ هزار قطعه پرنده با ۱۳۰ گونه مختلف در اين باغ فراهم کرده است، قوي مشکي و پرنده سندباد که از پرندگان بي نظير و جالب توجه بود نظر بازديدکنندگان را به خود جلب مي کند.
