به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، "ارجان دولابچی" تحلیلگر و روزنامه نگار ترک در پاسخ به سوالات خبرگزاری مهر به تشریح مناسبات ایران و ترکیه و نقش این دو کشور در حل بحران سوریه پرداخت.

آیا امکان دارد دو کشور ایران و ترکیه با وجود اختلافات در مورد تحولات منطقه ای به یک همکاری راهبردی برسند؟

متاسفانه طی سالهای اخیر بین ایران و ترکیه اختلاف نظرها با مرکزیت تحولات سوریه افزایش یافته است. ایران به حق در کنار سوریه ایستاد و در مقابل اسرائیل و آمریکا به عنوان کانون مقابله با نظام سوریه ایستاد. این موضع از سوی دولت های روسیه و چین و نیز مردم ترکیه مورد حمایت قرار گرفت.

سیاست خارجی ترکیه در قبال سوریه به طور کلی اشتباه است. با حمایت هایی که از سوی آمریکا انجام گرفت، مسئله جنگ قدرت در سوریه به شکل "جنگ مذهبی" نمایانده شد، در حالی که چنین نبود.

سوریه سه سال است با حملات تروریستی که کاملا از بیرون مرزهای این کشور هدایت می شود، مواجه است. طی این مدت سوریه با این حملات مقابله کرد و موفقیت بزرگی در این راه به دست آورد. ملت ترکیه نیز طی سه سال در حالی که از حملات تروریستی خون می گریست در کنار مردم سوریه بود.

اما دولت ترکیه به انتقاد از دمشق روی آورد. اما سیاست خصمانه آمریکا و حزب عدالت و توسعه بی نتیجه بود و آنها شکست خوردند. حزب عدالت و توسعه همچنین از حامیان هشدار به ایران در مورد کمک به سوریه بود، اما ایران که خود را محق می دانست به این هشدارها توجهی نکرد. ایران در این میان به درستی تصمیم گرفت. هر چند این مسائل موجب افزایش اختلافات بین ایران و ترکیه شد.

این در حالی است که ایران و ترکیه روابط ویژه تاریخی با یکدیگر دارند. دولت ترکیه صرفنظر از این که چه حکومتی بر سرکار بوده، همواره به ایران به عنوان یک کشور دوست و برادر نزدیک شده است. هر چند سیاست هایی که مغایر با این رویکرد بود، خارج از مناسبات دو کشور ماند و به این روابط تاریخی لطمه زد.

همچنین سیاست ضدسوری به خود ترکیه نیز صدمه وارد کرد. در آینده باید دید آنکارا چگونه از این وضعیت بغرنج خارج می شود. اما آنچه که در این میان ضروری می نماید دست کشیدن ترکیه از این سیاست و پیش از همه گسترش مناسبات با سوریه و دوستان این کشور از جمله ایران و روسیه است.

اگر این وضعیت ادامه یابد نه تنها مناسبات بین ترکیه و سوریه بلکه مناسبات ما با کشورهای عرب و نیز روسیه تیره شده و مشکلات به حالت لاینحل درمی آید.

در مقابل ایران با وجود مسئله سوریه، صبورانه با ترکیه برخورد کرده و مناسبات خود را با آنکارا تغییر نداد و برخورد سازنده ای داشت. افکار عمومی به این موضوع واقف است. باید به سیاستمداران ایران به خاطر این رویکرد تبریک گفت.

 

ایران و ترکیه چگونه می توانند به بحران سوریه پایان داده و به کمک های خود به این کشور سرعت بخشند؟

ترکیه در این خصوص مسئولیت بزرگی دارد. پیش از همه و به سرعت باید تروریست هایی که از مرز ترکیه و سوریه عبور کرده و سلاح به این کشور منتقل می کنند، متوقف شوند. این اواخر اقداماتی برای جلوگیری از انتقال سلاح و مهمات به سوریه آغاز شد. همچنین به نظر می رسد عبور و مرور تروریست ها با مشکل مواجه شده است. این گام مثبتی است اما کافی نیست، در این خصوص باید گام های سریع و باورپذیر برداشته شود.

در همین راستا دولت و مردم سوریه نیز در حالی که از گام های برداشته شده استقبال می کنند، انتظار اقدام جدی دولت ترکیه را دارند. سوریه برای حفظ روابط دوستانه خود با ترکیه همچنان اقدامات سازنده و عاقلانه انجام می دهد که جای قدردانی دارد. به علاوه باید به دلیل تلاش هایی که برای تغییر نظام در سوریه و تحمیل تلخی های فراوان به مردم این کشور انجام گرفته، عذرخواهی شود. زیرا مداخله در امور یک کشور دیگر درست نیست.

ایران باید در این خصوص دیدارهای سازنده انجام داده و همفکری بدهد. هزاران تروریستی که در سوریه هستند، پس از پایان جنگ به کجا خواهند رفت؟ اگر اینها به ترکیه بروند، چه می شود؟ دولت های سوریه و ایران بارها این هشدارها را مطرح کرده اند.

ترکیه 30 سال است با حملات تروریستی پ ک ک دست به گریبان است و نباید مقابله با حملات تروریست های افراطی به آن اضافه شود. منطقه باید زخم های خود را التیام بخشیده و به آینده بیاندیشد. آینده از آن آسیاست. سال های پیش رو توسعه همه جانبه و همکاری های گسترده را طلب می کند. اگر به دوستی و همکاری اهمیت داده شود، به نفع تمام ملت های منطقه است. این در حالی است که آینده حزب عدالت و توسعه نیز وابسته با این مسئله است. در شرایط کنونی دولت عدالت و توسعه از داخل تضعیف می شود و در خارج منزوی شده است.

ایران دوست دیرین ترکیه و صاحب یک پیشینه تاریخی بزرگ است. نباید با این کشور به اختلاف بیفتیم، بلکه باید با دوستی، روابط صمیمی به حل بحران های منطقه بپردازیم. تمام جهان می داند که مشکلات منطقه بدون ایران حل نمی شود. ایران نقش سازنده ای در عراق و افغانستان ایفا کرده و ابتکار عمل داشته است. باید از این ویژگی استفاده کرد. ما از آمادگی ایران برای همکاری در این زمینه مطلع هستیم. دولت آقای روحانی دست دوستی را به سوی همه دراز کرده است. اگر ایران و ترکیه دست به دست هم دهند، مسئله حل نشده ای در منطقه باقی نمی ماند. این برازنده ترکیه نیز هست.