حداقل براي من که خيلي سخت است، اين که تمام اطلاعاتي که ظرف چند روز به زور به خورد مغزم داده ام، درست سر جلسه امتحان که نيازشان دارم، فرار را بر قرار ترجيح مي دهند و چيزي جز استرس و اضطراب براي من باقي نمي گذارند!تصور کنيد فردي را که روزي 8 ساعت براي امتحان پايان ترمش درس مي خواند اما هميشه يک جمله ورد زبانش است: «نکنه سر جلسه امتحان همه اين ها را فراموش کنم.» اين قدر اين جمله را در ناخودآگاه ذهنش مرور مي کند که کم کم به باورش تبديل مي شود و سر جلسه امتحان هم مدام استرس دارد که مبادا درس هايي که خوانده را فراموش کند، همين هم مي شود که نتيجه امتحان مورد رضايتش نيست.حالا او را با همکلاسي اش مقايسه کنيد که او هم 8 ساعت در روز درس مي خوانده اما اصلا برايش مهم نبوده است که ديگران تا چه حد در درس خواندن از او جلوترند، اصلا هم اجازه نمي دهد که فکر فراموش کردن مطالب خوانده شده به ذهنش خطور کند. سر جلسه امتحان هم بدون هيچ نگراني، متناسب با داشته هايش به سوالات پاسخ مي دهد، بي شک نتيجه امتحان براي او رضايت‌بخش تر از همکلاسي نگران و مضطربش خواهد بود.

سنجش اضطراب امتحان، اقدامي است که بايد چند ماه قبل از آغاز امتحانات انجام شود تا اگر اين اضطراب در سطح بالايي بود هم فرصتي براي درمان آن وجود داشته باشد و هم اطلاع از ميزان اضطراب، بر نگراني شخص نيفزايد. در اين سنجش که پنج شنبه گذشته در صفحه خانواده و مشاوره منتشر شد 25 سوال مطرح شده بود. امتياز شما، مجموع تعداد پاسخ هاي موافق تان به سوال هاي 1 ، 3 ، 4 ، 5 ، 6 ، 7 ، 8 ، 9 ، 10 ، 12 ، 13 ، 14 ، 15 ، 16 ، 17 ، 18 ، 20 ، 21 ، 22 ، 23 ، 25 و تعداد پاسخ هاي مخالف تان به سوال هاي 2 ، 11 ، 19 ، 24 است. در ادامه تحليل آزمون توسط محمد حسن اشرف، کارشناس ارشد روان سنجي ارائه مي شود:

* اگر مجموع امتياز شما از 0 تا 8 باشد، اضطراب امتحان در شما حدي طبيعي دارد: در صورتي که در اين طبقه قرار داريد بهتر است به راحتي به ديگر ملاحظات زندگي تحصيلي خود بپردازيد و از اين بابت خيال تان راحت باشد.

* اگر مجموع امتياز شما از 9 تا 12 باشد، اضطراب امتحان در شما حدي متوسط دارد: در صورتي که در اين طبقه قرار داريد بهتر است به اين توصيه ها توجه و آن را رعايت کنيد:

۱ - تجربه بيشتر امتحان دادن براي شما مفيد است. شرکت در آزمون هاي آزمايشي و کلاسي و... به شما کمک مي کند بر اضطراب تان غلبه کنيد.

۲ - در ايام امتحانات از کم خوابي براي بيشتر درس خواندن پرهيز کنيد.

۳ - با دوستاني که اضطراب امتحان و نگراني شديد دارند و بر شما تاثير مي گذارند کمتر ارتباط داشته باشيد.

۴ - گاهي در منزل، شرايط امتحان را شبيه سازي کنيد مثلا با پوشيدن لباس و آماده کردن ديگر وسايل مورد نياز آزمون، شرايط امتحان را براي خود مهيا کنيد.

۵ - مطالعه بيشتر موجب تقويت اعتماد به نفس در يادگيري و پاسخ دهي در امتحان مي شود.

۶ - هر چه انتظار از نتيجه آزمون پايين تر باشد امکان دروني کردن آرامش و کاهش اضطراب و در نتيجه موفقيت بهتر در امتحان بيشتر است.

۷ - ايجاد اين روحيه که من تلاش خود را انجام داده ام و حتماً نتيجه خوبي به دست خواهم آورد مي تواند از اضطراب شما بکاهد.

۸ - پرسش و پاسخ هاي پي درپي از خود سبب آگاهي از فرآيند يادگيري، پردازش اطلاعات و تقويت اعتماد به نفس و در نتيجه کاهش اضطراب مي شود.

۹ - در حين مطالعه، فرصت کوتاهي را براي استراحت خود اختصاص دهيد، اين امر باعث به يادسپاري بهتر مطالب خوانده شده مي شود و همچنين سبب تقويت روحيه و سلامت رواني و کاهش اضطراب خواهد شد.

۱۰ - ياد خداوند هميشه و همه جا آرام بخش دل هاست، به خداوند توکل کنيد تا هر آنچه خواست خداست و بر اساس توانمندي و زحمت شماست اتفاق افتد.

* اگر مجموع امتياز شما از ۱۳ تا ۲۵ باشد، اضطراب امتحان در شما شديد است و نيازمند مشاوره و بررسي تخصصي هستيد: درصورتي که در اين گروه قرار داريد بهتر است از کمک مشاوران تحصيلي بهره ببريد و سپس با توصيه ها و آموزش هاي آنان بر اين مشکل غلبه کنيد.

«اشرف» در ادامه توصيه هايي به والدين براي اين که فرزندشان به اضطراب امتحان دچار نشود، مطرح مي کند: «معمولا ريشه اضطراب امتحان به اولين تجربه هاي فرزند ما از امتحانات درسي باز مي گردد. در واقع نحوه برخورد والدين به فرزند مي گويد که چقدر بايد نگران و مضطرب يا آرام باشد. در صورتي که درشروع سال تحصيلي با آرامش فرزندتان را تشويق به يادگيري و درس خواندن کنيد و از اهرم هاي فشار و ترساندن براي بيشتر درس خواندن او استفاده نکنيد وي را در برابر اين مشکل بيمه کرده ايد. ضمنا توصيه مي شود در تمامي طول دوران تحصيل فرزندتان بيشتر از آن که نتيجه گرا باشيد فرآيند گرا باشيد. يعني بر درس خواندن و تلاش کردن فرزندتان تمرکز کنيد و تاکيدتان بر سخت کوشي و تلاش باشد تا بر نتيجه و نمره! در صورتي که فرزند شما احساس کند نيت و ارزش عمل وي براي شما مهم است نه نمره مي تواند با امنيت خاطر بيشتري براي رسيدن به حداکثر استحقاق خود تلاش کند. چه بسا نمرات خوب و قابل توجهي که نتيجه فشار و تاکيد بيش از حد ماست مانع موفقيت هاي تحصيلي بعدي فرزند ما مي شود. »