به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،کاهش موقتی خون‌رسانی به بخشی از مغز را که در پی آن بخش آسیب‌دیده مغز موقتاً کارکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد با نام حمله ایسکمیک گذرا شناخته می شود.

حملهٔ ایسکمی گذرا یا TIA

حمله ایسکمیک گذرا را کاهش موقتی خونرسانی به بخشی از مغز می دانند که در پی آن بخش آسیب‌دیده مغز موقتاً کارکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد و این عارضه بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال نمایان می شود و در ادامه بهبودی تقریباً همیشه کامل است. زمانی که جریان خون به قسمتی از قلب بصورت «موقت» قطع شود می‌تواند علائمی شبیه سکته مغزی Stroke کند.

ببینید: علائم سکته مغزی

برخلاف سکته مغزی، از ظهور تا ازبین رفتن این علائم کمتر از ۲۴ ساعت طول می‌کشد. اگرچه TIA علائمی دائمی و ماندگار برای بیمار ایجاد نمی‌کند، ولی یک علائم خطر بسیار وخیم برای بروز سکته مغزی است یعنی وقوع سکته نزدیک است بنابراین نباید نادیده گرفته شود.

علایم شایع‌ حمله ایسکمیک گذرا

علایم زیر مختصر هستند و از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشند:

• از دست رفتن کارکرد عضلات در یک طرف بدن‌
• سردرد
• گیجی‌
• گزگز در اندام‌های فوقانی و تحتانی‌
• کرختی‌
• اختلال بینایی یا کوری گذرا در یک چشم‌
• منگی‌
• غش بدون کاهش هوشیاری‌
• تکلم مختل یا عدم توانایی تکلم‌

عامل حمله گذرا ایسکمیک یا TIA

معمولا بدلیل یکی از این سه عامل ایجاد می‌شود:

• کاهش جریان خون، در قسمت‌های باریک عروق و یا شریان‌های تغذیه کننده مغزی، مانند شریان کاروتید.
• حرکت لخته خون از دیگر مناطق بدن: مثلاً از قلب کنده می‌شود و با جریان خون به مغز می‌رود و باعث بسته شدن شریان مغزی می‌شود.
• بسته شدن عروق کوچک در مغز: انسداد جریان خون برای مدت کوتاهی در شریان‌های کوچک مغزی، که ممکن است به دلیل یک پلاک (چربی) ایجاد شود.

عوامل تشدید کننده حمله ایسکمیک گذرا

• سیگار کشیدن‌
• سابقه طبی شخصی یا خانوادگی فشار خون بالا و تصلب شرایین‌
• دیابت شیرین‌
• حمله قلبی‌
• بیماری قلبی‌
• پلی‌سیتمی (پرخونی)

نکاتی پیرامون حمله ایسکمیک گذرا 

نکات مهمی که باید در نظر داشته باشید شامل موارد زیر است:

حدود ۴۰ درصد از افرادی که تی آی‌ای دارند دچار سکته مغزی می‌شوند. دقت کنید تقریباً نیمی از افرادی که حمله گذرا ایسکمیک یا TIA دارند درچند روز آینده دچار سکته مغزی می‌شوند. علائم ایسکمی مغزی گذرا، کاملاً شبیه سکته مغزی است.

این مطلب را از دست ندهید: هر آنچه باید درباره سکته مغزی بدانیم

تشخیص حمله ایسکمیک گذرا 

تشخیص حمله ایسکمی گذرا پس از اینکه پزشک از بیمار شرح حال و آزمون بدنی گرفت٬ موکول به انجام یک سری آزمایش‌ها از جمله سی‌تی‌اسکن از مغز٬ سونوگرافی از شریان کاروتید در گردن و اکوکاردیوگرافی (نوار قلب) می‌گردد و در بیشتر پرونده‌ها علت بروز یک اترواسکلروز است که در اکوگرافی مشخص می‌شود.

TIA چطور درمان می شود؟

هدف از درمان حمله ایسکمیک گذرا  پیشگیری از بروز سکته در آینده نزدیک است و درمان این حمله بستگی به عوامل ایجاد کننده آن دارد.

