به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان ، این روز‌ها وقتی روزنامه‌ها را باز می‌کنیم و یا سری به صفحات مجازی می‌زنیم، نام بورس بیش از هر اسم دیگری در بین اخبار دیده می‌شود. اخباری که حاکی از رکوردشکنی‌های بورس، نظر کارشناسان اقتصادی در رابطه با بورس، حمایت دولت از بورس و بسیاری دیگر از حواشی این بازار است.

یکی از مباحثی که با فرمان رهبر معظم انقلاب  به صدر اخبار اقتصادی ایران تبدیل شده، آزادسازی سهام عدالت پس از سال‌ها است؛ اما سهام عدالت چیست؟ نحوه فروش سهام عدالت به چه صورت است؟ نگهداری سهام عدالت سودمندتر است یا فروش آن؟ موضوعی است که سعی کردم تا با بررسی سهام عدالت، پاسخ پرسش‌های فوق را بیابیم.

طرح سهام عدالت، ازجمله معدود طرح‌هایی است که بیش از نیمی از جمعیت کل کشور با آن در ارتباط هستند. مشمولان این طرح شامل شش دهک پایین درآمدی جامعه هستند که جمعیتی حدود ۵۰ میلیون نفر را شامل می‌شوند. در این طرح در سال ۱۳۸۵، سهام ۳۶ شرکت پذیرفته شده در بورس و ۱۳ شرکت غیربورسی به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار شد و برگه سهام ده میلیون ریالی در اختیار مشمولان طرح قرار گرفت. مقرر شد تا پایان نیمه اول سال ۱۳۹۵ این سهام آزاد‌سازی شود و سازمان خصوصی‌سازی، سود نقدی این شرکت‌ها را وصول و به میزان قابل‌تخصیص به هر فرد، نسبت به پرداخت سود نقدی به مشمولان طرح اقدام کند.

آزاد سازی سهام عدالت نهم اردیبهشت ماه از سوی رهبر معظم انقلاب به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شد. بر این اساس امکان آزادسازی سهام عدالت به دو روش فراهم شده است، در روش مستقیم هر شخص مدیریت سهام خود را به شکل شخصی بر عهده می‌گیرد، اما در روش غیر مستقیم مدیریت سهام عدالت با کارشناسان شرکت‌های سرمایه گذاری استانی است و سهام دار سهام عدالت، سهامدار این شرکت‌ها می‌شود. اکنون سوالی که برای برخی از سهامداران سهام عدالت مطرح می‌شود، این است که در صورت آزادسازی به روش مستقیم، هر نفر سهامدار عدالت، از کدام شرکت سرمایه پذیر بورسی و به چه میزان سهام دار می‌شود.

البته ناگفته نماند که شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت در حال حاضر از ۳۵ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیربورسی تشکیل می‌شوند و بنا به گفته مسئولان، مدیریت و اداره ۱۳ شرکت بورسی همچنان نزد شرکت سرمایه گذاری استانی باقی می‌ماند و به ازای رقم ریالی آن به تمام دارندگان سهام عدالت (چه کسانی که روش مستقیم را انتخاب کنند و چه کسانی که روش غیر مستقیم را انتخاب کنند) سهم شرکت‌های سرمایه گذاری استانی خواهد رسید، اما به گفته رئیس سازمان خصوصی سازی این ۱۳ شرکت نیز به زودی بورسی خواهند شد. در این خصوص برآن شدم تا با مدیر کل امور اقتصادی و دارایی استان همدان هم صحبت شوم.

زمان برای آزاد سازی سهام عدالت زیاد است دارندگان این سهام ازفروش شتابزده خود داری کنند

سید ناصر محمودی با اشاره اینکه آزادسازی سهام دولت هزینه‌های دولت را کاهش داده و باعث تحرک اقتصادی در کشور می‌شود، افزود:این اقدام در حوزه اقتصاد خرد و کلان آثار خوبی بر جا می‌گذارد و صاحبان سهام عدالت این اختیار را پیدا می‌کنند که دارایی خود را به اشکال دیگر سرمایه تبدیل کنند و این اقدام موجب افزایش قدرت مالی خانواده‌های کم درآمد خواهد شد.

محمودی بیان کرد: باتوجه به اهمیت ویژه  بازار بورس در اقتصاد کشور ، دولت مدنظر دارد با حمایت از بورس آسیب‌ها و مشکلات این بازار را کاهش دهد.

