به گزارش خبرنگار  حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، محمد فرهادی وزیر علوم و تحقیقات و فناوری در بیست و نهمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی اظهار کرد: اسناد بالادستی کشور از جمله سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه علم و فناوری و همچنین اقتصاد مقاومتی و نیز برنامه پنجم توسعه، سند چشم‌انداز 20 ساله کشور و همچنین رویکرد دولت تدبیر و امید، همگی حوزه علم، فناوری و نوآوری را جزو حوزه‌های مهم و تأثیرگذار در کشور دانسته و توسعه این بخش را در اولویت برنامه‌های توسعه‌ای کشور قرار داده‌اند.

وی با بیان اینکه در تدوین برنامه ششم توسعه، سیاست‌های علم و فناوری ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری بعنوان الگو مورد توجه قرار گرفت، افزود: برای تدوین برنامه در حوزه آموزش، پژوهش و فناوری می‌توان به مواردی همچون دستیابی به رتبه اول منطقه در علم و آموزش کشور، توسعه علوم پایه و تحقیقات بنیادی، نظریه پردازی و نوآوری، ساماندهی نظام ملی آمار و اطلاعات علمی، پژوهشی و فناوری جامع و کارآمد، تحول و ارتقا علوم انسانی، تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال اشاره کرد که در تدوین برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران به خوبی مورد توجه قرار گرفته اند.

وزیر علوم و تحقیقات و فناوری تصریح کرد: بر اساس برنامه ششم توسعه، باید سهم تحقیقات از تولید ناخالص داخلی به سه درصد برسد، در حالی که این میزان هم‌اکنون 48 صدم درصد است که البته دولت پیشنهاد افزایش این بودجه را تا 1/1 دهم درصد به مجلس شورای اسلامی داده است و در این بین تحقیق و فناوری بسیار حائز اهمیت است و چالش‌های موجود در این حوزه باید مشخص شود و طرح‌های عملیاتی برای رفع آن‌ها مطرح شود.

وی با بیان اینکه جایگاه علمی کشور از نظر تعداد مقالات علمی در پایگاه‌های بین‌المللی در منطقه و بین کشورهای اسلامی مطلوب بوده است، اظهار داشت: ایران از نظر تعداد مقاله در ISI طی سال‌های 2014 تا 2015 در رتبه دوم منطقه و 20 دنیا قرار دارد که از نظر شاخص متوسط ارجاع دهی مقالات، جایگاه اول در منطقه را داراست.

وی با اشاره به اینکه رتبه استنادی ایران در جهان بیست و دو است، افزود: ایران در سال بیش از 1.5 درصد مقالات یک درصد برتر جهان را از آن خود نموده است که در این سال 200 دانشمند ایرانی جزو دانشمندان برتر دنیا قرار گرفته‌اند و در برخی از علوم مانند مهندسی شیمی، مکانیک، نانو تکنولوژی و زیست فناوری رتبه تولید علم ایران در جهان تک رقمی می‌باشد.

فرهادی در خصوص ضرورت ایجاد دانشگاه کارآفرین مبتنی بر نو‌آوری گفت: در حال حاضر بحث‌نوآوری یکی از مهمترین محورها و سیاست‌های کلان حوزه آموزش عالی محسوب می‌شود که معتقدیم توسعه نوآوری بطور ویژه در قالب ایجاد دانشگاه‌های کارآفرین و نسل سوم باید دنبال شود البته در کشور ظرفیت‌های مکمل نظیر پارک‌های علم و فناوری دانشگاه‌های پیشرو در حوزه پژوهش و فناوری و همچنین پژوهشگاه‌های تخصصی در کشور که زمینه لازم برای تحقق دانشگاه نسل سوم کارآفرین را مهیا می‌نماید، وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه در گذشته دانشگاه‌های کشور آموزش محور بوده‌اند مأموریت آنها تربیت دانشجو و افزایش معلومات آنها بوده است، گفت: موضوع پژوهش در دانشگاه‌ها به عنوان یک نیاز مطرح شد و با گذشت زمان زیرساخت‌ها و امکانات متناسب نیز فراهم گردید که در حال حاضر انتظار می‌رود دانشگاه نه تنها به تربیت متخصص توجه نماید بلکه باید مسائل و نیازهای کشور را تأمین کند.

