احسان ایروانی صاحبنظر و کارشناس امور بهرهبرداری و احیاء اماکن و بافتهای تاریخی کشور در گفتگو با خبرنگار
حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: بافتها و بناهای تاریخی ایران بحث عمیقی دارد که بسیار فراتر از بهره وری مادی است، مقدمات زیادی باید لحاظ شود تا یک اثر تاریخی به بطن جامعه نفوذ کرده و ارزش اقتصادی آن نهادینه شود.
وی افزود: وقتی زمین، مسکن، بنا و هرچیز دیگری در جامعه ارزش اقتصادی پیدا کند تلاش بیشتری در حفظ و نگهداری آن میشود، بسیاری از بناهای تاریخی کشور ما اصولا به دست فراموشی سپرده شدهاند و وقتی که ما چیزی را از صحنهی زندگی خارج کردهایم نمیتوانیم انتظار توسعهی اقتصادی در راستای آن را داشته باشیم.
ایروانی در ادامه به بحث جدی احیاء و بهرهبرداری از بناهای تاریخی در دههی اخیر اشاره کرد و گفت: ارزشی نگاه کردن به میراث تاریخی کشور یکی از راههایی است که میتواند از دومقوله مورد توجه قرار گیرد، اول آنکه باعث میشود توجه بیشتری به حفظ و نگهداری اثر داشته باشیم و دوم آنکه هزینههای مربوط به مرمت و تغییر کاربری بنا آسانتر تامین میشود.
وی در این خصوص افزود: بانکها و موسسات مالی و اعتباری در مورد ساختمانهای نوساز سند ملک را به عنوان وثیقه پذیرفته و اقدام به اعطای تسهیلات میکنند و این در حالی است که بناهای تاریخی دارای ارزش مادی، معنوی و تاریخی بسیار زیادی هستند که اگر کارشناسی مناسب صورت گیرد و برنامهی ارائه ی تسهیلات به مالکان حقیقی یا حقوقی در دستور کار موسسات و بانکها قرار بگیرد در حوزهی مرمت آثار و تغییر کاربریهای به روز بناهای قدیمی راههای جدیدی گشوده میشود که در بلند مدت اقتصاد کل جامعه را دگرگون میکند.
ایروانی به لزوم ارزش گذاری مناسب بناهای تاریخی اشاره کرد و اظهار داشت: گاهی اوقات ارزشی که برای ابنیه تاریخی لحاظ میشود کمتر از ارزش زمین بستر بنا است و این در حالی ا ست که شاید بنای تاریخی گچ بری، مقرنس کار، آئینه کاری، سرستونهای تزئینی و معماری منحصر بفردی داشته باشد که گذشت زمان و نوع ساخت آن ارزش بسیاری داشته باشد، اما این مقوله در موسسات مالی نهادینه نشده است که بنای تاریخی ارزشی فراتر از سالهای ساخت آن دارد.
وی افزود: وقتی اثری تاریخی به دلایل مختلف تخریب میشود، در زیر آوارهای آن گاهی اوقات ستون تزئینی، معماری بدیع و هویتی تاریخی است که شاید اگر قبلا به دیدهی یک کالبد ارزشمند اقتصادی برآورد و ارزشگذاری شده بود امروز محکوم به تخریب نمیشد.
مدیر عامل سابق صندوق احیاء و بهرهبرداری از بناها و اماکن تاریخی فرهنگی به راههای تسهیل امر مرمت ابنیه پرداخت و گفت: باور ذهنی امروز جامعه این است که مرمت امری دشوار و پر هزینه است، اگر بتوانیم روشها و تسهیلاتی فراهم کنیم که این باور ذهنی را بشکنیم سیل عظیمی از بناهای کشور احیاء میشود و رشد و توسعه ی اقتصادی را سبب میشود.
وی افزود: در سالهای اخیر تغییر کاربری ابنیهی سنتی با رویکرد توسعهی گردشگری انجام گرفته است که به ذهن نزدیکتر و سودآورتر به نظر میرسد، اما کاربریهای گستردهی دیگری هم وجود دارد که نیازمند تفکر و برنامهریزی است همچنین تعداد زیادی بنای ارزشمند تاریخی در کشور هست که امکان ثبت آن وجود دارد و اگر امکان توسعهی اقتصادی در راستای آن وجود داشته باشد بطور یقین مالکان آنها در بهرهوری حاصل از آن ترغیب میشوند و به جای تخریب و نوسازی اقدام به ثبت اثر و توسعه ی اقتصادی حاصل از آن میکنند.
انتهای پیام/