او اظهار داشت: دولت از ابزار‌های مالی متفاوت برای اداره کشور استفاده می‌کند که یکی از این ابزار‌های مالی بازار بورس وسرمایه است که در کنار دیگر ابزار مالی به اقتصاد کشور کمک می‌کند.

مدیر کل اقتصاد و دارایی استان با اشاره به اهمیت و حمایت دولت از بازار بورس عنوان کرد: دولت به دنبال حمایت و کاهش آسیب‌های بازار بورس است.

محمودی با بیان اینکه زمان برای آزاد سازی سهام عدالت زیاد است و دارندگان این سهام از فروش شتابزده خودداری کنند، اضافه کرد: توصیه  من به تمام افرادی که وارد بازار بورس می‌شوند این است که با صبر وتحمل و دانش بیشتری عمل کنند.

او با اشاره روش‌های آزاد سازی سهام عدالت بیان کرد: دو نوع روش آزاد سازی مستقیم وغیر مستقیم وجود دارد وتوصیه ما به همه‌ی مردم این است که در آزاد سازی سهام عجله نکنند.

این مسئول گفت: روش آزاد سازی غیر مستقیم مختص افرادی است که وقت ودانش کافی در این حوزه ندارند و فعالیت خود را به شرکت‌های سرمایه گذار استانی واگذار می‌کنند.

مدیر کل اقتصاد و دارایی استان در ادامه تصریح کرد: روش آزاد سازی مستقیم برای افرادی مناسب است که وقت و دانش کافی در این حوزه دارند و مایل هستند خودشان در این حوزه فعالیت کنند.

محمودی اضافه کرد: با انتخاب روش سهام‌داری مستقیم مالکیت سهام عدالت به‌طور مستقیم و بدون هیچ واسطه‌ای به شما انتقال می‌یابد و بعد از گذشت ۲ ماه، در صورت داشتن کد بورسی این سهم به سبد سرمایه‌گذاری شما اضافه خواهد شد و می‌توانید آن را بفروشید و یا به تعداد آن اضافه کنید.

او  از تمدید مهلت آزاد سازی سهام عدالت خبر داد وگفت: آزاد سازی سهام عدالت به روش غیر مستقیم تا پانزدهم خردادماه تمدید شده است و مردم می‌توانند با مراجعه به سایت سهام عدالت و وارد کردن کد ملی خود نسبت آزاد سازی سهام عدالت اقدام کنند.

مدیر کل اقتصاد ودارایی استان در خصوص جاماندگان سهام عدالت، گفت: افرادی که به هر دلیلی جز جا ماندگان سهام عدالت هستند به هیچ ارگان و مرکزی مراجعه نکنند وخود ستاد مرکزی سهام عدالت در حال پیگری این موضوع است.

محمودی گفت:از ابتدای طرح و طی سیزده مرحله ۱۴۱۵۲۹۹ نفر در استان همدان مشمول دریافت سهام عدالت شدند.

او  در توضیح فرآیند آزادسازی سهام عدالت ابراز داشت: در سال ۱۳۸۵ با اجازه‌ای که از سوی  مقام معظم رهبری صادر شد، طرح توزیع سهام عدالت در مرحله اول آغاز گردید که بر این اساس به مشمولان دو دهک درآمدی شامل مشمولان کمیته امداد و سازمان بهزیستی تخفیف ۵۰ درصدی نیز تعلق گرفت.

مدیر کل اقتصاد ودارایی استان اضافه کرد: در ادامه این طرح طی سیزده مرحله در استان ۱۴۱۵۲۹۹ نفر (اسدآباد ۹۱۳۹۷ نفر، بهار ۱۰۲۲۷۸ نفر، تویسرکان ۱۰۳۶۸۰ نفر، رزن ۱۱۱۰۶۵ نفر، کبودراهنگ ۱۳۷۶۷۷ نفر، ملایر ۱۹۱۴۷۷ نفر، نهاوند ۱۷۷۵۶۳ نفر، و نامشخص ۵۲۶۷۵ نفر) اقشار مختلف از جمله روستائیان و عشایر، کارکنان و بازنشستگان، ایثارگران، زنان سرپرست خانوار، شهرداریها، کارگران، تاکسیرانی، فعالان قرآنی، قالیبافان، خدام مساجد وحسینیه، طلاب حوزه علمیه، بیماران خاص، کارکنان ستاد‌های نماز جمعه، روزنامه نگاران در سامانه مذکور ثبت نام کردند.

