یکی از نمونه های بارز نشانه های تمدن و قدمت در این دیار محوطه تاریخی نخل ابراهیمی است که در دوران اشکانی به عنوان مهمترین و بزرگترین دژ کشور در جنوب ایران محسوب می شد .

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بندرعباس؛ شهرستان میناب به دلیل دارا بودن باغهای انبه ،خرما ، لیمو  و زمینهای زراعی حاصلخیز یکی از قطبهای کشاورزی هرمزگان است ، این شهرستان با سابقه تاریخی درخشان مهد  تمدن ، فرهنگ  و هنر ایرانیان در هرمزگان بوده است .

محوطه تاریخی نخل ابراهیمی میناب در ۱۵ کیلومتری غرب شهر میناب و در شمال روستای نخل ابراهیمی قرار دارد.

این محوطه تاریخی با قدمت ۲ هزار سال و وسعت ۳ هکتار دارای دو بخش گورستان و دژ است که  به دلیل مجاورت با خلیج فارس ، دژ آن نقش اساسی در امور دفاعی، اداری و بندرگاهی در آن زمان ایفا می کرد.

باستان شناسان و کاوشگران معتقدند که  فاصله این محوطه تاریخی در دوره اشکانی با دریا  حدود ۱ کیلومتر بوده که  از طریق یک خور  به نام « کهور لنگرچی » به دریا وصل می شده است اما اکنون محوطه تاریخی نخل ابراهیمی میناب تا دریا ۵ کیلومتر فاصله دارد و این خور به دلایل محیطی از خاک و گل انباشته شده است.

محوطه تاریخی نخل ابراهیمی در زمان اشکانیان نقش اساسی در حراست از خلیج فارس و تنگه هرمز داشته است و تحقیقات باستان شناسان در این محوطه رونق تجارت و مبادلۀ کالاهای ایرانی با کشورهایی همچون هند و چین را ثابت کرده است .

از نکات جالب توجه این محوطه تاریخی گورستان متعلق به دوره اشکانی است که  اجساد به صورت گورخمره ای در آن دفن می شده اند.

تفاوت گور خمره های این گورستان با دیگر گورخمره ها در روش جا گذاری اجساد است. سایر گورخمره های کشف شده در ایران افقی جاگذاری شده اند به صورتی که اجزای اسکلت شکل انسانی اش را حفظ کند در حالی که گورخمره های این منطقه بجز یک مورد  بصورت عمودی جاگذاری شده اند و شکل انسانی اسکلت در آنها از بین رفته است.

اکنون گور خمره ها، سرنیزه ها، سفال، ابزارهای حسابرسی و حسابداری کشف شده در این دژ تاریخی بازسازی و در موزه مردم شناسی خلیج فارس در بندرعباس نگهداری می شود.

سرپرست هیئت کاوش محوطه باستانی نخل ابراهیمی در نیمه دوم دهه ۸۰  با اشاره به وجود ۲ بخش  استقراری و گورستانی در این محوطه می گوید: در بخش استقراری این محوطه یک دژ عظیم مدفون مانده که هسته اصلی محوطه را تشکیل می دهد.

سیامک سرلک گفت: متاسفانه بخش  گورستان به شدت غارت شده است.

پی تالار تاریخی این محوطه مسقف به طاق هلالی با طول ۱۲ متر و عرض ۳ متر در کاوش فصل پنجم محوطه نخل ابراهیمی میناب در آبان سال ۹۱ کشف شد.

در فصول مختلف کاوش ، کشف اشیاء تاریخی، نقشه برداری، مستندسازی و حصار کشی محوطه تاریخی نخل ابراهیمی صورت گرفته است.

مردم روستای نخل ابراهیمی خاطرات تلخی از تاراج این محوطه تاریخی بویژه سرقت گور خمره ها ، ظروف سنگی و سفالی  در دل دارند،  اما امروز آنان نگهبانان این بخش از تاریخ و فرهنگ ایران زمین هستند.

البته عوامل طبیعی همچون بارندگی و سیلاب ، باد و طوفان  آسیبهای بسیاری به این محوطه  تاریخی وارد می کند.

ساخت حوضچه پرورش میگو در مجاورت این محوطه پیش از شروع اکتشافات در سال ۷۳ باعث تخریب ۱ و نیم هکتار از ۳ هکتار وسعت این محوطه تاریخی شد و این محوطه در آبان سال ۸۵ به شماره ۱۶۲۹۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان با اشاره به اجرای ۵ فصل کاوشگری در محوطه تاریخی از سال ۸۶ تا ۹۱ می گوید: از زمان اکتشاف این محوطه تاریخی ۲۰۰ میلیون تومان برای کاوش  در  وسعت یک و نیم هکتار و در عمق ۵۰ سانتیمتری هزینه شده است.

نوروزی با اشاره به اکتشاف و کاوشگری تنها ۱۰ درصد این محوطه افزود: ۷۰ تا ۸۰ درصد کاوشکری ها و ادامه پژوهشها نیازمند اعتبار است.

وی با اشاره به نیاز به اعتبار ۵۰ میلیون تومانی برای آغاز فصل ششم کاوشگری  محوطه تاریخی نخل ابراهیمی میناب گفت: فصل جدید اکتشافات این محوطه تاریخی در صورت تخصیص اعتبار با مشارکت یک تیم ۱۰ تا ۲۰ نفره از باستان شناسان و کاوشگران آغاز خواهد شد.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان با اشاره به زمان بر بودن و نیاز مالی ۱ میلیارد تومانی برای اتمام طرح های کاوشگری در این منطقه گفت: ساخت سایت موزه در دژ تاریخی نخل ابراهیمی با هدف جذب گردشگر در صورت اختصاص اعتبار تا ۵ سال آینده پیشبینی شده است.

شهرستان میناب دارای ۱۸ اثر باستانی ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران است و قلعه هزاره یا بی بی مینو، محوطه حاجی آباد میناب، کخا، کله سراهان، حمام قدیم شهر میناب، قلعه سرنی، قلعه گرازوئیه، قلعه سنگی، محوطه باستانی پاچارتاوان از جمله آثار باستانی این شهرستان است.

محوطه نخل ابراهیمی میناب، طلایه دار آثار تاریخی کهن این خطه این روزها چشم انتظار تامین اعتبار در بخش پژوهش، تکمیل فصلهای کاوشگری ، برنامه های حفاظتی از قبیل استحکام بخشی، محوطه سازی و درنهایت تبدیل شدن به یک سایت موزه مناسب برای جذب گردشگران است.

انتهای پیام/ع

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.