به گزارش حوزه احزاب باشگاه خبرنگان، در بحبوبه انقلاب و زمانی که امام خمینی(ره) در پاریس حضور داشتند، سوالی بنیادین برای تمام گروه‌ها، جریان‌ها و اقشار مختلف مردم مطرح بود و با نزدیک‌تر شدن پیروزی این سوال به عنوان دغدغه‌ای جدی‌تر طرح می‌شد و همواره رسانه‌ها و مطبوعات داخلی و خارجی یکی از اساسی‌ترین سوال‌ها که در مصاحبه‌ با امام(ره) مطرح‌ می‌کردند، شکل و نوع رژیم آینده کشور بود.

برای همگان جای سوال بود که با فروپاشی رژیم سلطنتی چه نظامی جایگزین آن خواهد گردید و تکلیف حکومت پس از پیروزی انقلاب چه خواهد بود؟ امام(ره) نیز، طبق سنت و روش مالوف خویش، همواره پاسخی کوتاه اما عمیق و جدی داشتند؛ پاسخ امام(ره) «رژیم جمهوری اسلامی» بود.




رسیدن به "جمهوری اسلامی" احتیاج به انجام مقدمات و گذر از مراحلی داشت و با توجه به شرایط و موقعیت‌ها بلافاصله امکان‌پذیر نبود، زیرا از طرفی در آن زمان هنوز رژیم کاملا ساقط نشده بود و بختیار دولت خویش را دولتی قانونی می‌خواند، همچنین ادعا می‌کرد فرمان نخست‌وزیری را از پادشاهی گرفته است که مصدق نیز از او فرمان نخست وزیری گرفته بود، طبق قانون اساسی مشروطه پادشاه حق اعطای آن را داشته است، بنابراین تا آخرین لحظات امیدوار بود قدرت و حکومت را حفظ خواهد کرد؛ لذا در راستای همین هدف تلاش می‌کرد؛ از سوی دیگر با سقوط رژیم نیز امکان جابجایی یک شبه تمامی نهادها و ساختارها غیر ممکن بود و این امر نیاز به زمان و از آن مهمتر احتیاج به عبور از مجاری قانونی داشت که می‌بایست در عین حالی که به امور روزمره مملکتی سامان داده می‌شد، انتخابات و رفراندومی صورت می‌گرفت قانون اساسی تهیه و تصویب می‌گردید و سرانجام با نظر موافق اکثریت جمهوری اسلامی استقرار می‌یافت.
 
در چنین اوضاع و شرایطی بود که ایده تشکیل «دولت موقت» مطرح شد و امام خمینی(ره) پس از خروج شاه از کشور طی پیامی ضمن تبریک فرار شاه به مردم فرمودند: «دولت موقت برای تهیه مقدمات قانون انتخابات مجلس موسسان به زودی معرفی می‌شوند و به کار مشغول خواهند شد؛ وزارتخانه‌ها موظف هستند که آنان را پذیرفته و با آنان صمیمانه همکاری کنند»

 

پس از این پیام امام (ره) رایزنی‌های گسترده‌ای درباره تشکیل دولت موقت آغاز گردید و در ابتدا محافل سیاسی داخل و خارج از کشور اسامی "کریم سنجابی" و "مهدی بازرگان" را به عنوان اصلی‌ترین کاندیداهای تشکیل دولت موقت را بر سر زبان‌ها انداختند؛ ولی این موضوع همچنان در حد شایعه و خبر غیر موثق باقی بود؛ تا اینکه پس از بازگشت امام (ره) به تهران و در گرفتن بحث تعیین نخست وزیر دولت موقت، شورای انقلاب طی جلسه‌ای در چهاردهم بهمن 1357 پس از رایزنی و مشورت، "مهدی بازرگان" را به عنوان کاندیدای نخست وزیری مطرح کردند و مورد تائید امام قرار گرفت.

روز 16بهمن مراسمي در آمفي تئاتر مدرسه علوي برگزار شد و حکم نخست وزيري به او اعطا شد. اين مراسم ساعت 5:30 بعد از ظهر با حضور جمع زيادي از خبرنگاران داخلي و خارجي با سخنان امام(ره) آغاز شد.



