چه کسی بر صندلی ریاست‌جمهوری لبنان تکیه خواهد زد؟
دو سال است که صندلی ریاست جمهوری لبنان با رفتن میشل سلیمان خالی مانده و احتمال می‌رود نشست 31 اکتبر پارلمان لبنان به این بلاتکلیفی پاسخ بدهد.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، بیش از دو سال است که صندلی ریاست جمهوری لبنان با رفتن میشل سلیمان خالی مانده و گروه‌های سیاسی برای انتخاب رییس‌جمهور جدید هنوز به هیچ توافق نرسیده‌اند.
این موضوع برای لبنانی‌ها اتفاق تازه‌ای نیست چرا که درسال 1988 هنگامی که دوره ریاست جمهوری امین الجمیل به پایان رسید، تا پس از توافق طائف که به جنگ داخلی 15 ساله لبنان پایان دهد و به انتخاب رینیه معوض به عنوان رییس جمهوری جدید منجر شد، کرسی خالی بماند. از پایان دوره ریاست جمهوری امیل لحود تا انتخاب میشل سلیمان یعنی از نوامبر ۲۰۰۷ تا مه ۲۰۰۸ هم کاخ ریاست جمهوری لبنان فاقد رئیس بود.
براساس بند چهل و نهم قانون اساسی و عرف سیاسی لبنان، نامزد ریاست جمهوری (از شخصیت‌های طایفه مسیحی مارونی) باید در دوره اول رای‌گیری، دو سوم آرای نمایندگان حاضر در مجلس نمایندگان را به دست آورد و در دوره‌های بعدیِ رای‌گیری، آرای اکثریت مطلق را اخذ کند و برای یک دورهٔ شش ساله که قابلیت تمدید نیز دارد ریاست جمهوری این کشور را بر عهده گیرد.
رئیس جمهور در لبنان وظیفهٔ حفظ وحدت ملی، تمامیت ارضی و استقلال و صیانت از قانون اساسی و همچنین ریاست عالی کابینه، ریاست عالی شورای دفاعی و فرماندهٔ کل قوای مسلح را برعهده دارد. در مورد نقش و قدرت مقام رئیس جمهور در لبنان باید گفت که این جایگاه به دلیل ساختار سیاسی و طایفگی این کشور بیشتر جنبه سمبلیک و تشریفاتی دارد، ولی عدم وجود آن، موجب خلاء قانونی و اجرایی همچون پرونده‌های استخراج نفت و افزایش حقوق کارمندان شده که نظام سیاسی این کشور را با بحرانی جدی روبرو کرده است.
به هرحال پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری میشل سلیمان در ۲۵ می۲۰۱۴، کشور لبنان با بحران خلا قدرت ریاست جمهوری مواجه شد و در طول این مدت هم پارلمان 45 جلسه ویژه برای حل این موضوع و انتخاب رئیس‌جمهور جدید برگزار کرد که تا به حال بی‌نتیجه نرسیده است.
در نخستین جلسه پارلمان که اکثریت نمایندگان حضور داشتند، گفته می‌شد که سمیر جعجع نماینده حزب 14 مارس بیشترین بخت را برای کسب عنوان ریاست جمهوری دارد ولی وی به دلیل اتهاماتی مانند انفجار كليسای سيده نجات، تلاش برای ترور ميشل مور، وزير دفاع لبنان در 1994، و اتهام ترور رشيد كرامي، نخست‌وزير سابق لبنان، دخالت در كشتار صبرا و شتيلا و اتهام ربودن چهار ديپلمات ايرانی نتوانست آرای لازم را کسب کند و در نهایت جناح 14 مارس ضمن قطع حمایت خود از او، گزينه ديگری برای فرستادن به کاخ ریاست جمهوری معرفی کرد.
به‌دنبال این اتفاقات سمیر جعجع برای انتقام‌گیری از 14 مارسی‌ها و به‌ویژه سعدالحریری که رفتار آنها را خیانت به خود می‌دانست، اعلام کرد که از نامزدی ژنرال میشل عون در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت می‌کند.
سعد الحریری هم در اقدامی سلیمان فرنجیه رئیس حزب جریان المرده را که مانند ژنرال عون عضو گروه 8 مارس و هم‌پیمان حزب‌الله است، به عنوان نامزد حزب خود معرفی کرد. این تصمیم الحریری تعجب بسیاری از مردم لبنان را برانگیخت، چرا که فرنجیه علاوه بر رابطه نزدیک با دمشق، ارتباط تنگاتنگی هم با جناح 8 مارس و به خصوص حزب‌الله دارد و این موضوع عقب‌نشینی آشکار حریری از گزینه اول بود.
