به گزارش
خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران، در روز شنبه 16 فروردین 1393(5 آوریل 2014) سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برگزار میشود، انتخاباتی که به عقیده بسیاری از تحلیلگران مهمترین انتخابات افغانستان در 20 سال اخیر است.
بحث خروج نیروهای اشغالگر ناتو از خاک افغانستان و امضای پیمان امنیتی کابل- واشنگتن، موضوعاتی هستند که به نوعی مباحثات و مجادلات انتخاباتی افغانستان را تحت الشعاع قرار دادهاند.
با نزدیک شدن به روز موعود انتخابات و پایان تبلیغات نامزدها، کارشناسان و تحلیلگران مسائل افغانستان بر مبنای نتایج نظرسنجیها و مشاهدات میدانی خود به گمانه زنی پیرامون کاندیدای پیروز این انتخابات پرداختهاند، گمانه زنیهایی که اگرچه یکسان و مشابه نیست اما میتوان رگههایی از واقعیات انتخاباتی جامعه افغانستان را در آنها مشاهده کرد.
کرزی و یک دهه چالش"حامد کرزی" رییس جمهور کنونی افغانستان که پس از سقوط طالبان، از 22 دسامبر2004 بر کرسی ریاست جمهوری افغانستان تکیه زده است، حالا باید پس از حدود 10 سال ردای ریاست جمهوری افغانستان را از تن خارج کند.
کرزی در دوران 10 ساله تکیه بر کرسی ریاستجمهوری، بحرانها و چالشهای پرشماری را پشت سرگذاشت، از تجاوزگریها و مداخلات لجام گسیخته کاخ سفید تا افراط گریها و عملیات تروریستی طالبان، که هرکدام از این موارد، آثار زیانبار و درازمدتی را برای جامعه در حال گذار افغانستان در پی داشته است.
شاید بتوان آخرین چالش دوران ریاست جمهوری کرزی را، فشار آمریکاییها برای امضای پیماننامه امنیتی کابل- واشنگتن دانست؛ پیماننامهای که در صورت انعقاد، حضور بلندمدت نیروهای اشغالگر آمریکایی در خاک افغانستان را تضمین میکند و موجبات به مخاطره افتادن استقلال و حاکمیت ملی افغانستان را فراهم میآورد.
اگرچه "حامد کرزی" در اواخر دوران ریاست جمهوریاش در برابر فشار کاخ سفید مقاومت کرد و از امضای پیماننامه امنیتی با واشنگتن حتی با وجو رای مثبت "لوییجرگه" استنکاف کرد، اما به نظر میرسد آمریکاییها به رییس جمهور آتی افغانستان برای انعقاد قرارداد امنیتی، چشم امید بستهاند.
اختلافات سران کاخ سفید با رییس جمهور کنونی افغانستان زمانی آشکار شد که "حامد کرزای" در اوایل سال 2014 دستور آزادی 65 فرد محبوس در زندان بگرام را صادر کرد، زندانیانی که از منظر آمریکاییها، مجرمانی خطرناک و وابسته به شبه نظامیان طالبان بودند، اما گروه تجدید نظر تشکیل شده از جانب کرزای، مجرم بودن این افراد را فاقد دلیل محکمه پسند تشخیص داد.
عدهای از مخالفان کرزی، تغییر طبع سیاسی وی از آمریکا به طالبان را بیارتباط با انتخابات پیشرو نمیدانند. "حامد کرزای" که به موجب قانون اساسی افغانستان نمیتواند برای سومین دوره متوالی، کاندیدای تصدی پست ریاست جمهوری شود، قصد داشت برای رییس جمهور شدن برادرش "قیوم کرزای" از آمریکاییها چراغ سبز بگیرد، اما زمانی که با عتاب واشنگتن در این مورد روبهرو شد، تصمیم گرفت تا بحث مذاکره با طالبان را بعنوان یک اهرم فشار بر مداخله گران آمریکایی تحمیل کند.
البته "قیوم کرزای" برادر رییس جمهور کنونی افغانستان از نامزدی انتخابات پیشرو به نفع "زلمی رسول" کنار کشید تا به گفته "حامد کرزای" از هجمههای مخالفان برای تخریب عملکرد 10 ساله اش و همچنین مداخلات و موج سواریهای بیگانگان بویژه آمریکاییها کاسته شود.
قیوم کرزای
اگرچه هنگام ثبتنام نامزدهای تصدی پست ریاست جمهوری، 11 شخصیت افغان نامنویسی کردند، اما در جریان رقابتهای انتخاباتی، سه تن از این شخصیتها از کارزار انتخابات کنار کشیدند. ژنرال "عبدالرحیم وردک"، "محمد نادر نعیم" و" قیوم کرزای" سه شخصیتی بودند که از کاندیداتوری انتخابات انصراف دادند.
"عبدالله عبدالله" بخت نخست تصدی پست ریاست جمهوریطبق نتایج بدست آمده از نظرسنجیها، "عبدالله عبدلله" وزیر خارجه اسبق افغانستان از بیشترین بخت برای پیروزی در انتخابات 16 فروردین برخوردار است. برخی نظر سنجیها، امکان پیروزی "عبدالله عبدالله" را 79 درصد تخمین زدهاند.
