منتقد ادبی باید از حق کودک دفاع کند
در نقد یک اثر کودکانه باید به این فکر کرد که چه چیزی باعث می‌شود ذهن کودک باز شده و دنیایش گسترش یابد. لذت بردن کودک از یک ترجمه و نقد، بسیار مهم است.
به گزارش حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون؛ شهرام اقبال‌زاده نویسنده و پژوهش‌گر، در چهل و هشتمین نشست ترویج خواندن در کتاب‌خانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، با موضوع «نقد ترجمه و ترویج خواندن»، با بیان این مطلب افزود: در ادبیات کودک بحث نقد، پیچیدگی بیشتری دارد و منتقد ادبیات کودک باید بیشتر به مخاطب فکر کند.
این نویسنده گفت: هر ترجمه، خلق و آفرینش یک اثر در زبان مقصد است. منتقد ترجمه در ادبیات کودک به کلیت متن فکر می‌کند. نقد ترجمه باید در خدمت مخاطب باشد یعنی مخاطب را کتاب‌خوان کرده و او را به کتاب‌خوانی تشویق کند.
اقبال‌زاده با بیان این‌که در قلمرو ترجمه ادبیات کودک نباید تنها به زبان فکر کرد بلکه به گیرایی اثر نیز اندیشید، افزود: جهان کودک مهم است. در نقد ادبی، کودک درون متن از اهمیت زیادی برخوردار است.
نویسنده کتاب «چگونه داستان فانتزی و علمی- تخیلی بنویسم» گفت: در ترجمه نباید به متن اثر فکر کرد، بلکه به جهان، ذهن و زبان مخاطب فکر کنیم. برای کودکان گیرایی متن مهم است، در ترجمه اثر، زیبایی مهم نیست.
این پژوهش‌گر ادامه داد: یک ارزیابی درست در کار نقد این است که به این فکر کنیم چه چیزی باعث می‌شود ذهن کودک باز شود و دنیایش گسترش یابد. لذت بردن کودک از ترجمه بسیار مهم است.
اقبال‌زاده گفت: نویسنده باید با بچه‌ها هم‌آموزی و هم‌اندیشی کند مترجمان باید از بچه‌ها یاد بگیرند و یاد بدهند و به دنیای بچه‌ها فکر کنند.
مجید عمیق نویسنده و دیگر سخنران این نشست تخصصی نیز گفت: نقد زیربنایش با شروع سخن گفتن انسان آغاز شد. نقد علم نیست؛ صنعت است. منتقد کسی هست که بدون حب و بغض و بدون یک‌رنگی و بدون این‌که فتوا دهد و همه چیز را ببیند اثری را نقد می‌کند.
وی با بیان این‌که در واقع جامعه‌ای نقد را می‌پذیرد که فرهنگ نقدپذیری داشته باشد، افزود: منتقد فردی است که بدون یک سونگری، به آرای دیگران احترام بگذارد.
عمیق گفت: منتقد در عین حال که باید به روان‌شناسی و زیباشناسی احاطه داشته باشد، بلکه باید لذتی که یک اثر می‌تواند برای مخاطب ایجاد کند را بشناسد.
مترجم کتاب «عنصرها و ترکیب‌ها» گفت: منتقد بایستی بر همه چیز احاطه داشته و بدون پیش‌داوری، نیکی‌ها و بدی‌ها را تشخیص داده و خوبی و بدی‌ها را یک‌جا ببیند.
عمیق افزود: نقد، گفتن ناگفته‌ها و دیدن نادیده‌ها است. یکی از دلایلی که کودکان و نوجوانان به ترجمه روی می‌آورند حوادث شعارگونه نیست بلکه حوادث پرماجرا است بدون طرفداری از یک جناحی و یک شخصیتی بی‌طرفانه که نویسنده می‌نویسد.
وی گفت: در داستان‌های کودک و نوجوان، نویسنده باید رها باشد یکی از نکته‌های منفی در آثار ترجمه‌ای این است که خانواده حذف شده است.
عمیق یادآور شد: برای ساماندهی در حوزه تالیف و ترجمه، انتخاب آثار فاخر خارجی و ترجمه آن باید بدون تعصب باشد در حوزه‌هایی که نیاز به ترجمه است باید تعریف و لازمه همکاری نهادها، مدیران و کارشناسان فراهم شود.
وی در پایان یادآور شد: در ترویج خواندن باید شرایط و محیط خانه و خانواده را برای کودک آماده کرد. پدر و مادر نقش مهمی در کتاب‌خوان کردن فرزندان بر عهده دارند.
انتهای پیام/
انتهای پیام/