ناظران مسائل داخلی لبنان هم دو نگاه عمده نسبت به این چرخش سعد حریری دارند. عده‌ای با دیده مثبت و روی باز با این پیشنهاد تعامل می‌کنند و آن را اقدامی جدی در راستای درک جریان 14 مارس از بی‌نتیجه بودن انتظار برای مداخله خارجی برای حل بحران سیاسی لبنان می‌دانند. از سوی دیگر نیز این احتمال در جدیت 14 مارس برای نامزدی فرنجیه وجود دارد که جریان 14 مارس با دادن امتیازی برای تعیین رئیس‌جمهور و البته اطمینان یافتن از مواضع وی به دنبال به تعطیلی کشاندن بیشتر پارلمان لبنان باشد که این روند نیز برای حال و آینده این کشور بسیار مضر است.
دیدگاه دوم معتقد است که چرخش ناگهانی مواضع سعد حریری نخست وزیر اسبق لبنان می‌تواند مانوری سیاسی و غیر جدی با هدف خارج کردن نامزدهای مطرح کنونی برای ریاست جمهوری شامل میشل عون و سمیر جعجع از عرصه رقابت‌ها باشد. به هرحال حریری با این اقدام خود منتظر چرخش ناگهانی حزب‌الله لبنان از حمایت از عون به سمت سلیمان فرنجیه بود.
حزب‌الله هم با توجه به روابط خوب فرنجیه با حزب‌الله تلاش کرد با فعال کردن کانال‌های تماس رسمی بین عون و فرنجیه به یک تصمیم مشترک برسد و اعلام کرد در صورتی که میشل عون به نفع فرنجیه کنار بکشد حزب‌الله از این گزینه حمایت می‌کند.
از سوی دیگر حمایت جعجع از نامزدی عون هم موجب شد روند انتخاب رییس‌جمهوری هرچه پیچیده‌تر شود، چرا که حمایت او از ژنرال عون و با توجه به در نظر گرفتن اختلاف‌های جدی و قدیمی حزب‌الله با جعجع، این سوال پیش آمد حزب‌الله چگونه به حمایت از میشل عون ادامه خواهد داد.
به هر حال در این فضای پیچیده و ابهام حاکم بر روند انتخابات، ریاست جمهوری حسن نصرالله دبیر کل حزب الله در یک سخنرانی روشن و شفاف به همه ابهامات پایان داد و اعلام کرد که از نظر اخلاقی و سیاسی به نامزدی ژنرال عون پایبند است و تفاوتی نمی‌کند که رقیب سیاسی آنها حامی عون باشد.
در حقیقت حمایت همزمان حزب‌الله و جعجع از یک گزینه هیچ ارتباطی با یک‌دیگر ندارد و هر یک تنها براساس منافع خود به حمایت از میشل عون می‌پردازند.
محمد ساجدی کارشناس سیاست خارجی در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به برگزاری نشست آتی پارلمان لبنان برای انتخاب رئیس‌جمهور اظهار داشت: از زمانی که سعد حریری رهبر گروه 14 مارس در یک چرخش سیاسی حمایت خودش را از جناح 8 مارس اعلام کرد، میشل عون به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری پس از دو سال بلاتکلیفی، فعال‌تر شده و به نظر می‌رسد آینده ریاست جمهوری لبنان همانطور که رهبر مقاومت نیز اعلام کرده 8 مارسی‌ها هستند.
این کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک میشل عون و به تبع آن گروه 8 مارس چینش صحیح‌تری در کابینه داشته باشند، تاکید کرد: طرف 14 مارس اکنون رو به اضمحلال است و باتوجه به حوادث جاری در شمال لبنان و درگیری‌هایی که بدست تکفیری‌ها صورت گرفته شانسی برای آنها دیگر وجود ندارد.
به هرحال روزهای آینده، روزهای مهمی برای ملت و کشور لبنان است و باید منتظر باشیم و ببینیم، آیا نشست 31 اکتبر پارلمان لبنان به دو سال بلاتکلیفی انتخاب رئیس‌جمهور پایان خواهد داد!
انتهای پیام/
در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛
طراحی و ساخت ربات هوشمند خودران برای اولین بار در کشور
