به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از رشت، تالاب انزلی، زیستگاه گونه‌های زیادی از آبزیان، پرندگان و گیاهان و یکی از زیست بوم‌های ارزشمند جهان است که از سال ۱۳۵۴ (۱۹۷۵میلادی) در کنوانسیون بین المللی رامسر به ثبت رسیده است.

ورود رسوبات و فاضلاب‌های صنعتی، خانگی، بیمارستانی، ضایعات کشتارگاهی، سموم کشاورزی، پسماند‌ها و نخاله‌ها، گیاهان مهاجمی، چون آزولا و سنبل آبی، تصرف اراضی و ساخت و ساز‌ها در حریم تالاب، آتش زدن نیزار‌ها با هدف تصرف و انتقال آلودگی از دریا و کاهش میزان آب موجود تالاب زخم‌هایی است که هر بار پیکره تالابی را می‌خراشد که هزاران هزار گردشگر پس از گذر از شالی‌های منظم و دم و بازدم دریا در میان نیلوفران آبی گویی سقف دنیا را در کنار ۱۸۹ گونه پرنده لمس می‌کنند.

همین زخم‌ها بود که موجب شد تالاب انزلی با ۵۲ گونه انواع ماهی، صد‌ها گونه گیاهی و اکوسیستم کم نظیر در محدوده ۲۰ هزار هکتاری سال ۱۹۹۳میلادی در زمره تالاب‌های در معرض خطر نابودی (فهرست مونترو) قرار گرفت و تلاش‌ها برای خروج آن از این فهرست ادامه دارد.

تالاب انزلی به عنوان یکی از زیست بوم‌های ارزشمند جهان، مهار کننده سیل‌های ویرانگر، تعدیل کننده آب و هوای منطقه و زیستگاه گونه‌های زیادی از آبزیان، پرندگان و گیاهان سال ۱۳۵۴ در فهرست تالاب‌های بین المللی رامسر به ثبت رسید.

علاوه بر تاثیرات اقلیمی، تالاب انزلی از مراکز مهم جذب گردشگر گیلان است و معیشت جمعیت قابل توجهی از ساکنان حاشیه تالاب از نظر کشاورزی، صیادی و تامین مواد اولیه صنایع دستی به حیات آن وابسته است.

این معضلات تالاب انزلی را سال ۱۹۹۳ در فهرست تالاب‌های در معرض خطر (مونترو) قرار داد.

گیلان دارای بیش از ۳۰ هزار هکتار پهنه تالابی است که افزون بر ۲۴ هزار هکتار آن ۸۰ درصد در قالب سه تالاب (انزلی، امیرکلایه و بوجاق) تحت عنوان کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است، این پهنه‌ها زیستگاه بیش از ۳۰۰ گونه پرنده به خصوص پرندگان مهاجرند که هر ساله به تعداد هزاران قطعه، بخشی از چرخه زندگی خود را در این استان سپری می‌کنند، تالاب‌های استان، زیستگاه مناسب بیش از ۶۰ گونه ماهی را فراهم ساخته‌اند.

همچنین این تالاب‌ها به عنوان بخشی از محیط زیست، قسمتی تفکیک ناپذیر در زندگی معیشتی حاشیه نشینان و مردم محلی هستند که در صورت تخریب یا زهکشی تالاب ها، با مشکلات عدیده معیشتی و اجتماعی روبرو خواهند شد.

عباس عاشوری ، مسئول دبیرخانه تالاب‌های استان گیلان در گفتگو با  خبرنگار ما گفت:  عمق تالاب بین المللی انزلی از ۱۱، ۹ و حتی ۶ متر برای این تالاب در برخی منابع و در مصاحبه‌های برخی کارشناسان و افراد اعلام شده است، اما آنچه مسلم است عمق آب تالاب انزلی از غرب به شرق کاهش یافته است.

او افزود: در بخش غربی در فصول پر بارش به طور متوسط عمق آب تالاب یک و نیم تا دو متر و در برخی مناطق به ۳ متر نیز می‌رسد و در همین زمان در برخی مناطق شرقی عمق آب به حدود نیم متر حتی کمتر کاهش می‌یابد.

علل خشک و کم شدن آب تالاب

نوسانات تراز آب دریای خزر، نوسانات میزان آب ورودی از رودخانه‌ها به تالاب در ماه‌ها و سال‌های مختلف و تبخیر آب در کنار میزان حجم رسوبات ورودی به تالاب، ورود انواع فاضلاب، رشد بیش از اندازه گیاهان آبزی و رسوب بقایای آن‌ها و دستکاری انسانی در همه حوزه آبخیز تالاب و حتی دریای خزر از جمله علل کم آب و خشک شدن بخش‌هایی از تالاب انزلی است.

انتهای پیام/م.ع