 امام(ره) در بخشي از سخنان خود تاکيد کردند که انتخاب مهندس بازرگان به پيشنهاد و نظر شوراي انقلاب بوده است: ايشان وزراي خود را تعيين مي کنند و به ما معرفي مي کنند تا شوراي انقلاب ما که پيشنهادش و نظرش اين بود که ايشان رئيس دولت باشد وزرايشان را بررسي مي‌کنند و ان شاءالله مسائل به طور سهل و خوبي انجام بگيرد، امام(ره) سپس تلويحا بختيار را از مخالفت با دولت موقت بر حذر داشتند.
 
 بازرگان خود در مورد نحوه تعیین‌ شدنش به عنوان نخست وزیر می‌نویسد: «نمی‌دانم مرحوم مطهری بود یا یکی دیگر از روحانیون شورای انقلاب، مرا مطرح کرد؛ اعضای غیرروحانی هم کسی را در نظر نداشتند، ولی نظر عموم روی من رفت و اگر کسی هم موافقت نداشت، حرفی نزد، "آیت‌الله خمینی" تبسم و اظهار خشنودی کرده و گفتند: به این ترتیب خیالم از هر دو طرف راحت شد.»
 
بدین ترتیب مهندس مهدی بازرگان در شانزدهم بهمن سال 1357 طی حکمی از سوی امام خمینی(ره) به عنوان نخست‌وزیر دولت موقت مامور تشکیل کابینه شد.




ده‌ها خبرنگار داخلی و خارجی، گروه‌های مختلف مردم و جمعی از نزديكان امام(ره) در سالن مدرسه‌ی علوی اجتماع كرده‌اند؛ "آيت‌الله هاشمی رفسنجانی" حكم نخست‌وزيری مهندس "مهدی بازرگان"را قرائت مي‌كند؛ در حالي كه مردم هر لحظه به پيروزی نزديكشان اميدوارتر می‌شوند، جمعي از تيمساران ارتش در حال فراهم كردن مقدمات اجرای طرحی با حمايت مستقيم آمريكا برای دستگيری امام(ره) و كشتن مردم هستند.


اعضای شورای انقلاب،"آيت‌الله دكتر بهشتی"، "آيت‌الله مطهری" و "مهندس بازرگان" با تماس‌های مداوم با فرماندهان ارتش سعی مي‌كنند ارتش را بدون خونريزی، متحد ملت كنند؛ مردم با گل و اشك و شعار به استقبال ارتشيان مي‌روند.
 
در انتصاب بازرگان آمده بود:  
 
بسم‌الله الرحمن الرحیم
جناب آقای مهندس مهدی بازرگان:  
بنا به پیشنهاد شورای انقلاب برحسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از آرای اکثریت قاطع قریب به اتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری جنبش ابراز شده است و به موجب اعتمادی که به ایمان راسخ شما به مکتب اسلام و اطلاعی که از سوابقتان در مبارزات اسلامی و ملی دارم، جنابعالی را بدون درنظر گرفتن روابط حزبی و وابستگی به گروهی خاص مامور تشکیل دولت موقت می‌نمایم...»
 



 بازرگان پس از حمد الهي از امام و مردم سپاسگزاري کرد و مسووليت خويش را عظيم ترين وظيفه اي دانست که در طول 72 سال عمر مشروطه به کسي داده شده است.

پس از سخنان بازرگان، بار ديگر امام(ره) رشته سخن را به دست گرفتند و از مردم خواستند با انجام تظاهرات، نظر خود را پيرامون دولت بازرگان اعلام کنند.

وظایف اصلی دولت موقت همان‌گونه که در حکم امام (ره) بدان‌ها اشاره شده بود، انجام رفراندوم برای تغییر نظام سیاسی کشور به جمهوری اسلامی، تشکیل مجلس موسسان جهت تصویب قانون اساسی و برگزاری انتخابات مجلس ذکر شده بود.
 
انتهای پیام/