محمودی گفت: با پایان یافتن مهلت ۱۰ ساله تسویه اقساط سهام عدالت از محل سود سالیانه این سهام، اطلاعات میزان سهام آن‌ها در سامانه سهام عدالت درج شده و در سه سال گذشته نیز هر یک از مشمولانی که سهام عدالت آن‌ها یک میلیون تومان ارزش دارد به ترتیب ۱۵۰، ۱۷۵ و ۲۰۵ هزار تومان  سود سالیانه این سهام را از سال ۹۶ تا ۹۸ دریافت کرده اند. این میزان سود، بسته به ارزش سهام عدالت هر یک از مشمولان متغیر خواهد بود.

او اظهار داشت: ارزش سهام عدالت یک میلیون تومانی بعد از گذشت ۱۳ سال به حدود ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده و به همین نسبت ارزش سهام ۵۳۲ هزار تومانی نیز ۱۳.۹ برابر (یعنی ۷ میلیون و ۳۹۴ هزار تومان) شده است.

مدیر کل اقتصاد ودارایی استان گفت: ۹۰۸۲۲ نفر از همشهریان با داشتن برگه سهام عدالت و به علت عدم ثبت نام در سامانه و یا تایید شماره حساب شبا نتوانستند سود سهام را دریافت کنند. همچنین قانونی برای ثبت نام مجدد سهام عدالت وجود ندارد در گذشته نیز امکان ثبت نام مجدد سهام عدالت از سوی کسانی که مشمول نیستند بار‌ها از سوی  این اداره کل به مراکز مربوطه مطرح شده است، اما تاکنون قانونی برای ثبت نام مشمولان جدید ایجاد نشده است.

او در پاسخ به این سوال که در مرحله اول چند درصد سهام آزاد می‌شود، بیان کرد: در مرحله اول حداکثر سی درصد سهام، بقیه آن حداکثر تا یکسال قابل فروش است و بعد از آن آزاد می‌شود.

و اما با آغاز آزادسازی سهام عدالت همواره سوالاتی در ذهن بسیاری از مردم در خصوص این سهام شکل گرفته است که برخی از مشمولان این سهام در حال حاضر در قید حیات نیستند، اما برگه سهم آنان در دست وراث است. حال سوال اینجاست که تکلیف سهام عدالت متوفیان چه می‌شود؟

مدیر کل اقتصاد ودارایی استان در خصوص سهام عدالت افرادی که فوت شده اند هم گفت: پیش از آغاز روند آزادسازی سهام عدالت اگر مشمولی فوت شده است، ورثه می‌توانند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک و انجام انحصار وراثت، نسبت به دریافت سود سهام عدالت متوفی اقدام کنند.

محمودی همچنین در باره کسانی که برگه سهام عدالت خود را گم کرده اند نیز افزود: براساس گفته‌های مقامات سازمان خصوصی سازی کسانی که برگه سهام عدالت خود را گم کرده‌اند نگران نباشند، زیرا ملاک سهامدار بودن در سهام عدالت، سامانه samanese.ir است و اگر فردی در این سامانه پرونده دارد و سهام او مشخص است، حتی اگر برگه‌های آن را نداشته باشد، جز مشمولان محسوب می‌شود.

با کارشناس بورس منطقه ای همدان هم  درخصوص  تاثیرات ورود سهام عدالت بر بورس به گفت و گو نشستم.

  ورود سهام عدالت به بازار سرمایه موجب رقیق شدن سهام شرکت‌ها می شود

مرتضی رضایی کارشناس بورس همدان  بر این باور است که  ورود سهام عدالت به بازار سرمایه می‌تواند باعث رقیق شدن سهام شرکت‌ها شود، و در این باره می گوید، در صورت ارتقای سطح دانش سهامداران خرد و نبود تأثیرپذیری آنها از بازارسازان، می‌تواند راه های چرخش ثروت در جامعه فراهم شود.

او به افرادی که تازه وارد بازار بورس شده اند، توصیه هایی داشت و افزود: شناخت و آگاهی کامل نسبت به ماهیت ابزارهای مالی، لزوم تشکیل سبدی از ترکیب سهام ها و ضرورت نگاه بلندمدت به بورس از جمله موضوعاتی است که باید در بازار بورس مد نظر قرار داد.

