به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،در هر يخچالي را باز کنيد، کوهي از قرص‌ها و کپسول‌هاي انباشته شده چشمتان را مي‌زند! عادت کرده‌ايم که داخل خانه‌مان هم داروخانه داشته باشيم و اصلا شايد ترکيب داروخانه از همين خانه دارو(!) درست شده باشد.
حالا هم که زندگي ماشيني و تغذيه هردمبيل(!؟) ما باعث شده نيازهاي پروتئيني و ويتاميني بدن ما تامين نشود و با توجه به حس «ميان بر» خواهي سراغ معجزه مي‌گرديم و انواع قرص و پماد و روغن را به عنوان مکمل‌هاي دارويي و به زعم خودمان تقويت خيلي چيزهاي بدن، استفاده مي‌کنيم حال آنکه اين داروها اصولا خاصيت دارويي و درماني ندارد و بيشتر تلقين آنهاست که آدمي را دلخوش مي‌کند به استفاده از آنها.
در اين ميان نمي‌توان سهم رسانه‌ها بويژه رسانه ملي و حضور برخي پزشکان کم‌سواد را ناديده گرفت. گزارش امروز را بخوانيد تا متوجه شويد چه کلاه بزرگي در انتظار سر و کله و بدن عزيز ما نشسته است!
قصه از کجا شروع شد؟ويتا در زبان لاتين به معني حيات و زندگي است و ويتامين‌ها نيز موادي هستند که براي زندگي سالم انسان ضروري هستند. سازمان جهاني بهداشت ويتامين‌ها را به يک عصاي جادويي تشبيه کرده است که بدن براي ساخت آنزيم‌ها، هورمون‌ها و ديگر مواد شيميايي مورد نياز از آنها استفاده مي‌کند.
از آنجا که بدن ما نمي‌تواند خودش ويتامين‌هاي مورد نيازش را بسازد، لازم است آنها را از منابع مختلف و به ويژه مواد غذايي و ميوه‌ها تامين و جذب کند. اما آيا قرص‌هاي مکمل يا همان عصاره‌هاي ويتامين نيز مي توانند تاثير مشابه مواد غذايي و ميوه‌هاي تازه را داشته باشد؟ ويتامين هاي موجود در ميوه ها و سبزي ها اگرچه ممکن است براي حيات و زندگي نسبت به غذاها در اولويت‌هاي بعدي قرار داشته باشند ولي مي توانند نقش مهمي در جلوگيري از ابتلا به بيمارهاي مختلف ايفا کنند.
بررسی هاي انجام شده توسط محققان نشان داده است که بهترين منبع براي تامين ويتامين‌ها مواد غذايي طبيعي و ميوه و سبزيجات هستند و هرچند در موارد معدود مکمل‌هاي شيميايي براي اين مورد کمک کننده هستند ولي مصرف قرص‌هاي حاوي ويتامين نه تنها در اکثر موارد مفيد نيستند بلکه مي توانند پيامدهاي جانبي نامطلوبي را نيز به همراه داشته باشند.
امروزه در اکثر کشورهاي توسعه يافته و حتي کشورهاي فقير استفاده از کنستانتره‌ها و ويتامين‌هاي مختلف براي کمبود مواد مورد نياز بدن به يک امر عادي تبديل شده است. در کشورهاي فقير به خاطر گراني ميوه ها و مواد غذايي استفاده از اين ويتامين ها که معمولاً از سوي پزشکان سازمان ملل و خارجي تجويز مي شود و عمدتاً از کشورهاي توسعه يافته مي آيد، رشد روز افزوني داشته است.
طبق آمارهاي سازمان دارويي غذايي آمريکا مردم اين کشور بيشترين موارد استفاده اين ويتامين هاي قرص شده را دارند که اغلب به خاطر کمبود وقت استفاده شده و در اکثر موارد به يک کلاس اجتماعي تبديل شده است.