"عبدالله عبدالله" در انتخابات جنجالی سال 2009 با اختلافی اندک مغلوب "حامد کرزی" شد، انتخاباتی که در آن "عبدالله"، کرزای را به دست بردن در نتایج انتخابات متهم کرد.
"عبدالله" به عنوان نامزد مورد حمایت "جمعیت اسلامی افغانستان" معرفی شده است."محمد خان" و "محمد محقق"، معاونان اول و دوم آقای عبدالله در انتخابات پیشروهستند. گفتنیاست به موجب مصوبه کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، نامزدهای تصدی پست ریاستجمهوری مکلفاند، هنگام ثبت نام معاونان خود را معرفی کنند.
در 13 بهمن یعنی یک روز پیش از آغاز رسمی مبازرات انتخاباتی در افغانستان، یکی از اعضای ستاد انتخاباتی "عبدالله عبدالله" در شهر هرات هدف تیراندازی افراد ناشناس قرار گرفت و کشته شد؛ تحلیلگران مسائل افغانستان، این ترور را خط و نشانی دانستند که گروههای بنیادگرای وابسته به طالبان با هدف به عقب راندن "عبدالله" از کارزار انتخاباتی ترتیب دادهاند.
البته سوء قصد به جان، اعضای ستاد انتخاباتی "عبدالله عبدالله"، تنها به روزهای آغازین رقابتهای انتخاباتی ختم نشد، بلکه در اول آوریل 2014 در حالیکه تنها چهار روز به آغاز رای گیری مانده بود، دکتر عبدالله از کشته شدن یک عضو ستاد انتخاباتی خود در "ولایت لغمان" در شرق افغانستان خبر داد.
"عبدالله" را باید یکی از سرسختترین مخالفان "حامد کرزی" رییسجمهور کنونی افغانستان دانست؛ عبدالله در جریان مبارزات انتخاباتی خود، از هر فرصتی برای انتقاد از عملکرد 10 ساله کرزی در پست ریاست قوه مجریه بهره جست.
وی چندی پیش کرزی را به رعایت نکردن اصل بی طرفی در جریان مبارزات انتخاباتی متهم کرد و در میان هزاران تن از هواداران خود مدعی شد که رییس جمهور فعلی از کاندیدایی خاص در انتخابات آتی حمایت میکند؛ هرچند این ادعای عبدالله، سیل واکنشها و تکذیبها را از سوی دفتر ریاست جمهوری افغانستان بدنبال داشت اما بدون تردید در مخدوش کردن چهره سیاسی کرزی و به حاشیه کشاندن انتخابات افغانستان تاثیرگذار بود.
پس از مطرح شدن بحث پیرامون انعقاد پیمان امنیتی میان واشتگتن و کابل، در حالی که افکار عمومی افغانستان و مواضع بسیاری از شخصیتهای دینی و سیاسی این کشور مخالف امضای این توافقنامه بود، "عبدالله" با اعلام حمایت صریح و قاطع از این توافق، دولت کرزی را به قصور در برقراری امنیت افغانستان متهم کرد.
البته "کرزی" استنکاف خود از امضای پیمان امنیتی با کاخ سفید را چنین توجیه کرد که حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان به هیچ وجه مناسب نبوده و با گذشت 12 سال، این مسئله به خوبی ثابت شده است. کرزای معتقد است، طی این مدت، آمریکاییها هیچ ارزشی برای جان ، زندگی و اعتقادات مردم افغانستان قائل نبودهاند.
"غنی زی" و احتمال خلق شگفتییکی دیگر از مخالفان "کرزی" که در رقابتهای انتخاباتی حضوری فعال داشت و طبق نتایج بدست آمده از نظر سنجیها پس از "عبدالله عبدالله" دومین شانس پیروزی در انتخابات محسوب میشود،"اشرف غنی احمدزی" است.
"اشرف غنی احمد زی" ریس سابق دانشگاه کابل در دور قبل انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که در سال 2009 برگزار شد یکی از رقیبان کرزی بود که رای چندانی بدست نیاورد.
انتقال مسئولیت امنیتی از نیروهای خارجی به نیروهای امنیتی داخلی، یکی از برنامههای کرزی در دور دوم ریاست جمهوری خود بود که مسئولیت این امر خطیر برعهده "اشرف غنی احمدزی" گذاشته شد. "عبدالرشید دوستم" و "غلام سرور دانش"، معاونان اول و دوم "احمدزی" در انتخابات پیش رو هستند.
عبدالرشید دوستم
انتخاباتی کردن شهرداریها، جلوگیری از غصب زمینهای دولتی و تبدیل اسناد عرفی به اسناد قانونی در صدر برنامهها و وعدههای انتخاباتی "اشرف غنی احمد زی" قرار داشت. هرچند نظرسنجیها، بخت "غنی زی" برای تصاحب کرسی ریاست جمهوری افغانستان را تنها 6 درصد تخمین زدهاند، اما "غنی زی" در سخنرانیها و مصاحبههایش، خود را پیروز انتخابات پیش رو معرفی میکند.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که انتخابات ریاست جمهوری پیشرو در افغانستان یک آزمون مهم برای مردم و مقامات این کشور محسوب میشود و پیروزی جامعه افغان در این آزمون مهم، بدون تردید راه را برای دست درازیها و فزون طلبیهای آمریکا در این کشور سد خواهد کرد.
انتهای پیام/