حوزه تئاتر گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ تاریخ
ایران روایتگر مبارزات جانانه مردان و زنان خم ناشدنی در برابر ظلم و جور
است که ایستاده مردن را بر نشسته زندگی کردن ترجیح دادند. اسطورههایی که
غیر از قصهگویی و نقل سینه به سینه مادران و مادربزرگان ایرانی، آنچه که
روایتها و قهرمانان ناب تاریخ را نسل به نسل زنده نگه داشته و به امروز
رسانده هنر نمایش است؛ نقالی شاهنامه (که به نوعی تئاتر بوآل به حساب
میآید) آوردگاه روایتهای جانانهای از مبارزه کاوه بود و تعزیه (که جزو
گونههای تئاتر آئینی جای میگیرد) از خون بازی آرمانخواهانه امام حسین
(ع) میگوید.
هنر نمایش بالاخره تاثیر
خودش را بر افکار عموم ایرانیان گذاشت و از سربداران طبرستان گرفته تا حسین
کرد شبستری و رئیس علی دلواری و میرزا کوچک خان جنگلی پدید آمده همین
فرهنگاند و بالاخره انفجار نور در سال 1357...
قبل
از جنبش سربداران که از سختترین و دامنهدارترین نهضتهای آزادیخواهانه
ایران بود. جنبش حروفیه در اواخر قرن هشتم هجری به وجود آمد که در سنه 796 و
با پوست کنده شدن از رهبر آن در شهر حلب قضیه خاموش شد. جنبش حروفیه تمام
شد؛ اما تاثیر خودش را روی جریانهای بعدی گذاشت.
در
بحبوحه انقلاب اسلامی چنین باب بود که وقتی نمیشد حرفی را مستقیم زد و
گفتمانی را به طریقه صریح تبلیغ کرد، با بردن آن مضمون در لایه نمادهای
تاریخی چنین کاری میکردند. روی همین حساب بود که در روزهای اوج انقلاب
اسلامی نمایشنامهای با عنوان جنبش حروفیه زیر قلم حسین قشقایی، دانشجوی
دانشگاه هنرهای دراماتیک رفت اما با اینکه نویسنده موفق شد نگارش متن را به
انتها برساند، دست تقدیر اجازه اجرای آن توسط خودش را نداد و او در جریان
انقلاب به قهرمانهای داستانش پیوست. اما نمایش «نهضت حروفیه» بالاخره اجرا
شد و نام قشقایی هم بر تارک تئاتر ایران تا همیشه بلند ماند.
جوشیدن خون در روی صحنه
تهران؛ چهار راه ولیعصر؛ پارک دانشجو؛ مجموعه تئاتر شهر؛ سالن شهید قشقایی.
نام
قشقایی را تقریبا تمام کسانی که به نحوی با تئاتر ایران ارتباط دارند،
لااقل یکبار شنیدهاند. قشقایی یکی از شهدای انقلاب اسلامی است که نویسنده و
کارگردان تئاتر بود و انقلابیترین اثرش بعد از پرواز او به آسمان، توسط
تعدادی از دوستان هنرمندش در ایام پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران اجرا
شد، دوستان هنرمندی که امروز نام تمامشان برای ما آشناست. کاظم بلوچی، مجید
مجیدی، محمد کاسبی و ... جزو کسانی هستند که در نمایش «نهضت حروفیه» بازی
کردند و از آن پس بود که نام شهید قشقایی روی یکی از سالنهای تئاتر گذاشته
شد.
کارگردان این نمایش داود دانشور بود و
اجرای «نهضت حروفیه» در سال 58 تاکنون اولین و آخرین اجرای این نمایشنامه
بود. علاوه بر اینها اجرای دانشور از روی نمایشنامه شهید قشقایی در سالن
قشقایی مجموعه تئاتر شهر، اولین اثر تئاتری بعد از انقلاب محسوب میشود،
اجرایی که نویسنده آن از آسمان شاهدش بود.
شهید
قشقایی در اواخر پیروزی انقلاب اسلامی و در روزی که استاد نجاتاللهی به
شهادت رسید،هنگام کمک به سه نفر از مجروحان، تیر خورد و شهید شد.
او
از هنرمندان متعهدی بود که نقد تئاتر، نوشتن مقاله، گفتگوهای دوستانه و
جلسات مختلفی که در طول سال تشکیل میداد، از جمله فعالیتهایش به حساب
میآمدند ولی نمایشنامه نویسی را باید عمده فعالیت قشقایی دانست که مهمترین
اثر او هم «نهضت حروفیه» بود.
حسین قشقایی
کلاسهای آموزشی تئاتر را در محدوده مهرآباد تشکیل میداد و حتی در دوران
سربازی هم فعالیت تئاتری داشت. از طرفی در « آیت فیلم» که آن زمان تحت
سرپرستی شهید بهشتی بود، فعالیت فرهنگی مذهبی انجام میداد.
حسین قشقایی یکی از اولینهای فهرست دو هزار نفرهای است که به شهدای هنرمند معروف هستند.
آرزوی
هر هنرمندی این است که به قهرمان داستانهایش بپیوندند و عالیترین شکل
این وصال، شاید همان چیزی باشد که امثال قشقایی تجربه کردهاند و شاید همان
طور که قشقایی «نهضت حروفیه» را دستمایه خلق قهرمانانی کرد، حدود هفتصد
سال بعد هم کسانی دیگر نمایشنامه یا سناریویی نوشتند که او یکی از
شخصیتهای اصلیاش باشد.
انتهای پیام/