در تبليغ روي بسياري از اين قرص ها نوشته شده ويتامين موجود در آنها با سرعت بيشتري نسبت به مواد طبيعي جذب بدن مي شوند ولي هيچ کدام به اين مسئله اشاره نمي کنند که آيا اين مواد جذب شده، براي بدن سودي هم دارند؟ طبق تحقيقات بلندمدت دانشمندان معلوم شده است که بسياري از مولتي ويتامين‌هاي شيميايي نه تنها هيچ کاري براي سلامتي بدن نمي‌کنند بلکه موجب کوتاهي عمر هم مي‌شوند.
طبق دپارتمان دارو و غذا آمريکا، سالانه بيش از 20ميليارد دلار از اين ويتامين ها در سطح اين کشور به فروش مي‌رود که با توجه به نتايج تحقيقات و هشدارهاي پزشکي، به نظر مي‌رسد قرباني اصلي اين مکمل‌ها، به جاي جيب مشتريان، سلامتي و عمر آنها است.
توليدکنندگان اعتراف ميکننددر سال 2002 اولين مقاله رسمي و علمي عليه داروهاي ويتامينه در مجله تخصصي انجمن پزشکان آمريکا منتشر شد که خطاب به مردم آمريکا هشدار مي‌داد که به هيچ وجه از اين داروها استفاده نکنند. در اين مقاله خبري تامل برانگيز منتشر شده بود که محتواي آن استفاده هر نوجوان به طور متوسط يک قرص در روز بود.
اين انجمن پيشنهاد کرد که تنها مولتي ويتامين هايي بايد استفاده شود که توسط پزشکان و بر اساس نياز واقعي بدن، تجويز مي‌شود. اين انجمن در مقاله اي که در سال 2006 منتشر کرد همين جمله خود را نيز پس گرفت و اظهار داشت که اين داروها هيچ فايده‌اي براي سلامتي انسان ندارد و پزشکان بهتر است به جاي اين ويتامين ها به بيماران خود مواد غذايي طبيعي توصيه کنند.
در همين سال اولين مطالعه رسمي درباره محتواي ويتامين هاي تجويزي از سوي آژانس تحقيقات و کيفيت وزارت بهداشت آمريکا صورت گرفت که 63 نوع قرص ويتامينه به صورت اتفاقي مورد بررسي قرار گرفت که از نظر بهداشتي بالاترين سطح کيفيت آزمايش محصولات شيميايي محسوب مي‌شود.
محققان اين پروژه در همان ابتداي کار اعلام کردند که داروهاي ويتامينه در مورد اکثر افراد (زن و مرد) هيچ تاثيري روي پيشگيري از سرطان يا بيماري‌هاي قلبي ندارند. در گزارش ديگري که در سال 2009 نتايج تحقيقات دانشمندان مرکز سرطان شناسي هاچينسون در آمريکا محسوب مي‌شد، عدم تاثير اين ويتامين ها گزارش شد. در اين مرکز طي يک مطالعه 10 ساله 160 هزار نفر از زنان مبتلا به بيماري هاي هورموني مورد آزمايش قرار گرفتند و معلوم شد که تجويز داروهاي مولتي ويتامين تاثير چنداني روي روند پيشرفت و يا توقف بيماري نداشته است.
در سال 2010 يک تيم تحقيقاتي از دانشگاه‌هاي فرانسه که نتايج تحقيقات خود را در مجله بين المللي اپيدميولوژي منتشر کردند، با آزمايش روي 8هزار نفر از داوطلبان که به مدت 6 سال روزانه يک قرص مولتي ويتامين دريافت مي کردند، اعلام کردند که اين نوع داروها و به طور کلي هر دارويي که ادعا مي شود عصاره ويتامين ها را دارا است، هيچ خاصيتي براي رشد و سلامتي ندارد و برعکس موجب عوارضي در بلند مدت روي افراد مي شود که از نمونه آنها مي توان به عدم فعاليت سلولهاي بدن و کاهش خونسازي از سوي سلولهاي مغز استخوان اشاره کرد.