این مطلب را از دست ندهید: مهم‌ترین نشانه‌های سکته مغزی را بشناسید+عکس

علاوه بر تغییر در ایجاد روش زندگی که شامل:

• تغییر در رژیم غذایی
• فعالیت بدنی کافی
• کاهش مصرف الکل و کشیدن سیگار است

شما باید دستورات پزشکتان در مورد مصرف دارو‌های کاهش دهنده فشار خون بالا، دارو‌های مناسب برای کاهش چربی خون و کلسترول و یا دارو‌های قلبی دیگر را به دقت اجرا کنید. این تغییرات باعث می‌شود که احتمال بروز سکته مغزی یا حمله گذرا ایسکمیک یا TIA (تی آی ای) در آینده کاهش یابد.

دارو‌های زیادی هم وجود دارند که مانع از جاده لخته می‌شوند این دارو‌ها از ایجاد سکته وسیع تا حدی جلوگیری می‌کند. اگر عامل بلوک کننده جریان خون ناشی از گرفتگی شریان‌های گردنی مانند شریان کاروتید است، گاهی جراحی می‌توانند باعث پیشگیری از بروز سکته مغزی در آینده گردد.

این مطلب را از دست ندهید: روزانه چند ایرانی سکته مغزی می‌کنند؟

دو روش رایج شامل اندآرترکتومی و استنت گذاری است. برای استفاده از بهترین روش درمانی حتماً با پزشک مخصوص خود مشورت کنید. به خاطر داشته باشید تغییر روش زندگی مانند رژیم غذایی مناسب و سالم، فعالیت بدنی منظم و ترک سیگار از ارکان مهم درمان بیماران TIA است.

دارو‌های حمله ایسکمیک گذرا 

• ضد انعقاد‌ها مثل وارفارین برای کاهش تشکیل لخته‌های خونی‌
• آسپیرین روزانه. آسپیرین می‌تواند تشکیل لخته را چنان کاهش دهد که احتمال ایجاد سکته مغزی به دنبال حملات ایسکمیک گذرا را کاهش دهد. آسپیرین در مردان مؤثرتر از زنان به نظر می‌رسد
• تیکلوپدین برای افرادی که نمی‌توانند آسپیرین بخورند

فعالیت در زمان ابتلا به بیماری ایسکمیک گذرا

اگر مکرراً دچار حمله ایسکمیک گذرا می‌شوید، رانندگی نکنید؛ در اماکن مرتفع کار نکنید و با ماشین‌آلات کار نکنید.

عواقب مورد انتظار پس از حمله ایسکمیک گذرا 

حملات ایسکمیک گذرا معمولاً نشانه‌هایی از یک سکته مغزی قریب‌الوقوع هستند. این حملات باید درمان شوند تا خطر سکته مغزی در آینده که ممکن است باعث آسیب مغزی خطرناک و پایدار گردد، کاهش یابد.

این مطلب را از دست ندهید: علائم هشدار دهنده که از سکته قلبی و مغزی خبر می‌دهند

احتمال وقوع حملات ایسکمیک گذرا وجود دارد. شخص ممکن است دچار چندین حمله در روز یا تنها ۳-۲ حمله در چند سال گردد. علایم هر حمله ممکن است مشابه یا کاملاً متفاوت از سایر حملات باشند. در برخی بیماران، علایم بدون باقی گذاشتن آسیب پایدار مکرراً ظاهر می‌شوند.

عوارض احتمالی‌ حمله ایسکمیک گذرا 

سکته مغزی، بدون درمان حدود ۵۰% از بیماران دچار حمله ایسکمیک گذرا در عرض ۵ ساله دچار سکته مغزی می‌شوند.

پیشگیری‌ از حمله ایسکمیک گذرا 

حمله‌ایسکمی گذرا اغلب اخطاری اولیه برای سکته مغزی است. در این میان برای کاستن از خطر بروز حمله راهکار‌های ارائه شده شامل موارد زیر است:

• عدم استعمال دخانیات
• تلاش برای کاهش چربی‌های بدن به‌ویژه کلسترل
• رژیم غذایی میوه و سبزی و کاهش وزن
• کاستن از سدیم مصرفی (مانند سدیم موجود در نمک)
• تعادل در مصرف الکل (یا عدم استفاده)
• کنترل و تثبیت سطح قند خون و فشار خون
• حداقل ۳ بار در هفته ورزش کنید تا از وضعیت قلبی ـ عروقی خوبی برخوردار شوید.
• مرتب فشار خون خود را کنترل کنید. اگر بالا باشد، برای درمان جهت کاهش آن، از توصیه پزشک بهره گیرید.
• آسپیرین روزانه ممکن است کمک کند. از پزشک خود در این مورد سؤال کنید.

انتهای پیام/