به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، مجري فرانس بيست و چهار مصاحبه خود را با موضوع ايران آغاز کرد و گفت دور جديد مذاکرات ميان غربي ها و ايران حول برنامه هسته اي اين کشور صورت گرفته که اميدوارکننده توصيف شده است.
آيا شما باور داريد راه حلي ديپلماتيک براي مسئله هسته اي ايران به دست خواهد آمد؟
شيمون پرز در پاسخ گفت مطمئن نيستم زيرا هنوز مواضع دو طرف با يکديگر فاصله دارد. تحولي صورت گرفته است. براين باورم اين تغيير به علت تحريم هاي اقتصادي بوده است. اينکه گفته شود آيا براي رسيدن به يک توافق نهايي، اين گزينه کافي خواهد بود؟ نمي دانم. اميدوارم مجازات به تنهايي کافي باشد زيرا کسي مايل به جنگ نيست. اما بايد دانست اجراي اين پيشنهاد اصلا راحت نيست. هر طرف فکر مي کند طرف ديگر نرمش بيشتري از خود نشان مي دهد.
مجري در ادامه پرسيد شما قضيه تحريم ها را مطرح کرديد. آيا مي توان به نشانه حسن نيت بخشي از اين تحريمها را عليه ايران برداشت؟ آيا شما با اين تصميم موافقيد؟
پرز در پاسخ گفت فکر مي کنم ارزيابي اين حسن نيت بسيار مشکل خواهد بود. فکر مي کنم منطقي تر آن است که تحريم ها را به طور کامل متوقف کرد زيرا امکان ندارد قضاوت درستي از آنچه که از يک سو مي دهيد و آنچه که سوي ديگر مي گيرد، داشته باشيد. اين کار تنها منجر به پيچيده تر شدن مذاکرات خواهد شد. مذاکرات زيادي صورت گرفته و بهتر است مسائل از هم تفکيک شود.
مجري در ادامه پرسيد فکر مي کنيد حسن روحاني که در انتخابات رياست جمهوري پيروز شد، موضع نرمتري در قبال مذاکرات داشته باشد؟ نتانياهو، نخست وزير اسرائيل به جامعه بين الملل هشدار داده با آمدن روحاني چيزي تغيير نکرده است.
پرز در ادامه مدعي شد روحاني به علت تحريم ها انتخاب شد. وي انتخاب شد زيرا ايراني ها خواهان تغيير هستند. فکر مي کنم خود او نيز خواهان تغيير است.
مجري در ادامه گفت آيا شما موافق هستيد به ايران يک ظرفيت کم هسته اي ارائه شود يا اينکه مي خواهيد برنامه هسته اي اين کشور کاملا برچيده شود؟
پرز در ادامه گفت بايد چندين مورد را در نظر داشت. اما اين ايده از دوگل را در ذهن دارم که مي گفت وقتي شما با تهديد هسته اي مواجه ايد، نه صرفا به شکل و ابزار توليد بلکه به وسيله انتقال نيز توجه کنيد. ايراني ها موشکهاي دوربرد توليد مي کنند. ايراني ها مي گويند انرژي هسته اي را براي اهداف غيرنظامي مي خواهند. اما آيا مي توان موشکها را براي اهداف صلح آميز استفاده کرد؟ نمي توان آنها را با کلاهکهاي متعارف مجهز کرد زيرا اين کار بي معني است. پرسش اين است ما چه مي خواهيم؟ ما مي خواهيم ايران ديگر تهديد نباشد. اين اتفاق به عقيده من بايد با جمع آوري موشکها رخ دهد. در اين خصوص مي توان با روسها به توافق رسيد. در قبل نمونه کوبا وجود داشته است. روسها گفتند اگر آمريکا موشکهاي خود را از ترکيه بيرون بکشد ما نيز موشکهايمان را از کوبا خارج خواهيم کرد. روسيه از سيستم دفاع موشکي آمريکا بسيار احساس نگراني مي کند. آنچه من مي خواهم داشتن رويکردي فراگير است که نه تنها شامل سانتريفيوژها شود بلکه فضاي ايران و دانشمندان آن را نيز دربرگيرد. نبايد آنان را منزوي کرد.
