اولین گام در صدور دموکراسی ایالات متحده و غرب، نابودسازی ساختار امنیتی و نظامی عراق بود تا با این اقدام بتوانند سلطه خود را بر این کشور عملیاتی کنند. در سال 2011 در حالی آمریکا از عراق خارج شد که با ادعای تقویت ارتش این کشور دهها هزار بعثی را به نیروهای نظامی عراق الحاق کرد.
نتیجه این ناامنی آمریکا، امروز نتایج مخرب خود را در قالب ظهور گروههای تروریستی تکفیری - بعثی نشان داده است. شاید مهمترین مرکز رشد و جولانگاه گروهی که هم اکنون جامه سیاه داعش بر تن کرده، منطقه موصل و سپس مناطقی همچون الانبار، الرمادی، فلوجه، نینوا و...عراق باشد.
طی روزهای گذشته وحدت عراقیها باردیگر برای ریشه کنی تروریسم نمود یافته و عملیات موصل پس از ماهها وقفه آغاز شد. بر اساس گزارش شبکه تلویزیونی «رووداو» سرلشگر «قاسم المالکی» فرمانده گردان نهم زرهی ارتش عراق اعلام کرد که این گردان به همراه نیروهای پیادهنظام، توانسته به ۲۰ کیلومتری جنوب موصل برسد و عملیات نظامی ادامه دارد.
از سویی دیگر شبکه المیادین به قابلیت ارتش عراق در آزادسازی روستای ابراهیم الخلیل از چنگال تروریستهای داعش در محور شرق موصل اشاره داشت و گفت: جنگندههای عراقی کارخانه ساخت تسلیحات شیمیایی داعش را در شهر موصل مورد هدف قرار دادند.
و هواپیماهای جنگنده F-16 عراقی بیش از 30 دستگاه از تجهیزات سنگین داعش در نزدیکی موصل را که در حرکت بهسوی سوریه بودند، منهدم ساختند.
رئیس مرکز مطالعات بینالملل خلیج فارس در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان در رابطه با طرح آزاد سازی موصل اظهار داشت: در ابتدا دولت آمریکا و متحدان غربی آن در تلاش بودند تا آزاد سازی موصل را با ترکیبی از نیروهای اقلیم کردستان و ارتش ترکیه عملیاتی کنند که این امر محقق نشد.
"روزبه پارساپور" تصریح کرد: در حال حاضر در صحنه میدانی خود نیروهای بومی عراق مشتمل بر نیروهای شیعه و سنی – حشدالشعبی – عشایر و قوای پیشمرگه و همچنین ارتش عراق در حال بیرون راندن گروههای تروریستی از موصل هستند.
پارساپور در رابطه با رسانهای شدن طرح آزاد سازی موصل از ماهها قبل ابراز داشت: بنظر میرسد اعلام این موضوع در رسانه ها بیشتر برای شخص اوباما جنبه تبلیغاتی داشته باشد چرا که آزاد سازی موصل، به فاصله چند ماه مانده تا روزهای پایانی ریاست جمهوری وی یک برگ برنده برای حزب دموکرات و نیز خود اوباما محسوب شود.
رئیس مرکز مطالعات بینالملل خلیج فارس با محرمانه خواندن طرحهای نظامی تا آخرین لحظه عنوان داشت: عملیاتهای نظامی معمولا در اتاق فکر طراحی و فرماندهی میشود تا به صورت ضربتی تروریستها را غافلگیر کند. اما اینکه از روزها قبل پروژه پاکسازی موصول از گروههای تروریستی بصورت آشکار اعلام میشود، شائبه تبلیغاتی بودن آن را افزایش میدهد.
وی از منظر تحولات میدانی موصل و مواضع طرفهای درگیر میگوید: با وجود اطلاع رسانیها درباره یورش ارتش و سایر نیروهای ائتلاف به جهت آزادی موصل، این امکان برای تروریستها به وجود آمده تا به راحتی به رقه و شرق سوریه نقل مکان کنند.
پارساپور با بیان اینکه جنبه تبلیغاتی نبرد موصل آثار منفی بر طرح مذکور خواهد داشت، خاطر نشان کرد: در صورت پیروزی عملیات موصل، به دلیل امکان تجدید قوا و بازسازی تروریستها آزاد سازی موصل چندان دوام نخواهد داشت.
