دکتر نصیر دهقان، عضو جمعیت مبارزه با اسیتعمال دخانیات و عضو انجمن بین المللی تحقیقات سیگار در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران گفت: نتیجه تحقیقات نشان می دهد رفتار درمانی شناختی به همراه دارو درمانی در ترک سیگار بسیار مؤثر است.این نوعی مداخله برای آموزش نحوهی حل مسئله به صورت هدف دار است که برای حذف افکار خودکار و بی اساسی که باعث رفتارهای ناسازگارانه میشوند به کار میرود.
وی افزود: رفتاردرمانی شناختی، به این دلیل مؤثر است که معتادان به سیگار نه تنها وابستگی فیزیولوژیک دارند، بلکه دچار وابستگی روان شناختی و رفتاری هم میشوند. علایم ترک ناشی از وابستگی فیزیولوژیک را میتوان با دارو کنترل کرد اما تأثیری در کنترل علایم روان شناختی و رفتاری ندارد. فرد معتاد نمیتواند افکار یا رفتارهای سالهای متمادی خود را به راحتی تغییر دهد. چرا که
کشیدن سیگار در زندگی بعضی از سیگاریها به نوعی عادت تبدیل شده است (بعد از بیدار شدن از خواب، بعد از خوردن قهوه، بعد از روزنامه خواندن و ....). و سیگاریها به سیگار به عنوان یک دوست و حامی مینگرند. به دلایل فوق، بعضی سیگاریها به مداخلاتی بیشتر از مصرف دارو نیاز دارند.
دهقان تصریح کرد:رفتاردرمانی شناختی، روشی مناسب در کنار مصرف دارو برای ترک موفق سیگار است. پژوهش گران انگلیسی نوعی روش جدید شناختی رفتاری را ابداع کردهاند به نام:
"برای زندگی ترک کن" (Quit for life). این روش برای ترک و جلوگیری از عود دو مرحله دارد.
1 ) مرحلهی ترک که 7 تا 10 روز طول میکشد و بیمار کم کم سیگار را کنار میگذارد.
2) مرحلهی جلوگیری که بعد از آخرین مصرف سیگار شروع می شود. هدف افزایش توانایی ترک و ادامه ی ترک است.
وی با اشاره به روش های رفتاری گفت:شناسایی موارد وسوسه کننده ی مصرف سیگار و موقعیت های خطرناک ،رعایت یک برنامه ی روزانه برای کشیدن سیگار ،روش های به تأخیر انداختن ،روش های کاهش دهنده (کم کردن تدریجی مقدار داروهای حاوی نیکوتین) ،جانشین های رفتاری دیگر (مثل جویدن آدامس یا خوردن هویج به جای کشیدن سیگار) ،تقویت مثبت (تعیین هدف و پاداش دادن به خود) ،افزایش اعتماد به نفس و آموزش مهارت های انطباقی است
این عضو جمعیت مبارزه با دخانیات با اشاره به روش های شناختی خاطرنشان کرد:پاسخ های مناسب و منحصر به فرد به افکار ،آموزش چگونگی تغییر باورهایی که مانع موفقیت هستند. بحث و گفت و گو درباره ی افکار نامناسب و سپس جایگزین کردن آنها با افکار مثبت تر ،آموختن روش های مدیریت و کنترل استرس ،تمرین های شناختی (که چگونه با موقعیت های خطرناک مواجه شود و آنها را جایگزین کند) ،تعیین موانع موفقیت و چگونگی سازگاری با آنها ،رفتاردرمانی شناختی روش مؤثری برای ترک سیگار است ./ح