در نهايت اينکه تحقيقي از سوي يک تيم پزشکي دانشگاه ايووا آمريکا به سرپرستي «جاکو مورسو» روي زنان مسن انجام گرفت. تيم پزشکي مورسو سالها روي تاثير يا عدم تاثير مولتي ويتامين ها کار مي کردند ولي خود او معتقد بود هميشه به ضرر اين ويتامين ها شک داشته است.
وي با همکاري تيم پزشکي اش به طور رسمي نتايج تحقيقات خود را در مجله سلامت زنان همين دانشگاه منتشر کرد که نشان مي‌داد 6درصد از زنان مسني که از اين ويتامين‌ها استفاده مي‌کنند بيشتر از بقيه در معرض مرگ زودرس قرار دارند. نتيجه تحقيقات تيم پزشکي اين دانشگاه روي افراد سنين پايين تر نيز آزمايش شد و نتيجه مشابهي به دست آمد!
مشکل کجاست؟تا کنون اکثر تحقيقات صورت گرفته روي ويتامين‌هاي مصنوعي همگي به بي استفاده بودن اين قرص ها اذعان دارند ولي چرا هنوز اين همه قرص در داروخانه هاي کشورهاي مختلف ديده مي شود. نکته اينجاست که ما به خاطر بار رواني اين داروها از آنها استفاده مي‌کنيم. در واقع مردم و بويژه جوان‌ها احساس مي‌کنند اين داروها سريع تر کمبودهاي غذايي و يا شلختگي تغذيه شان را تامين مي‌کند. با وجود اين همه اطلاعات و تحقيقات پزشکي هنوز هم بازار اين ويتامين‌ها سکه است.
سازمان دارو و غذاي آمريکا (FDA) بارها به طور رسمي اعلام کرده اين قرص‌ها نه تنها براي سلامتي مفيد نيست بلکه در مواردي مي‌تواند براي افراد خطرناک نيز باشد. با اين حال مشکل اساسي در زياد بودن تعداد اين نوع ويتامين‌ها در بازار چيست؟ به نظر مي‌رسد بيشتر از تبليغات مقادير بالاي توليد اين قرص‌ها در سطح کشورهاي پيشرفته‌اي مثل آمريکا يکي از دلايل عمده مصرف بي‌رويه اين نوع ويتامين‌ها باشد.
به گفته سازمان دارو و غذاي آمريکا تقريباً نظارت محدودي روي صنايع توليدکننده ويتامين‌ها وجود دارد و هرچند در قوانين مشخص شده توسط اين سازمان بايد تمام آزمايشهاي کيفيت روي اين داروها صورت گيرد ولي ظاهراً روي خود قرص‌هاي بازار داخلي آمريکا نظارت چنداني وجود ندارد و طبعا در بازارهاي خارجي وضع به مراتب بدتر است.
به عبارت ديگر صنايع توليدکننده قرص‌هاي ويتامين چندان کاري به قوانين سازمان دارويي آمريکا ندارند و با استفاده مراجع قدرت خود اقدام به توليد و صادرات اين محصولات در سراسر جهان مي کنند که در خود آمريکا آخرين آمار مربوط به فروش اين ويتامين‌ها مبلغ 20ميليارد دلار تخمين زده شده است.
بر خلاف قوانين سازمان دارويي روي بسته‌هاي داروهاي ويتامين هيچ هشداري مبني بر عوارض جانبي اين ويتامين‌ها درج نمي‌شود و حتي تاثيرات دروغين بسياري روي بسته‌ها نوشته مي‌شود که وقتي قرار باشد اين محصولات در سايت‌هاي اينترنتي به فروش برسد وضعيت، اسفناک تر خواهد شد. آنها در تبليغات خود مي‌گويند داروها و ويتامين‌هايشان کاملاً گياهي و برگرفته از عصاره گياهان است ولي با تشبيه و استعاره مي‌توان اين گياهان را همان شوکراني عنوان کرد که سقراط را به کام مرگ فرو برد.
