به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،  تا یک هفته دیگر برندگان جوایز نوبل اعلام می‌شوند. با نزدیک شدن موعد اهدای یکی از مهمترین جوایز علمی، جنبش و تکاپو برای مشخص شدن نام نامزد‌های این جایزه نیز بیشتر می‌شود.

در سال جاری میلادی هرچند تا به اکنون ۳۰۱ نفر یا سازمان کاندیدای دریافت جایزه نوبل صلح شدند، اما هنوز هیچ نامی از کاندیدا‌های احتمالی دریافت این جایزه در رشته‌های پزشکی، فیزیک و شیمی منتشر نشده است. نامزدی در جوایز نوبل فرایندی طولانی دارد که از یک سال قبل آغاز می‌شود. البته فقط افرادی می‌توانند نامزد‌ها را انتخاب کنند که از طرف کمیته نوبل دعوتنامه رسمی دریافت کرده باشند.

طبق اطلاعات وب سایت جایزه نوبل، کمیته‌های مربوط به هر رشته فرم‌هایی محرمانه برای دانشمندان مختلف ارسال می‌کنند تا افراد شایسته نامزدی این جایزه را اعلام کنند.

فرایند انتخاب نامزد‌ها در ۳ رشته عنوان شده نیز مراحل خاصی دارد که هر سال تکرار می‌شود. طبق این فرایند در ماه سپتامبر فرم‌های نامزدی برای دانشمندان ارسال می‌شود. کمیته نوبل فرم‌هایی محرمانه را برای حدود ۳ هزار نفر ارسال می‌کند. این افراد استادان دانشگاه‌ها در سراسر جهان، برندگان جایزه نوبل فیزیک و شیمی و پزشکی در سال‌های گذشته و اعضای آکادمی سلطنتی علوم سوئد هستند. فرم‌های تکمیل شده باید تا ۳۱ ژانویه سال بعد به برای آکادمی نوبل ارسال شوند. کمیته نوبل نامزد‌ها را بررسی و کاندیدا‌های احتمالی را انتخاب می‌کند.

در کل حدود ۲۵۰ تا ۳۵۰ نام به عنوان نامزد انتخاب می‌شوند. در ماه‌های مارس تا می‌ کمیته نوبل نام کاندیدا‌های اولیه را برای ارزیابی فعالیت هایشان به کارشناسانی تعیین شده ارسال می‌کند. در ماه‌های ژوئن تا آگوست کمیته نوبل گزارشی درباره توصیه‌ها به آکادمی سلطنتی علوم سوئد ارایه می‌کند. در ماه سپتامبر کمیته نوبل گزارش خود را همراه توصیه‌هایی درباره کاندیدا‌های نهایی به اعضای آکادمی رویال سوئد ارایه می‌کند. در نهایت برندگان این جایزه در ماه اکتبر اعلام می‌شوند. این برندگان در ماه دسامبر جایزه خود را دریافت می‌کنند.

چه کسانی نامزد‌های نوبل را انتخاب کنند

برندگان نوبل پس از چند مرحله و با دقت زیاد انتخاب می‌شوند. این در حالی است که فرایند گزینش افرادی که نامزد‌ها را انتخاب می‌کنند نیز چندان ساده نیست. در همین راستا افرادی می‌توانند فردی را برای دریافت جایزه نوبل پیشنهاد دهند که مشخصات خاصی داشتند. علاوه بر اعضای آکادمی سلطنتی علوم سوئد، اعضای کمیته نوبل در هر رشته و همچنین برندگان جوایز در سال‌های گذشته، استادان ارشد رشته‌های مذکور در انستیتو فناوری سوئد، دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ و انستیتو کارولینسکا در استکهلم می‌توانند در فرایند انتخاب نامزد‌ها شرکت کنند.

علاوه بر این گروه‌ها استادانی در هر رشته که حدقل در ۶ دانشگاه یا کالج کرسی داشته باشند و توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد انتخاب شد اند، دعوتنامه برای انتخاب نامزد احتمالی جایزه نوبل را دریافت می‌کنند. علاوه بر آن عده‌ای از دانشمندان که به تشخیص آکادمی علوم شایسته هستند، نیز دعوتنامه مذکور را دریافت می‌کنند.

در این فرایند هیچ کس نمی‌تواند خود را نامزد دریافت جایزه کند.

۷۵ درصد کاندیدا‌های نوبل افرادی نام آشنا هستند

در همین راستا نظریه‌های مختلفی درباره شیوه انتخاب برنده جایزه نوبل وجود دارد. جولین زیراث یکی از اعضای آکادمی سلطنتی علوم سوئد در این باره به نشریه «هندوستان بیزینس تایم» می‌گوید: تعداد نامزدی‌های یک دانشمند برای دریافت جایزه یا محبوبیت او در یک رشته، دلیلی برای انتخاب او به عنوان برنده نوبل به حساب نمی‌آید.

جولین زیراث که یکی از اعضای انستیتو کارولینسکا و عضو کمیته نوبل نیز است، در این باره می‌گوید: سالانه چندصد نفر نامزد دریافت جایزه نوبل می‌شوند. حدود ۲۵ درصد این افراد کاندیدا‌های جدید هستند که نام آن‌ها به گوش کسی نخورده است. اما ۷۵ درصد بقیه نامزد‌ها اصولا افرادی نام آشنا هستند.

به گفته زیراث هرچند هیچ کس نمی‌تواند خود را نامزد دریافت این جایزه کند، اما حتی اگر فقط یک نفر نام دانشمندی را به عنوان نامزد ذکر کرده باشد، او برای این جایزه کاندید می‌شود.

همچنین تعداد نامزدی یک نفر لزوما به معنای افزایش احتمال برنده شدن جایزه نوبل نیست. زیراث در این باره می‌گوید: جوایز علوم به طور معمول به دستاورد‌هایی اعطا می‌شود که تغییری عظیم در طبیعت ایجاد کنند.

هنگام انتخاب برنده نهایی، کمیته نوبل معمولا یک آزمایش حذفی انجام می‌دهد. هدف اعضای کمیته از این آزمایش آن است که بدانند بدون در نظر گرفتن نام مخترع یا مکتشف، دستاورد او تا چه اندازه تاثیرگذار است. یا آنکه گام بعدی در این پیشرفت علمی چیست؟ آیا نامزد احتمالی واقعا کاری غیر قابل پیش بینی انجام داده است؟

منبع: مهر

انتهای پیام/