همه آن‌چه باید در مورد «ستاد استهلال بدانیم/ گزارش استهلال در استان‌ها چگونه به تأیید رهبر معظم انقلاب می‌رسد؟
اعضای کمیته علمی ستاد استهلال، نتیجه نهایی به‌دست آمده از رصدها را همراه با نظر کارشناسی خود در اختیار رئیس ستاد استهلال قرار داده و در همان زمان، مراتب این گزارش به استحضار رهبر انقلاب تحویل داده می‌شود.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، «ما دستگاهی لازم داریم، برای این‌که در همه ماه‌ها، آدم‌های متخصص، با دستگاه‌های فنی و چشم‌های مسلح، در مظان پیدا کردن هلال بروند جست‌وجو و پیدا نمایند و به ما بگویند و ما هم به مردم بگوییم که اول ماه، کدام روز است تکلیف شرعی، بر اساس ماه‌های قمری است.»
این سخنان، بخش‌هایی از بیانات رهبر معظم انقلاب درسال ١٣٦٨ است. در نهایت در همان‌سال فعالیت ستاد استهلال ماه آغاز شد. در ادامه این گزارش سعی داریم به فعالیت این ستاد اشاره کنیم.
یک فعالیت‌مداوم
رویت هلال‌ماه موضوعی است که هر سال اول و آخر ماه مبارک رمضان به جهت اهمیت شرعی آن با حاشیه‌ها و نقل‌قول‌های فراوانی همراه است. نقل‌قول‌هایی که گاه درست و گاه با شایعاتی همراه است؛ شاید مهمترین دلیل این شایعات عدم آشنایی با فعالیت‌های ستاد استهلال‌ماه باشد. مهمترین نکته‌ای که باید در مورد استهلال ماه دانست، این موضوع است که فعالیت‌های این ستاد، فقط مختص به ماه رمضان و ماه شوال نیست.
جالب است بدانید که این کار برای تمام ماه‌های قمری انجام می‌شود. هم بنا بر جنبه شرعی و هم از نظر اهمیت زمان آغاز هر ماه قمری و هم از حیث دستاورد‌های علمی آن، این عمل هر ماه و مستمرا تکرار می‌شود.
با ساختار ستاد استهلال آشنا شویم؟
در مورد بودجه سالانه ستاد رقم‌های عجیبی قید می‌شود، اما هیچ‌کدام از این رقم‌ها تأیید نشده است. بودجه ۱۴میلیارد تومانی که در برخی خبر‌ها مطرح شده، توسط مسئولان این ستاد رد شده است. بودجه درنظر گرفته شده برای این ستاد حدود ۱۴۰میلیون تومان درسال است. این ستاد به هیچ وجه نیروی رسمی و ثابت ندارد. افراد به صورت داوطلبانه وارد این ستاد می‌شوند.
ستاد استهلال‌ماه در مرکز با دو کمیته با عنوان کمیته علمی و کمیته پشتیبانی و تشکیلات ایجاد شد. همچنین برای ارتباط نظام‌مند گروه‌های رصدی با ستاد استهلال مرکز، در تمام استان‌های کشور، ستاد‌های استانی شکل گرفت. کمیته علمی وظیفه بررسی و اجرای طرح‌های پژوهشی در زمینه رؤیت هلال ماه، آموزش گروه‌های رصدی در سطح ملی و برنامه‌ریزی علمی برای رصد هلال‌های ماه را برعهده دارد.
کمیته پشتیبانی و تشکیلات نیز وظیفه سازماندهی و ارتباط با ستاد‌های استانی، پشتیبانی فنی و مالی از فعالیت‌های کمیته علمی و ستاد‌های استانی و نیز ایجاد هماهنگی با سایر ارگان‌ها و سازمان‌ها (که در اجری برنامه رصد هلال موثر هستند) را عهده‌دار است. یک‌صد و بیست تا یک‌صد و پنجاه گروه رصدگر برای رؤیت هلال ماه در ستاد استهلال دفتر رهبری مشغول انجام وظیفه هستند که هم از نظر کمّی و هم از نظر علمی با کشور‌های دیگر -مانند عربستان سعودی که در آن هفت گروه برای رصد اقدام می‌کنند- قابل مقایسه نیست.
