صدای ماندگار/
محمد‌رضا لطفی، هنرمندی از خطه‌ی گرگان
محمد‌رضا لطفی ردیف‌دان، موسیقیدان، آهنگساز، پژوهشگر و نوازنده تار و سه تار، کمانچه و دف، نی بود
به گزارش خبرنگار حوزه موسیقی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛محمد‌رضا لطفی 17 دی‌ماه 1325 در گرگان دیده به جهان گشود. وی به مدت پنج‌سال نزد اشخاصی چون علی‌اکبر شهنازی، حبیب‌الله صالحی موسیقی را در هنرستان موسیقی فراگرفت. پس از اتمام هنرستان به دانشکده موسیقی راه یافت و تکمیل آموخته‌های خود پرداخت.در سال 1343 جایزه نخستین موسیقیدان جوان را کسب کرد و در سال 1350 با حمایت معنوی هوشنگ ابتهاج کانون فرهنگی هنری چاووش را تأسیس کرد و پایه‌های تأسیس گروه شیدا در سال 1351 توسط وی و همکاری علی‌اکبر شکارچی، حسین عمومی و ناصر فرهنگ‌فر در دانشگاه تهران ریخته شد. اما فعالیت رسمی آن در سال 1353 بود که در رادیو ایران آغاز شد. اولین برنامه گروه شیدا با بازسازی آثار قدما شامل پیش درآمد ابوعطا از درویش‌خان و تصنیف شیدا بود.
نخستین اجرای گروه شیدا نیز در جشن هنر سال 1354 با اجرای دستگاه نوا همراه بود اما نوازندگان گروه شیدا پس از واقعه 17 شهریور 1357 از رادیو استعفا و به شکل مستقل فعالیت خود را در کانون چاووش ادامه داد. از جمله افراد این گروه محمد‌رضا لطفی، عبد‌النقی افشارنیا، پشنگ کامکار، بیژن کامکار، هادی منتظر، مجید درخشانی و... اشاره کرد.
پس از انقلاب 57 لطفی و دکتر احسان طبری در آلبوم موسیقایی به نام «از میان ریگ‌ها و الماس‌ها» را منتشر کرد و در این اثر لطفی در کنار شعر‌خوانی طبری به بداهه نوازی پرداخته است.
آثار کانون چاووش هم از جایگاه اجتماعی و هم سیاسی مهمی بهرمند هستند و هم از دیدگاه موسیقایی تحول و پیشرفت مهمی در موسیقی سنتی ایران بوجود آوردند که تأثیر به‌سزایی هم در سبک و شیوه اجرایی، هم نوع رویکرد به یک کل، هم در شیوه رنگ‌آمیزی و صدا‌دهی ارکستر به ویژه در تلاش برای استفاده از تکنیک چند صدایی‌نویسی در موسیقی سنتی ایران گذاشت.
گروه عارف و شیدا زیر نظر‌کانون چاووش تا قبل از 22 بهمن 57 به طور مخفیانه آثار تولید می‌کردند از جمله سه سرود شب‌نورد «برادر نوجوونه»، سپید، ایران ای سرای امید و آزادی بود که محمد‌رضا لطفی در بولتن آوای شیدا می‌نویسد این سروده‌ها در زیر زمین خانه مسکونی وی تولید می‌شد.
کانون چاووش در سال 1363 عملاً تعطیل شد و این افول به خاطر جدا شدن بسیاری از هنرمندان آن بود. آخرین کنسرت تعدادی از اعضای کانون در سال 1367 با آهنگسازی حسین علیزاده و آواز شهرام ناظری در تالار وحدت بر روی صحنه رفت.
اوایل دهه 70 بود که کتابی عنوان «کتاب سال شیدا» به کوشش لطفی چاپ شد که تا اوایل دهه 90 این کتاب وارد بازار می‌شد. مطالب آن حاوی مقالات گرد‌آوری شده به قلم موسیقی‌دانان ایرانی و مقالات ترجمه شده در باب موسیقی بود. وی در هر شماره کتاب مقاله‌ای پژوهشی از موسیقی ارائه و در هر نوبت بعضاً به دست ناشرهای مختلف به چاپ می‌رسید.
با بازگشت وی به ایران در سال 1385 مؤسسه فرهنگی و هنری آوای شیدا دور جدید فعالیت خود را آغاز کرد و سیاست فرهنگی این مَؤسسه به وسیله لطفی مدیر اجرایی و هنری آن طراحی شده و هدف آن تولید موسیقی از هر نوع است.
گروهای «بانوان شیدا»، «هنر ازان شیدا»، «بازسازی شیدا» سه گروهی بودند که سر‌پرستی و نظارت آن بر عهده لطفی بود که به خلق آثار جدید و اجرای دوباره آثار قدما می‌پرداختند.
در سالهای پایانی عمر خود محمد‌رضا لطفی هم در سالهای پایانی عمر خود به معضل لغو کنسرت‌ها دچار شده بود و در نهایت در صبح روز جمعه 12 اردیبهشت 1393 بر اثر بیماری سرطان در بیمارستان پارس تهران در گذشت.
در پی مرگ وی واکنش‌های زیادی از جانب هنرمندان بوجود آمد از جمله محمد‌رضا شجریان، حسین علیزاده، شهرام ناظری، مجید انتظامی، کیهان کلهر و دفتر رئیس جمهوری، علی جنتی «وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی» بودند.
انتهای پیام/