وی با اشاره به اینکه سهم منابع طبیعی از جمله نفت و معادن در تأمین منابع مالی و اقتصادی کشور بسیار بالاست بیان کرد: کشورهای پیشرفته سهم منابع طبیعی و نیروی کار فیزیکی و اقتصادشان پایین است و سهم مغز‌افزار، نیروی فکری در تأمین منابع اقتصادی آن‌ها بسیار بالاست که ضرورت ایجاب می‌کند علم و دانش نقش مؤثرتری را در تأمین ثروت ملی و ارتقای توان اقتصادی کشور ایفا نموده زیرا ایران پتانسیل و ظرفیت‌های دانشی بسیار خوبی را داراست.

فرهادی با اعلام اینکه جمعیت دانشجویی کشور 4 میلیون و 800 هزار نفر است و ایران جزو 10 کشور اول دنیا از نظر تعداد دانشجوست، افزود: توان پژوهشی بالایی در کشور وجود دارد و بی‌شک برنامه‌ریزی کشور با استفاده از توان دانشجویی آن می‌تواند جهش اقتصادی ایجاد کند و زمینه خروج از رکود را فراهم سازد که برای رسیدن به توسعه پایدار و رقابت پذیر چاره‌ای جز تغییر الگوها نداریم.

وی بسترهای لازم برای حمایت از نوآوری، ایجاد و توسعه شرکت‌های دانش بنیان، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری را ضروری دانست و افزود: نزدیک به 15 سال از تأسیس اولین پارک علم و فناوری در کشور که توسط وزارت علوم ایجاد شد، می‌گذرد و در حال حاضر 38 پارک علم و فناوری و حدود 168 شرکت فناوری و حدود 30 هزار نفر فناور در پارک‌ها و مراکز رشد کشور فعال هستند و بررسی‌ها نشان می‌دهد بازده سرمایه‌گذاری در پار‌ک‌های علم و فناوری بسیار بالاست و در سال 94 گردش مالی شرکت‌های مستقر در این مراکز حدود 1800 میلیارد تومان بوده است.

 وزیر علوم، با بیان اینکه تجربه گرانبهای جمهوری اسلامی ایران در توسعه پارک‌های علم و فناوری نشان می‌دهد که می توانیم در میان کشورهای در حال توسعه دارای جایگاه‌ برجسته‌ای باشیم، افزود: ایران در پنج دوره مقام ریاست منطقه‌ای غرب آسیا و شمال آفریقا را در انجمن‌ بین‌المللی پارک‌های علمی در طی 10 سال گذشته داشته که فراهم آوردن زمینه حضور شرکت‌های پیشرو در فن‌آوری به منظور انتقال آن و تبادل دانش فنی از جمله برنامه‌های دیپلماسی علم و فناوری وزارت علوم می‌باشد.

وی با بیان اینکه تعاملات بین‌المللی مخصوصا در دوره پس از تحریم باید افزایش یابد، گفت: یکی از راه‌های مهم توسعه دیپلماسی، دیپلماسی علمی و فناوری است که از طریق اساتید و دانشجویان دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی،‌انتقال دانش و فناوری صورت می‌گیرد که متأسفانه در سال‌های گذشته کشور نتوانست از ظرفیت عظیم دانشگاهیان بهره ببرد و همکاری با محققان خارجی در چاپ مقالات مشترک ایران جایگاه چندان مناسبی را ندارد و حاکی از عدم تعاملات کافی محققین ایرانی با دیگر کشورها و همچنین کاهش شدید در بخش اعتبارات لازم برای انجام فرصت‌های مطالعاتی و یا عدم تخصیص بودجه کافی برای شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌باشد.

وی با اشاره به موفقیت‌های اخیر کشور و در عرصه بین‌المللی برنامه‌های مختلفی در جهت توسعه روابط علمی شامل تبادل دانشجو، برگزاری دوره‌های مشترک، شرکت در مجامع علمی، فرصت‌های مطالعاتی و تبادل استاد و دانشجو، تصریح کرد:‌ سهم دولت در تأمین منابع مالی تحقیق و توسعه بسیار بالاست که توجه به منابع مالی دولتی برای تحقیق و توسعه و افزایش این منابع اهمیت دارد و باید سیاست‌های مناسب برای تأمین این منابع برنامه‌ریزی شود که ورود سرمایه‌گذارهای خارجی و داخلی در حوزه‌های مختلف علم و فناوری در کنار اعتبارات دولتی از ضروریات جدی توسعه در این حوزه است.

وزیر علوم، لزوم توسعه پژوهش و فناوری در علوم انسانی را لازم دانست و خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین زمینه‌های نوآوری علوم انسانی است که بخش قابل توجه‌ای از توان پژوهشی کشور در نیروی انسانی و زیرساخت‌های دانشگاهی را شامل ‌می‌شود.

انتهای پیام/