گزارش استهلال در استان‌ها چگونه به تأیید رهبر معظم انقلاب می‌رسد؟
ستاد استهلال استانی به ریاست مشترک نماینده، ولی فقیه و امام جمعه مرکز استان و استاندار تشکیل می‌شود. دبیر شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه استان، وظایف دبیری این ستاد را برعهده دارد. همچنین یکی از اساتید برجسته دانشگاهی در استان یا یکی از رصدگران باتجربه نیز در این ستاد عضویت دارد.
در هر استان چند گروه رصد هلال تشکیل می‌شود که در این گروه‌ها، امام جمعه شهرستان، رصدگران با تجربه آن شهرستان را همراهی می‌کنند. نتایج حاصل از فعالیت رصد هلال توسط گروه‌های رصدی در اختیار ستاد استان قرار گرفته و پس از بررسی مقدماتی، به ستاد مرکز گزارش می‌شود.
اعضای کمیته علمی ستاد استهلال، نتیجه نهایی به‌دست آمده از رصدها را همراه با نظر کارشناسی خود در اختیار رئیس ستاد استهلال قرار داده و در همان زمان، مراتب این گزارش به استحضار رهبر معظم انقلاب تحویل داده می‌شود.
ملاک رویت
در ستاد استهلال ملاک صرفا رؤیت است. این ستاد بنا بر روایات متعدد که ملاک، دیدنِ هلال قید شده است، فعالیت خود را بر این اساس دنبال می‌کند. دیدن هلال خارج از جو مورد تأیید نیست. از نظر علمی نصف ماه همیشه روشن است. درست مثل زمین. آن‌چه در روایات آمده به‌عنوان نظر شرعی، رؤیت هلال از سطح زمین است. ملاک رؤیت، بسیار مهم است.
بخشی از موفقیت‌های ستاد استهلال
درسال ١٣٨٠، هلال جمادی‌الثانی ١٤٢٢ ه. ق ماه در موقعیتی قرار داشت که اگر منجمان جمهوری اسلامی ایران موفق به رؤیت آن می‌شدند، چندین رکورد علمی مهم جهانی در زمینه رؤیت هلال ماه به نام ایران به ثبت می‌رسید.
با حمایت ستاد استهلال تدارک گسترده‌ای برای انجام این رصد انجام گرفت که خوشبختانه با موافقت همراه شد و این ستاد موفق به رؤیت این هلال مهم -با استفاده از دوربین‌های دوچشمی قدرتمند- در منطقه «باغبر» کرمان شد. موفقیت در این رصدها، سرآغاز عضویت کارشناسان و رصدگران برجسته رؤیت هلال کشور در ستاد استهلال دفتر رهبری شد؛ و این موفقیت‌ها در سال‌های دیگر هم ادامه داشت.
در ستاد استهلال اقداماتی انجام شده که در سطح دنیا بی‌نظیر است و بعضی برای نخستین بار ابداع شده و بعضی از آن‌ها ممکن است کار اولش در جای دیگر دنیا انجام شده باشد، ولی موفقیت ستاد بیشتر بوده است. به‌عنوان مثال، در برخی موارد ممکن است به‌دلیل وجود گرد و غبار بسیار شدید و یا ابر‌های متراکم در آسمان کشور، رصد برخی هلال‌های مهم (بخصوص هلال رمضان و شوال) با مشکل مواجه شود. در چنین اوقاتی، گروهی از رصدگران متبحر با استفاده از پرواز هوایی، رصد را بر فراز ابر‌ها انجام می‌دهند.
منبع: روزنامه شهروند
انتهای پیام/