کارشناس بورس همدان درپاسخ به این سوال  که رونق بورس چقدر می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی کمک کند،ادامه داد: تاثیر رونق بورس و  وضعیت اقتصادی را می‌توان در چند جهت مورد بررسی قرار داد نقش بازار سرمایه به عنوان واسطه مالی و بخشی از سیستم مالی اقتصاد وظیفه هدایت پس اندازهای افراد و خانوارها به سمت سرمایه‌گذاری را بر عهده دارد و  بازار سرمایه و رونق در معاملات سرمایه زمانی می‌تواند نقش موثری بر حجم فعالیت‌های اقتصادی داشته باشد که ورود منابع مالی و پس انداز‌های خرد افراد و خانوارها چه به طور مستقیم و چه به طور غیر مستقیم  موجب تامین مالی در بازار سرمایه شود.

رضایی در ادامه اظهار داشت: زمانی که منابع پس انداز شده صرف خرید عرضه‌های اولیه می‌شود تامین مالی رخ می‌دهد و منابع مالی به سمت فعالیت‌های اقتصادی سوق می‌یابد چنانچه در بازار سرمایه عرضه اولیه صورت نگیرد و درصد سهام شناور شرکت‌ها تغییر نکند، ورود منابع جدید به بازار موجب افزایش قیمت سهام و افزایش تعهدات شرکت‌ها به سهامداران سرمایه‌گذاران آنها می‌شود.

او ادامه داد: با این وجود ورود منابع مالی جدید به بازار سرمایه و افزایش ارزش دارایی‌های سهامداران فعلی می‌تواند آثار مثبتی بر تقاضای کل اقتصاد داشته باشد که ظرفیت تحریک عرضه اقتصاد را دارد این در صورتی اتفاق می‌افتد که رشد ارزش دارایی‌های مالی خانوارها بیش از شاخص عمومی قیمتها یعنی نرخ تورم باشد در این صورت افزایش ارزش دارایی‌ها بر مصرف آینده  اثرگذار خواهد بود.

کارشناس بورس همدان در باره اینکه آزادسازی سهام عدالت چقدر در این خصوص موثر است هم گفت: سهام عدالت در واقع بخشی از دارایی‌های مردم است که تاکنون کنترل و مدیریت آن در اختیار دولت بود و تحت عنوان سهام عدالت به بخشی از افراد جامعه تعلق و اختصاص داده شده است ، اما؛ چنانچه سهام عدالت آزادسازی و وارد بازار بورس شود، نخستین پیامد آن افزایش شفافیت فعالیت  شرکت هایی  است که در سبد سهام عدالت قرار می‌گیرند.

رضایی بیان کرد: با ورود سهامداران جدید به بازار سرمایه الگوی سرمایه‌گذاری در جامعه تغییر پیدا می‌کند و این امر می‌تواند در آینده بازار سرمایه را در تجهیز و تخصیص منابع قابل سرمایه‌گذاری  ارتقا بخشد همچنین  وجود تعداد زیاد سهامداران زمینه برای عرضه‌های اولیه در آینده را فراهم می‌آورد وتامین مالی از طریق بازار سرمایه را آسان می‌کند، علاوه بر این، معاملات سهام عدالت چرخش ثروت  را در جامعه هم به همراه خواهد داشت.

این کارشناس اظهار داشت: باید توجه داشت که شرط لازم برای تحقق این شرایط افزایش سطح دانش سرمایه‌گذاری در جامعه و توسعه نهادهای مالی جهت ارائه خدمات  سرمایه‌گذاری به سهامداران خرد است.

رضایی کارشناس بورس در پاسخ به اینکه توصیه‌های شما به تازه واردان بورس چیست هم اینگونه گفت:نخستین مسئله که باید سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی به ویژه تازه واردان به بازار سهام مورد توجه قرار دهند شناخت و آگاهی کامل نسبت به ماهیت ابزارهای مالی است که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند چرا که در بازار علاوه بر اوراق سهم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهمی و همچنین اسناد خزانه و اوراق  بهادار  مبادله می‌شود، بنابراین سرمایه‌گذاران باید شناخت کافی به این ابزارها و تفاوتهای آنها و ریسک و بازده هر یک از این ابزار‌ها  را داشته باشند.