اما در رابطه با عملیات آزاد سازی موصول طی روزهای گذشته، "حسین کنعانی مقدم" کارشناس مسایل منطقهای در گفتوگو با خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: بازیگران منطقهای در مورد موصل طرحهایی را از قبل پیش بینی نمودهاند و به جد در تلاش برای تحقق آن اهداف هستند.
وی تصریح کرد: با این حال دولت عراق به کمک ارتش و نیروهای حشدالشعبی(بسیج مردمی) و گروههای پیشمرگه؛ در شرف ورود به دروازههای شهر استراتژیک موصل هستند.
این کارشناس منطقهای ضمن تأکید بر آتش سنگین قوای عراقی بر سر تروریستها و پیشروی قابل ملاحظه آنها، افزود: آمریکا با توسل به برخی هم پیمانان کرد خود در صدد است؛ به محض آزاد سازی موصل، این منطقه را به تصرف خود در آورند.
کنعانی مقدم در تشریح نقشه آمریکا برای تصرف موصل ابراز داشت: ائتلاف آمریکایی سخت به دنبال احداث کریدور بین شمال عراق و شرق سوریه بمنظور انتقال تعدادی از گروههای تروریستی به سوریه است تا در آینده بتواند با بکارگیری این نیروها در تغییر ساختار سیاسی منطقه تاثیرگذار باشد.
وی با اشاره بر مداخلات مکرر دولت ترکیه و برخی جریانهای کردی در تحولات عراق عنوان داشت: چنانچه این دو متغیر در میدان نبرد عراق با تکفیریها از بین رود، از توان ورود مستقیم ایالات متحده بر تحولات عراق کاسته خواهد شد.
کنعانی مقدم در همین ارتباط اظهار داشت: در حال حاضر نیروهای آمریکایی پایگاههای نظامی خود را در منطقه دهوک (اقلیم کردستان) تأسیس کرده و بر فراز آن پرچمهای آمریکا و ترکیه شده است. از این رو آمریکا تمام تلاش خود را در جلوگیری از ورود ارتش عراق و حشدالشعبی به موصل به کار گرفته است.
وی در ادامه تحلیل خود در تحولات موصل، از معامله واشنگتن با گروههای تروریستی در داخل این منطقه سخن گفت و تصریح کرد: در پی اشغال احتمالی موصل توسط ائتلاف آمریکایی – تروریستی، موجبات تجزیه موصل از نقشه جغرافیایی عراق فراهم شده و این به معنی جایگزینی کردها در کرکوک و موصل با حمایت ترکیه خواهد بود.
کنعانی مقدم پیرامون چشم انداز آزاد سازی محور موصل گفت: آزاد سازی موصل دارای سه مرحله است. نخست، مرحله شکستن مقاومت نیروهای تروریستی و از کار انداختن ماشین جنگی آنهاست که ممکن است تا چند ماه به طول بیانجامد.
وی پاکسازی منطقه از لوث نیروهای معارض عراقی را که توان تقویت ائتلاف نظامی آمریکا در آینده عراق دارند را گام بعدی آزاد سازی موصل برشمرد.
کارشناس مسایل منطقه، پاک سازی شهر موصل از نیروهای مسلح مخالف دولت عراق و استقرار حاکمیت مرکزی در این شهر را آخرین قدم عملیات آزادسازی موصل ارزیابی کرد.
کنعانی مقدم در پاسخ به این سوال که؛ ارتش عراق بمنظور جلوگیری از گسیل و بازگشت نیروهای شکست خورده تروریستی به داخل مرزهای سوریه و احتمال تقویت مجدد آنان برای اهداف آتی خاطرنشان کرد: به نظر میرسد، یک هماهنگی مستمری بین دولت عراق و دولت سوریه باید صورت پذیرد. از طرفی روسیه می تواند با کمک ارتش سوریه در این زمینه نقش بسزایی ایفا کرده و با بمباران و هدف قراردادن کاروان تروریستی سوریه، نقل و انتقال حرکت قوای تروریست را به کریدور سوریه متوقف سازد.