مجري در ادامه پرسيد پس شما مخالف نيستيد ايران يک ظرفيت محدود هسته اي در زمينه غيرنظامي داشته باشد؟
پرز در ادامه گفت در زمينه نظامي با اين امر مخالفيم. اما اگر بتوانيم اطمينان کسب کنيم که استفاده غيرنظامي مطرح است شايد (با اين امر موافق باشيم).
مجري پرسيد سال گذشته با ايده حمله يکجانبه اسرائيل به ايران مخالفت کرديد. آيا شما فکر مي کنيد به اين نقطه نخواهيم رسيد؟ يعني اسرائيل به تنهايي به ايران حمله نمي کند؟
شيمون پرز مدعي شد ايران تهديدي براي همه دنيا تلقي مي شود بنابراين دليلي وجود ندارد اسرائيل اين تهديد را تنها متوجه خود بداند. بايد بگويم من احترام زيادي براي رئيس جمهور اوباما و رئيس جمهور اولاند قائلم. فکر نمي کنم اين افراد فقط براي حرف زدن آنجا هستند. مواضع واضح است. بنابراين چرا بايد تنها اقدام کرد؟
مجري فرانس بيست و چهار در واکنش تصريح کرد اما نخست وزير اسرائيل گفته است اگر قرار باشد اسرائيل تنها اقدام کند اين کار را خواهد کرد؟ وي اخيرا در سازمان ملل همين سخن را گفت.
رئيس اسرائيل در پاسخ عنوان کرد در حال حاضر فشار براي واداشتن ايرانيان وجود دارد. من از سياستهاي واقعي و نه سخن پردازي حرف مي زنم.
*** سوريه
مجري شبکه فرانس بيست و چهار در اين مصاحبه خطاب به شيمون پرز گفت بسياري از رهبران پيش بيني کرده بودند بشار اسد سقوط خواهد کرد و از قدرت کناره گيري مي کند. فکر کنم شما اشتباه کرديد.
شيمون پرز ادعا کرد اما من فکر مي کنم او مدتي است از قدرت کنار زده شده است. او قدرتي ندارد. دو يا سه سوريه در حال حاضر وجود دارد. وي مسئول بخشي از سوريه است. اما خود او نيز مجبور شد از سلاح هاي شيميايي اش دست بکشد. با وجود اين، فکر نمي کنم اين پايان ماجرا باشد. فکر نمي کنم او امکان حکمراني و اداره همه سوريه را داشته باشد. چندين سوريه وجود دارد. من او را رهبر نمي دانم او ديگر رهبر نيست.
شيمون پرز در ادامه سخنانش درباره توافق خلع سلاح شيميايي سوريه و امکان انتقال اين سلاح ها به حزب الله نيز مدعي شد اسد تلاش خواهد کرد اين کار را انجام دهد اما اين بار، روس ها احساس نگراني مي کنند. زيرا بحث اعتبار روسيه مطرح است. اين روس ها بودند که اين پيشنهاد را مطرح کردند بنابر اين آنان به خود اجازه نخواهند داد اين اتفاق رخ دهد. دلايل زيادي براي روبه جلو رفتن توافق (خلع سلاح شيميايي سوريه) وجود دارد اما من نمي توانم بدون درنظر گرفتن همه شرايط دراين باره صحبت کنم.
مجري در ادامه پرسيد درباره همين سلاح هاي شيميايي بايد گفت اسرائيل پيمان منع سلاح هاي شيميايي را امضاء کرده اما هيچگاه آن را تصويب نکرده و به رسميت نشناخته است. به همين دليل گفته مي شود اسرائيل خود نيز سلاح شيميايي دارد. همين اواخر نيز گزارشي از سازمان سيا به تاريخ دهه هزار و نهصد و هشتاد منتشر شد که در آن اعلام شده بود آمريکايي ها در آن سال ها فکر مي کردند اسرائيل سلاح شيميايي دارد.