دروغگوي بزرگ قرنپاول اوفيت، رئيس بخش بيماري‌هاي عفوني بيمارستان کودکان فيلادلفياي آمريکا يکي از پزشکان برجسته آمريکا در تاريخ پزشکي اين کشور محسوب مي‌شود. وي در کشور آمريکا به استفاده از داروهاي شيميايي معروف است و سالها با اين عقيده مبارزه کرد که واکسن‌ها موجب توهم و بيماري هاي رواني مي‌شوند. او سالها روي بيماري‌هاي مختلف تحقيق و بررسي و در کتابي نتايج حاصل از مشاهدات علمي خود را منتشر کرده است.
وي در اين کتاب ويتامين ها و استفاده از مکمل‌هاي مربوط به آنها را کاري اشتباه عنوان مي‌کند و مي‌نويسد آيا شما به معجزه اعتقاد داريد؟ مگر مي‌شود بيماري هاي عفوني را با مکمل‌هاي بي‌مصرف درمان کرد. وي مي‌نويسد آيا شما واقعاً به اين مسئله اعتقاد داريد که يک قرص مي‌تواند جاي يک کيلو پرتغال را بگيرد.
وي همچنين در مقاله اي که در تاريخ نهم ژوئن سال جاري در روزنامه نيويورک تايمز و هفتم ژوئن در روزنامه گاردين منتشر کرد، افشا مي‌کند که حدود يک دهه گذشته چگونه شرکت‌هاي توليدکننده ويتامين‌ها از موادي مثل روغن مار براي فريب دادن مشتري هاي خود استفاده کرده‌اند.
وي در اين مقاله دکتر لينوس پاولينگ دريافت کننده جايزه نوبل شيمي را به خاطر نظريه مربوط به عصاره‌هاي ويتامين بزرگ ترين دروغگوي قرن خطاب مي‌کند. پاولينگ در سال 1954 علاقه‌مند به افزايش طول عمرش شد و توانست با يک نظريه دو جايزه صلح نوبل و شيمي را دريافت کند.
وي در اين نظريه با همکاري يک متخصص شيمي آماتور اعتقاد خود را اين‌گونه بيان کرد که مقادير زياد ويتامين C مي‌تواند در افزايش طول عمر نقش مهمي داشته باشد! همين نظريه چند سال بعد زمينه ساخت قرص‌هايي شد که گفته مي‌شد عصاره ميوه و سبزي‌ها است و تقريباً يک دهه بعد در سالهاي ابتدايي دهه هفتاد ميلادي آمريکايي‌هايي که به داروخانه مراجعه مي‌کردند سراغ قرص‌هايي را مي‌گرفتند که مي‌تواند کار ميوه‌هاي طبيعي را بکند!
آنها مي خواستند بدانند با خوردن اين قرص ها مي‌توانند خوردن يک ليوان آب انار يا عصاره گوجه فرنگي را تجربه کنند. با وجود تمام اين شايعات در دسامبر سال 1972 سازمان دارو و غذاي آمريکا به طور رسمي از آمار 150درصدي استفاده از مکمل‌هاي ويتامينه توسط پزشکان آمريکايي پرده برداشت و در استفاده از اين مکمل‌ها هشدار داد.
اين سازمان در تاريخ 14 آگوست 1974 بعد از آزمايشهاي مختلف بي‌فايده بودن اين قرص‌ها را اعلام کرد ولي از آن سال تا‌کنون ميلياردها دلار صرف توليد اين ويتامين‌ها شده است. در حال حاضر اين قرص‌ها به يکي از اقلام ضروري سبد کالاي آمريکايي ها تبديل شده است که در جوامع در حال توسعه نيز مردم از اين رويه تقليد مي‌کنند.
در سال 1994 لينوس پاولينگ به خاطر ابتلا به سرطان پروستات از دنيا رفت. يکي از اصلي ترين علت هاي سرطان پروستات بالا بودن ميزان دوز ويتامين‌ها در بدن او اعلام شد. گفته مي شود از 51هزار نوع قرص ويتاميني که در حال حاضر توليد مي شود شايد چهار نوع آن تا حدودي براي بدن مفيد باشد! «شايد» «چهار» نوع قرص!/کیهان