آزادی موصل یک پیام بزرگ ژئوپلیتیکی برای دولت عراق
"عباس خامه یار کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا " آزادی موصل را چنین ارزیابی میکند: این منطقه را میتوان به نحوی با شهر حلب در سوریه همسان دید و مشابهسازی کرد. موصل به عنوان مرکز استان نینوا، دومین شهر بزرگ عراق است و ویژگیهای خاص سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد و آنقدر در عراق مهم است که به عنوان سکوی پرش تکفیریها هدف قرار گرفت.
مهمترین مسالهای که در جریان این آزادسازی کمک فراوانی میکند، وجود داوطلبان اهل سنت در حشد الشعبی است به گونه ای که گفته می شود بین 9000 تا 12 هزار نیروی داوطلب مردمی اهل سنت در کنار نیروهای سایر طوایف حضور دارند.
آزادی موصل یک پیام بزرگ ژئوپلیتیکی برای دولت و حاکمیت مرکزی عراق خواهد داشت و این به معنای کاهش شدید قلمرو جغرافیایی جریانهای تکفیری و همچنین کاهش قابل توجه درآمدهای اقتصادی و مالی این جریان است.
از سوی دیگر، این عملیات قطعا تاثیر نظامی، سیاسی و روانی بر تحولات حلب خواهد داشت و بر تصمیمگیری قدرتهای منطقهای و بینالمللی برای حل مساله این شهر تاثیر خواهد گذاشت.
سراسیمگی حامیان تروریستها
با وجود آغاز عملیات آزادسازی موصل، خبرگزاری روسی اعلام کرد آمریکا و عربستان توافق کردند که قبل و حین این عملیات، تروریستهای داعش را از موصل به سوریه فراری دهند.در حالی که چند روز قبل «سید حسن نصرالله» رهبر حزبالله لبنان در سخنرانی روز عاشورا درباره دسیسه آمریکا جهت خارج کردن تروریستهای داعش از «موصل» به سوریه و تجدید قوا جهت حمله گستردهتر به عراق، هشدار داد، اکنون این خبر تحت عنوان توافق آمریکا و عربستان تایید شد.
خبرگزاری روسی «ریانووستی» اعلام کرد آمریکا موافقت کرده تا امنیت خروج حدود ۹۰۰۰ تروریست از موصل را تامین کرده و آنها را برای تصرف مجدد شهرهای «تدمر» و «دیرالزور» به شرق سوریه هدایت کند.به نوشته وبگاه روزنامه «دیلی میل» انگلیس، گفته میشود هدف از این اقدام آمریکا، امید کاخ سفید برای درگیر کردن تروریستهای داعش با نیروهای روسی در سوریه است.
بر این اساس، ایالات متحده و عربستان سعودی توافق کردهاند تا معابر امنی را برای تروریستهای داعش جهت ترک موصل قبل و حین آغاز عملیات آزادسازی این شهر، باز کرده و پایگاههایی را برای آنها فراهم کنند.
ریانووستی نوشت: «ائتلاف بینالمللی حملات هوایی را علیه تعدادی ساختمان که قبلا با تروریستها هماهنگ شده، انجام خواهد داد.» البته دقیقا مشخص نشده چه نیروهایی در این ساختمانها مستقر است. همچنین یک فرمانده میدانی سوریه در حلب تاکید کرد که آمریکا، اسرائیل و سعودی ها برای انتقال تروریستهای داعش از موصل به خاک سوریه نقشه میکشند و برنامهریزی میکنند.
بر اساس این گزارش یکی از فرماندهان میدانی سوریه در حلب در سخنانی گفت: ما برای وارد کردن کمکهای بشردوستانه به حلب برای تحویل به شهروندان مشکلی نداریم اما عناصر مسلح این کمکها را برای خود استفاده میکنند.وی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: تروریستها مسئول ممانعت از ورود کمکهای بشردوستانه به حلب برای تحویل به شهروندان هستند.
یک منبع محلی در موصل از فرار ابوبکر البغدادی سرکرده داعش از این شهر و پایان دوران سرکردگی وی بر این گروه تروریستی خبر داد. در این میان در اقدامی ظاهر سازانه برای پنهان سازی حمایت آمریکا از تروریستها وزیر دفاع آمریکا با اشاره به آغاز عملیات ارتش عراق در «موصل» این عملیات را «لحظه سرنوشتساز» در مبارزه علیه تکفیریهای «داعش» دانست.
گزارش: محمدرضاشجاعیان
انتهای پیام/