باشگاه ضرب المثل/41
حکایت ضرب‌المثل «دست کسی را توی حنا گذاشتن» چیست؟
در باشگاه ضرب‌المثل امروز حکایت کوتاهی را از ضرب‌المثل «دست کسی را توی حنا گذاشتن» می‌خوانید.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ مطالعه ضرب‌المثل‌های هر ملت به خوبی می‌تواند خلقیات، عادات خوب و بد، فکر و اندیشه، حساسیت‌ها و یا علایق مردمان را نشان دهد. ضرب‌المثل‌ها نشان‌دهنده رفتارهای بهنجار و نابهنجار و ارزش‌ها و ضد ارزش‌های اجتماعی هستند که مردم آن‌ها را پذیرفته یا رد کرده‌اند؛ از این حیث امثال و حکم بیش از ادب مکتوب و شعر و نثر تجلی‌گاه اندیشه‌های اجتماعی است، چه آنکه شعر و ادبیات نویسندگان مشخص و معلوم دارد، اما ضرب‌المثل‌ها از بطن جامعه درآمدند. مثل‌ها گوینده مشخصی ندارند و همه مردم طی تاریخ آن‌ها را صیقل داده‌اند.
با این وصف در باشگاه ضرب‌المثل امروز به نقل حکایت کوتاهی از ضرب‌المثل «دست کسی را توی حنا گذاشتن» می‌پردازیم.
***************************
این مثل معمولا زمانی به کار می‌رود که شخصی در میانه انجام کاری، تنها گذاشته شده باشد و به عبارتی کاری باید با همکاری به انجام می‌رسید اما به تنهایی صورت می‌پذیرد.
اما در مورد ریشه تاریخی این مثل...
در گذشته که ابزار آرایش و پیرایش نبود، مردان و زنان دست و پا و سر و گیسوی خود را با حنا رنگ می‌کردند. از حنا برای زیبایی و پاکیزگی و گاه برای جلوگیری از سردرد استفاده می‌کردند.
به طوری که به حمام رفته و و دلاک پس از مدتی حنا را آب کرده و بر سر و موی آن‌ها و دست‌ها و پاهایشان می‌گذاشت.
آن‌ها مجبور بودند مدت طولانی در جایی ثابت بنشینند تا رنگ حنا به دست و پایشان و مویشان بنشیند و حنایی شود.
در طول این مدت هم از هر دری با هم سخن می‌گفتند تا وقت بگذرد. حمامی هم برای اینکه آب از دست رفته بدن آن‌ها (در اثر تعریق) برگردد، آب هندوانه و شربت و نوشیدنی خنک را به آن‌ها می‌داد تا بنوشند. خودشان نمی‌توانستند چون دستشان حنا بسته بود.
این حالت که در آن شخص حنا بسته نمی‌توانست کاری انجام دهد، بعدها از چهار دیواری حمام بیرون آمد و شد ضرب‌المثلی میان مردم.
پی‌نوشت: خوانندگان عزیز از این پس «باشگاه ضرب‌المثل» روزهای سه‌شنبه و جمعه هر هفته روی سایت باشگاه خبرنگاران جوان قرار خواهد گرفت.
گزارش از: مریم محمدی
انتهای پیام/
