یادداشت/
آسیب‌های تک فرزندی چالشی که با آن روبرو هستیم
استاد دانشگاه آزاد اسلامی کرج در یادداشتی به آسیب‌شناسی تک‌فرزندی و لزوم افزایش جمعیت در خانواده‌ها پرداخته است.
به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، "منصور رمضان‌خانی" استاد دانشگاه آزاد اسلامی کرج در یادداشتی به آسیب‌شناسی تک‌فرزندی و لزوم افزایش جمعیت در خانواده‌ها پرداخته است.آسیب‌های تک‌فرزندی بر والدین
درخانواده‌های تک فرزند، والدین و فرزند هر دو احساس می‌کنند نیازهای شدیدی به یک‌دیگر دارند و پدر و مادر همواره دراضطراب به سر می‌برند که مبادا تنها فرزندشان را از دست بدهند؛ حال آنکه درخانواده‌های پرجمعیت، توجه والدین به ویژه مادر معطوف به کودکان است و بیشتر وقت وی صرف تربیت آنان می‌شود. ازاین‌رو فرصتی برای افکار منفی یا رفتار بیهوده باقی نمی‌ماند.
زمانی که تعداد فرزندان از یک بیشتر باشد؛ پدر و مادر در تلاش مستمر برای رسیدگی به فرزندان از زندگی پویا و پرتحرک لذت می‌برند و هنگام فعالیت خویش هم‌زمان آثار و برکات تلاش خود را در شور و نشاط حاصل از رشد و بالندگی فرزندان خود مشاهده می‌کنند.
علاوه بر آن در خانواده‌های تک‌فرزند، مشکلات جزئی وی اشتغال ذهنی زیادی برای پدر و مادر ایجاد می‌کند. به‌عنوان مثال، مادر با مشاهده کوچک‌ترین احتمال آسیب یا بیماری فرزندش سرآسیمه و آشفته می‌شود یا هر رفتار ظاهرا غیر معمول و غیر عادی کودک را نشانه‌ای از بروز مشکل رفتاری یا اخلاقی او می‌داند.
آسیب تک‌فرزندی بر فرزند
در خانواده‌های تک‌فرزند همه محبت‌ها و حمایت‌ها و سخت‌گیری‌ها و کنترل‌ها فقط متوجه یک فرزند است که به سلامتی روانی فرزند آسیب می‌زند.
معمولا تک‌فرزندان در مواجهه با مشکلات دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند ، در حالی که اگر چند فرزند در خانواده وجود داشته باشد، با تکیه بر یک‌دیگر و هم‌دلی، مشکلات خود را بهتر حل می‌کنند.
از دیگر مشکلات تک‌فرزندی این است که فرزند در خانواده موقعیت رقابت ندارد به همین دلیل کمتر با مشکلات مواجه می‌شوند و در معرض تجربه کردن شکست و ناکامی و ... قرار نمی‌گیرد.
یکی‌دیگر از عوارض آن این است که تک‌فرزندی منجر به فرزند‌سالاری شده، بنابراین مانع شکل‌گیری شخصیت فعال فرزند می‌شود. اینگونه فرزندها معمولا گرایش به انزوا، افسردگی، ضعف در برقراری ارتباط با هم‌سالان و توجه بیش از حد به بازی‌های رایانه‌ای و انفرادی و ترس و یا تنفر از حضور در گروه‌های اجتماعی دارند.
از دیگر خصوصیات تک‌فرزندی، کم شدن ارتباطات کلامی و حاکمیت رسانه‌های تصویری است؛ در نتیجه کودک ساخته و پرداخته تلویزیون و جاذبه‌های گرافیکی و دنیای مجازی می‌شود.
لزوم تعدد فرزندان در خانواده‌های اسلامی ایرانی است
در رویات معصومین(ع) توصیه شده است: همسران از تولد فرزندان متعدد استقبال کنند و از خداوند نسلی سالم و صالح تقاضا کنند.
"پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: "من به زیادی جمعیت شما مسلمانان بر امت‌های دیگر افتخار می‌کنم".
با توجه به پيام مقام معظم رهبري در راستاي ريشه‌يابي تک‌فرزندی بديهي است كه شناسايي پديده‌هايی كه منجر به كاهش نرخ باروری شده است و برنامه‌ريزی در راستای بهبود آن‌ها، مي‌توان نقش مهمي در جبران اين كاهش ايفا كرد.
تغيير نگرش زنان به مسئله تحصيل و منزلت اجتماعي آنان سبب شده است كه تا پايان تحصيلات خود ازدواج را به تاخير بياندازند، كه اين تاخير يكي از عوامل كاهش باروري در زنان است.
يكي از اثرات مهم و نامطلوب پديده تك فرزندي را به هم خوردن توازن و تعادل نسلي در كشور است سهم مادران تحصيل كرده از جمعيت آينده در مقايسه با مادران كم تحصيلات بسيار كمتر بوده و سبب كاهش متوسط ضريب هوشي جامعه مي‌شود که اين مسأله دقيقاً همان رهنمود مقام معظم رهبري است كه فرمودند یكي از مشكلات ما اين است كه برجسته‌ترين زوج‌های ما كه نخبگان هستند كم‌ترين فرزند را دارند كه اين ضرر بزرگي است.
مادر در صورت فراهم بودن نيازها و امكانات ضروري مي‌تواند فرزندان سالم و موفقي را تربيت كرده و بدين‌ترتيب سلامت و اعتلای جامعه را نيز تضمين كند.
تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییر ارزش‌ها و هنجارهای جامعه، زندگی شهرنشینی، کاهش حجم خانواده‌ها و کمتر شدن تعداد فرزندان، اشتغال زنان، بالا رفتن سطح تحصیلات و وجود انواع رسانه‌ها مانند اینترنت، ماهواره و موبایل از جمله مواردی هستند که در به وجود آمدن شکاف نسلی موثر می‌باشند.
همان‌طور که خواندید آسیب‌های تک‌فرزندی جبران‌ناپذیر است و برای تربیت و ارائه فردی سالم از سوی خانواده به جامعه نیازمند برنامه‌ریزی‌های صحیح هستیم که یکی از آن‌ها تعدد فرزندان است که می‌تواند با رویکردی درست در این زمینه با نگرشی فرهنگی و اجتماعی به مدینه فاضله رسید.
انتهای پیام/
