یکی دیگر از تبعات تاسیس فروشگاهی با این مقیاس کوتاه نمودن دسترسی مخاطبان به کتاب است. با توجه به اینکه حجم عمدهای از فروشگاههای کتاب در خیابان انقلاب قرار دارد و با توجه به گسترش شهر تهران در شرق، غرب، شمال و جنوب، ضرورت ایجاد فروشگاه در نقاط مختلف به چشم میآید که شرکت ترنج در همین راستا تا کنون دو فروشگاه تاسیس نموده که باید تاسیس بیست فروشگاه کتاب در متروی تهران را نیز به آنها اضافه کرد.
اهمیت راهاندازی ویترین کتاب یکی از موضوعاتی است که رهبر فرزانه انقلاب به آن اشاره کرده است و چندی است گروههای مختلف در راستای تحقق مطالبات رهبری ویترینهای گوناگون کتاب را ایجاد نمودهاند. «ترنجستان بهشت» یکی از ویترینهای کتابی است که در راستای منویات رهبری ایجاد شده تا علاوه بر ایجاد یک ویترین برای عرضه کتاب، کتاب را در قالب یک فروشگاه نوین کتاب به دست مخاطب برساند. این فروشگاه که نمونههایش در سطح شهر و کشور در حال گسترش است یک کتاب فروشی مدرن و نوین است که خرید کتاب را برای مخاطب دلچسب میکند.
«ترنجستان بهشت» فروشگاه بزرگی است که در ضلع شرقی خیابان دکتر شریعتی، بالاتر از حسینیه ارشاد و روبروی بیمارستان کودکان مفید واقع شده است. ظاهر بیرونی این فروشگاه نوید لحظات هیجانانگیزی از گردش در آن میدهد. نمای سرتاسری کتابفروشی به صورت یکپارچه شیشه است و همین نکته هر بینندهای را به داخل رهسپار میکند. ویترینی که کتابهای چیده شده در پشت آن به بزرگی فروشگاهی به نام «ترنجستان بهشت» است.
*بهشتی برای اهالی کتاب
از درب این فروشگاه که داخل شدم فضای بزرگ و جلب توجه کننده این فروشگاه نظرم را به خود جلب کرد. فروشگاهی بزرگ با قفسههایی مملو از کتاب و سایر محصولات فرهنگی که خودنمایی میکرد. اصلا انتظار چنین فروشگاهی نداشتم. فروشگاهی که در حدود سه طبقه است و بهشتی است برای اهالی کتاب. ابتدایی ترین چیزی که در ورود به «ترنجستان بهشت» چشمگیر است فضای ورودی بود که چند میز از تازهها و پرفروشهای کتاب میداندار است و مشتری را پای خود نگه میدارد.
*ویترینی برای کتاب
رضا لبافی مدیر فروشگاه «ترنجستان بهشت» درباره این فروشگاه گفت: «شرکت ترنج از زیر مجموعههای مجمع ناشران انقلاب اسلامی است که به منظور فضاسازی و ویترین سازی برای عرضه کتاب ایجاد شد تا به موضوع کتاب بپردازد. فروشگاه «ترنجستان بهشت» با یک نگاه استاندارد به کتابفروشی از ابتدا کار را آغاز کرده است. این موضوع از نمای ویترین این فروشگاه مشهود است. برخلاف کتابفروشیهای مرسوم که کتاب در پشت یک ویترین محدود قرار میگیرد، در این فروشگاه، کل مجموعه پشت ویترین قرار گفته است و یک ویترین سراسری برای اینجا طراحی شده است.»
این فروشگاه به عنوان فروشگاه مرکزی، یکی از ویترینهای کتاب جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی است. شرکت ترنج به منظور معرفی و فروش هدفمند آثار این جبهه تاسیس شده و با استفاده از سامانه کارشناسی کتاب را در اختیار مخاطب قرار میدهد. مخاطبی که معمولا در سایر فروشگاههای کتاب سرگردان میشود و در انتخاب دچار نوعی سرگیجه میشود در این فروشگاه به آرامشی در انتخاب میرسد که در هیچ فروشگاهی دست یافتنی نیست.
ترجیح دادم قبل از اینکه به قسمت کتابفروشی بروم از قسمتهای دیگر فروشگاه بازدید کنم. بخش نرم افزار، لوازم التحریر و ... که در این بخشها از انواع و اقسام محصولات را میتوانستی پیدا کنی. لوازمالتحریرهای طرح اسلامی و ایرانی و نرمافزارهای سرگرمی برای سنین نوجوان که با معیارهای فکری انقلاب اسلامی همخوانی داشته باشد تا نرمافزارهای گوناگون در حوزههای تخصصی که برای اهالی تحقیق و مطالعه مناسب است.
مدیر «فروشگاه بهشت»درباره این فروشگاه می گوید: فروشگاه «ترنجستان بهشت» از چند بخش تشکیل شده است. بخش موسیقی و نرمافزار که سعی شده در اینجا آثار فاخر و جهتدار را به مخاطبان معرفی کنیم. بخش لوازم التحریر و نوشتافزار که اقلام این حوزه با همان نگاه مجمع ناشران در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
کتابفروشی فروشگاه «ترنجستان بهشت» در دو طبقه به دو گروه مخاطبی اختصاص داده شده است. بخش کودک و نوجوان و بخش بزرگسال. که برای بخش کودک و نوجوان کتاب به ترتیب گروهبندیهای سنی تقسیم شده است که علاوه بر این تقسیمبندی، حضور کارشناس فروش در این بخش نیز چشمگیر بود. این افراد که در تمام بخشها حضور داشتند راهنمایان خوبی هستند تا بتوان به کتاب مورد نظر رسید.