پرز در ادامه گفت در آن زمان ما اين تصميم را گرفتيم. اگر قرار است باز اين اتفاق بيافتد، بايد اوضاع مجددا بررسي شود زيرا هيچ چيز ثابت باقي نمي ماند. اما غيراز سلاح شيميايي، سلاح هاي ديگري نيز وجود دارد. بنابراين من نمي توانم به طور قاطع درباره آنچه در آينده اتفاق مي افتد، صحبت کنم. وقتي از ما درخواست کردند (پيمان منع تسليحات شيميايي) را امضا کنيم، اين کار را کرديم و هيچ چيزي از ديگران نخواستيم.
مجري پرسيد: اسرائيل سلاح شيميايي دارد؟
شيمون پرز پاسخ داد نمي خواهم وارد اين بحثها شوم. فکر نمي کنم اسرائيل وابسته به سلاح شيميايي باشد.
مجري در ادامه گفت شما از سال هاي دهه هزار و نهصد و پنجاه در زمينه برنامه هسته اي اسرائيل با فرانسه مشارکت داشته ايد. هنوز درباره موقعيت هسته اي اسرائيل ابهام وجود دارد. همه دنيا مي داند اسرائيل سلاح هسته اي دارد. اما اسرائيل اين را نمي گويد. آيا بهتر نيست همه چيز مشخص شود؟
شيمون پرز در پاسخ گفت ببيند اين قضيه به اين بستگي دارد که شما چرا مي خواهيد گزينه هسته اي را در اختيار داشته باشيد. من از سلاح هسته اي سخن نمي گويم. از نظر من، گزينه هسته اي وسيله براي برقراري صلح است و نه براي جنگ. بايد اين موضوع را درک کرد. بحث برسر مولفه اي بازدارنده است. مولفه اي که هيچ ربطي با بحث داشتن يا نداشتن سلاح هسته اي ندارد. اينکه اين قضيه در هاله اي از ابهام باشد، نقش بسزايي در بالابردن توان بازدارندگي اين عامل داشته است. اين قضيه مبهم است و پرسش اين است چرا بايد ابهام آن را رفع کرد. شما مي دانيد عمرو موسي وزير امور خارجه مصر بود. او از دوستان نزديک من بود. يک روز به ديدنم آمد و گفت شيمون ما دوستان نزديکي هستيم اجازه بده از ديمونا بازديد کنم. اما من گفتم عمرو ديوانه شده اي. چرا بايد تو را به ديمونا ببرم. از آنجا ديدن مي کني و متوجه مي شوي چيزي وجود ندارد. از آن پس ديگر احساس نگراني نمي کني. من آنقدر گيج نيستم که به تو اجازه دهم چنين کاري کني.من از اينکه شما نگران هستيد بسيار هم احساس رضايت مي کنم.
*** مصر
رئيس رژيم صهيونيستي در بخش ديگري از سخنانش درباره اوضاع مصر نيز گفت ما معتقديم اخوان المسلمين شکست خورده است. ارتش راه حل ديگري پيش رو نداشت. اين اولين بار است که مصر در منطقه سينا و در غزه با خطر تجزيه روبروست. ارتش براي دفاع از يکپارچگي خاک مصر وارد عمل شد و به همين علت، مورد حمايت قرار گرفت. نبايد تحليلها بر پايه سناريوهاي گذشته باشد. فکر نمي کنم ارتش امروز مصر همان ارتش گذشته باشد. اخوان المسلمين نيز اخوان المسلمين گذشته نيست. همه چيز تغيير کرده است. ما در مصر در مرحله انتقال هستيم. من بسيار خوشبينم به اينکه مصر بر مشکلاتش غلبه کند.