او با اشاره به سهامدارانی که به تازگی وارد بازار بورس می شوند، یادآورشد: اگر سهامداران جدید شناخت کافی نسبت به ویژگی‌های بازار سهام ندارند از افراد خبره و مطلع و نهادهای رسمی بازار سرمایه که به منظور ارائه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری شکل گرفته است بهرمند شوند البته هرچند سرمایه‌های خود را نمی‌توان در قالب قراردادهای سبدگردانی به شرکت‌های سبدگردان واگذار کرد اما سرمایه‌گذاران می‌توانند از خدمات مشاوره‌ای نهادهای بازار سرمایه استفاده کنند.

رضایی با بیان اینکه نکته دیگر، این است که سرمایه‌گذاران تازه وارد باید متوجه جریان‌های تغییر در قیمت و بازدهی سهام که از سوی بازارسازان ایجاد می‌شود هم باشند، ابراز داشت: بنابراین پیشنهاد من و توصیه من این است که سرمایه‌گذاران خود با انتخاب سهم‌های ارزنده و با رویکردی بلند مدت در بازار سرمایه‌گذاری کنند تا اسیر نوسانات کوتاه مدت بازار نشوند همچنین از اصل تنوع دارایی‌ها استفاده نمایند تا ریسک سرمایه‌گذاری خود را به حداقل ممکن برساند.

کارشناس بورس در پاسخ سوال  حذف صفرها از پول ملی در حال و آینده بورس چه تاتیری دارد و نحوه اعمال آن در شاخص‌ها چطور خواهد بود، افزود:حذف صفرها از پول ملی در بازار سرمایه اثر مثبت ندارد، اما می‌توان جنبه هایی را از نحوه اثرگذاری آن بر حسابداری معاملات و همچنین قیمت‌گذاری دارایی‌ها در بازار سرمایه برشمرد با حذف چهار صفر قیمت‌های دارایی‌های مالی در بازار سرمایه دستخوش تغییرات محاسباتی خواهند شد. این ممکن است در کوتاه مدت برخی از سرمایه‌گذاران را دچار خطای محاسباتی نماید به ویژه در آن دسته از سهم هایی که قیمت آنها تفاوت معناداری از قیمت اسمی ندارد.

رضایی در خصوص  نرخ فروش هر سهم  گفت: نرخ فروش هر سهم نرخ تابلو بورس است.

او با اشاره به مبلغ سهام فروخته شده، اضافه کرد:مبلغ فروخته شده به همان شماره شبا مشمولان که سود سهام دریافت میکنند واریز می شود.

این کارشناس به جاذبه‌های بورس برای مردم هم اشاره کرد و در این باره افزود:مهمترین جاذبه این بازار برای مردم سود دهی بیش از اندازه آن است، البته باید به این نکته اشاره کرد که ریسک در این بازار بسیار زیاد است و افرادی که وارد این بازار می‌شوند، باید ریسک پذیر باشند، همچنین باید گفت این نوع سرمایه‌گذاری، هم مستقیم و هم غیر مستقیم بر اقتصاد کشور به صورت کلان تاثیرگذار است، که در یک اقتصاد سالم و بازار بورس پویا می‌توان به موارد ی چون تجهیز منابع مالی از طریق فروش اوراق قرضه و سهام  و ایجاد احساس مشارکت عموم افراد جامعه در فعالیتهای تولیدی و تجاری اشاره کرد.

کارشناس بورس همدان ادامه داد: به سرمایه گذاران پیشنهاد می کنم از منافع عادی سهام عدالت که در قالب سود یا سهام است بهرمند شوند.

 و اما کلام آخر؛ درحال‌حاضر که درآمدهای نفتی به شدت کاهش پیدا کرده است به نظر می‌رسد دولت به دنبال روش‌های جایگزین برای تامین مالی است و بازار سرمایه را فرصتی برای تامین مالی به شمار می‌آورد. در واقع دولت با واگذاری بخشی از دارایی‌های خود تلاش دارد تا منابع مالی برای بودجه جاری خود را تحصیل کنند. دارایی هایی که می‌توانست با مدیریت بهینه به اندازه‌ای درآمد داشته باشد که بودجه دولت را تامین مالی کنند، اما امروز دولت سهل‌ترین مسیر را در پیش گرفته است.

گزارش از زهرا جعفرپور ایروانی

انتهای پیام/ج