*پدر و مادرها نگران نباشند
این نوید را نیز باید به پدران و مادران داد که آنهایی که با کالسکه نوزاد به این بخش رجوع کنند نگرانی نداشته باشند، زیرا سطح شیبدار مناسب برای استفاده در نظر گرفته شده است تا کودکان خود را در لذت بازی کردن در میان قفسههای کتاب شریک کنند.
در بخش کتاب نیز این فروشگاه دارای دو بخش اصلی است که یک بخش آثار کودک و نوجوان را ارائه میکند و در بخش دیگر آثار حوزه بزرگسال در برابر دید مخاطبان قرار گرفته است. در بخش کودک هم با توجه به گروهبندی سنی اقدام به دستهبندی نمودن کتابها شده است که مخاطب علاوه بر عنوان کتاب، ناشر و موضوع در هر گروه سنی نیز به تفکیک کتابهای خود را پیدا میکند.
بعد از بخش کودک، وارد بخش کتابهای مرتبط با بزرگسالان شدم. بخشی که آرامش خاصی داشت و نورپردازی آنجا این آرامش را دو چندان نموده بود. کتابها علاوه بر قفسههای معمول که در تمام کتابفروشیها دیده میشود در قفسههایی با طراحی خاص جلب توجه کننده بود و این نیز از برتریهای این فروشگاه در جذب مخاطب است. وقتی با این قفسهها روبرو شدم ناخودآگاه به سمت کتابهای آن رفتم. ترنجستان بهشت در تقسیمبندی عناوین کتابهای بزرگسال از آن نگاه کلیشهای مرسوم در فروشگاههای کتاب دوری کرده است.
*وحشت و هیجان کاذب در «بهشت» ممنوع!
مدیر فروشگاه «ترنجستان بهشت» گفت: نگاه ما در فروشگاههای ترنجستان یک نگاه ارزشی و هدفدار است و از ارائه محصولات زرد ممانعت شده است. در بخش کودکان ژانر وحشت و اقلامی که هیجان کاذب ایجاد میکند ارائه نشده است. ما بر مبنای رشد خلاقیت محصولات را گزینش کردهایم و در دسترسی قرار دادهایم.
این موضوع که از سوی لبافی به آن اشاره شده است علاوه بر محصولات حوزه نشر در اسباب بازیها و سایر محصولات نیز لحاظ شده است. اسباببازیهایی که از بستهبندیهای آنها میتوان فهمید که بیشتر دارای یک قالب فکری و هوشی است و بیشتر با خلاقیت و ذهن مخاطب در ارتباط است حتی در انتخاب عروسکها نیز حساسیت ویژهای صورت گرفته بود و عروسکهای خارجی و غیر ایرانی در قفسهها دیده نمیشد.
در ترنجستان علاوه بر آثار اعضای مجمع ناشران انقلاب اسلامی آثار کسانی که عضو نیستند و در حوزههای ارزشی اثر تولید میکنند را نیز در بهشت میتوان یافت و از این حیث ترنجستان به مخاطب کمک میکند تا با عناوین بسیاری در موضوعات مختلف روبرو شود.
*از «بهشت» پوشاک اسلامی تهیه کنید
طبقه سوم این فروشگاه، بخشی به نام بخش حجاب را در خود جای داده بود که محصولات مرتبط با پوشش اسلامی در آن قرار گرفته بود. بخشی که بانوان میتوانند در کمال آسایش و به دور از نگاههای نامحرم به انتخاب و تست لباس بپردازند. پوشیده بودن اولویت اصلی لباسهای این بخش را شکل میداد که علاوه بر این رنگی بودن، تنوع در طرح و مدل نیز در انتخاب لباسها لحاظ شده بود.
*در «بهشت» خسته نشوید
یکی دیگر از بخشهایی که در فروشگاه وجود دارد بخش عضویت در باشگاه کتاب ترنج است که به گفته مدیر این فروشگاه، ماهانه حدود 1100 نفر عضو باشگاه کتاب ترنج میشوند که استقبال خوبی هم از این طرح صورت گرفته است. همچنین با توجه به وسعت این فروشگاه، مخاطب ممکن است، خسته شود پس سعی شده با استفاده از دستگاههای اتوماتیک فروش نوشیدنیهای گرم و سرد یک فضایی برای استراحت در نظر گرفته شود. از دیگر بخشهای این فروشگاه فروش هدایای فرهنگی و مرتبط است. بخشی که مخاطبان گوناگون را در برمیگیرد.
لبافی گفت: برای بحث فروش کتاب ما از افرادی که بتوانند با مشتری ارتباط برقرار کنند و همزمان نسبت به یک محصول فرهنگی اطلاع داشته باشند، استفاده میکنیم تا مخاطب در توصیهای که از طرف فروشنده دریافت میکند اطمینانی کسب کند و بتواند به محصول مورد نظر خود برسد.
*پر فروشها روی یک میز
میز پرفروشهای هفته یکی دیگر از ویژگیهای این فروشگاه بزرگ محصولات فرهنگی است که در بدو ورود به این فروشگاه به چشم میآید و مراجعه کننده را در انتخاب کتاب راهنمایی میکند.
بعد از یک گشت و گذار چند ساعته در یک فروشگاه هیجان انگیز که مملو از کتاب و سایر محصولات فرهنگی است، دل از این «بهشت» اهالی کتاب کندیم و برای مرتبههای بعد و بعدتر برنامهریزی کردیم تا بازهم به اینجا بیاییم.