مجري در ادامه پرسيد: اينکه آمريکا کمک نظامي به مصر را به حالت تعليق درآورده است، ايده درستي است؟
رئيس رژيم صهيونيستي در پاسخ عنوان کرد فکر مي کنم آنان (آمريکايي ها) نمي بايست اين کار را مي کردند. مصر با موقعيتي فاجعه بار روبرو است. وقتي مردم نيازمند کمک هستند، نبايد چنين اقداماتي انجام داد. من موافق اين امر نيستم.
مجري شبکه فرانس بيست و چهار در ادامه به موضوع فلسطين پرداخت و خاطرنشان کرد مذاکرات با ميانجيگري آمريکا در جريان است. شما در برخي از مذاکرات شرکت داشته ايد. فکر مي کنيد اين بار مذاکرات به نتيجه پايداري منجر خواهند شد؟
پرز در پاسخ گفت اميدوارم. بايد دانست مذاکرات فقط مربوط به کشورها نمي شود و در پس زمينه اي واقعي در جريان است. هيچ رهبري را در جهان سراغ ندارم که واقعيتي را تغيير داده باشد و خود متحمل تغيير نشده باشد. هيچ کس چنين قدرتي ندارد. وقتي به واقعيت در کليت آن نگاه مي کنم متوجه مي شوم اعراب دلايل زيادي براي انتخاب صلح دارند و براي اسرائيل نيز همينگونه است. اين قضيه فراتر از موضع متقابل دو طرف است. اين واقعيت است که خود را تحميل مي کند. بنابراين نبايد جلوي اين شانس را گرفت.
*** فلسطين
مجري پرسيد فکر مي کنيد محمود عباس مي تواند براي فلسطينيان صلح به ارمغان بياورد.
پرز در پاسخ گفت بله. من او را مي شناسم. وي فردي بسيار جدي است. فکر مي کنم او واقعا به دنبال صلح است. رعب و وحشت، مردم فلسطين را از هم جدا کرده و محمود عباس به خطر اين اتفاق واقف است. فکر مي کنم او مي خواهد زندگي اش با تشکيل کشور فلسطين به پايان برسد. فکر نمي کنم اختلاف مهمي وجود داشته باشد و بر اين باورم بايد به طور جدي با او مذاکره کرد.
مجري در ادامه گفت اما اين شما نيستيد که مذاکره مي کنيد. اين بنيامين نتانياهو است و بسياري براين باورند او حاضر به صلح نيست. او بيشتر از ايران صحبت مي کند و چندان به فلسطيني ها توجه ندارد.
رئيس اسرائيل در پاسخ گفت من مطمئن نيستم که همه دنيا به خوبي به مواضع بنيامين نتانياهو واقف باشند و وي را بي پايه و اساس متهم مي کنند. زيرا مذاکره خود يک موضوع است و شروع مذاکرات و اتخاذ موضعي قاطع، يک موضوع ديگر. من به اين سرعت قضاوت نمي کنم. واقعيت اين است که او مذاکرات را از سرگرفته است و درباره آن به گونه اي بسيار صريح صحبت مي کند. استدلال او برپايه ويژگي هاي جمعيتي است. او مي گويد کشور يهودي وجود نخواهد داشت مگر اينکه اکثريت جمعيت يهودي وجود داشته باشد. کشور يهودي فرمول نيست بلکه يک واقعيت است. اگر ما اکثريت را از دست دهيم حفظ کشور يهودي غير ممکن خواهد بود.
مجري در بخش ديگري از اين گفتگو گفت آيا اين واقعيت دارد که شما از ياسر عرفات مقابل تهديدهاي اسرائيل محافظت کرديد ؟
پرز گفت خير. آن کسي که از عرفات محافظت کرد مناخيم بگين بود. وقتي او از لبنان بيرون آمد، طرحي براي ترور او وجود داشت. بگين گفت نه. زيرا اين وعده اسرائيل بود. هرگز طرحي از جانب اسرائيل براي ترور وجود نداشته است.
پرز در قسمت پاياني سخنانش گفت من نمي توانم ميان موفقيت و تاسف تمايز قايل شوم. يکي از تاسفهاي من اين است که توافق لندن رد شد. به نظر من اين اشتباه بود.