محمود کریمی مدیرعملیات بازار برق بورس انرژی ایران در گفت و گو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، رابطه با انواع بازار‌های بورس انرژی ایران تشریح کرد: بورس دارای چهار به نام های، بازار فیزیکی مشتقه، فرعی و سایر اوراق بهادار قابل معامله است، بازار فیزیکی شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایر حامل‌های انرژی است، بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است.

وی افزود: بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله شامل گواهی سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و اوراق گواهی ظرفیت است، معاملات برق بورس انرژی ایران در حال حاضر در دو بازار مشتقه و فیزیکی انجام می شود.

بیشتر بخوانید

• بهره‌برداری ابزاری از بازار بی‌رمق سرمایه/ خروج ۹۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی سهامداران حقیقی

کارشناس عملیات بازار برق بورس انرژی ایران بیان کرد: معاملات مشتقه برق در تابلوی سلف موازی استاندارد در دو قالب بازار عمده فروشی برق (با حضور شرکت‌های توزیع و شرکت‌های خرده فروشی به عنوان خریدار، نیروگاه‎ها و شرکت‌های خرده فروشی به عنوان فروشنده) و بازار مصرف‌کنندگان نهایی (با حضور مصرف‌کنندگان نهایی برق به عنوان خریدار و نیروگاه‌ها به عنوان فروشنده) صورت می‌گیرد.

کریمی تشریح کرد: در بازار فیزیکی نیز معاملات مستقیم مصرف‌کنندگان بزرگ برق و شرکت‌های خرده فروشی در تابلوی برق این بازار در حال انجام است، همچنین در بازار قرارداد‌های سلف موازی استاندارد با سررسید یک سال و بیشتر و بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله در بورس انرژی ایران، شرایط برای تأمین مالی حوزه انرژی از طریق ابزار‌ها از قبیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه، اوراق گواهی ظرفیت و ... فراهم شده است.

کارشناس مدیرعملیات بازار برق بورس انرژی گفت: اوراق سلف موازی استاندارد یکی از ابزار‌های تأمین مالی کوتاه مدت است که می‌تواند به‌عنوان راهکاری برای تأمین سرمایه در گردش شرکت‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: با توجه به وجود بازار ثانویه فعال برای این‌گونه اوراق می‌توان از طریق انتشار اوراق بهادار سرمایه‌های موردنیاز برای تکمیل پروژه‌ها و یا تأمین مالی بنگاه‌های تولیدی جذب کرد، در قرارداد سلف، عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد درازای بهای نقد به فروش می‌رساند، تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند.

کریمی اظهار کرد: وجه قرارداد مذکور باید در هنگام معامله و طبق زمان‌بندی تعیین‌شده در مشخصات قرارداد پرداخت و دارایی پایه در سررسید تحویل داده شود، همچنین با توجه به وجود اختیار خرید و فروش تبعی، امکان تسویه نقدی در سررسید برای دارنده و ناشر وجود دارد.

کارشناس مدیرعملیات بازار برق بورس انرژی در رابطه با فرایند معاملات برق در بازار فیزیکی تصریح کرد: رویه معاملاتی در تابلوی برق بازار فیزیکی به روش حراج حضوری است، بدین نحوه که نیروگاه متقاضی عرضه برق یک روز قبل از عرضه و مطابق جدول ثبت زمان‌بندی عرضه در بازار فیزیکی در سایت بورس انرژی ایران، اطلاعیه عرضه خود را با ذکر تمامی مشخصات لازم از قبیل دوره تحویل، نوع معامله و ... از طریق کارگزار خود برای بورس ارسال و بورس پس از بررسی‌های لازم و تایید، اطلاعیه مذکور را برای شرکت سپرده‌گذاری به منظور بررسی و تایید نهایی ارسال می‌کند.

وی افزود: پس از تایید اطلاعیه عرضه و انتشار عمومی آن در سایت شرکت بورس انرژی ایران، در روز عرضه کارگزار نیروگاه اقدام به عرضه کالای خود با شرایط مندرج در اطلاعیه عرضه در تابلوی مشخص شده می کند و مشتریان سفارش خرید خود را متناسب با سقف تعیین شده از طریق کارگزار خود ارسال می‌کنند.

کریمی بیان کرد: تسویه برق در بازار فیزیکی طبق آنچه که در اطلاعیه عرضه توسط نیروگاه اعلام شده است به یکی از روش‌های نقدی، خارج از پایاپای، با تضمین و یا شرایطی صورت می‌پذیرد و می‌تواند به صورت ریالی با انجام هماهنگی‌های لازم با شرکت سپرده‌گذاری انجام ‎شود.

و‌ی افزود: به عنوان مثال در خصوص تسویه با تضمین، تسویه با ضمانت‌نامة بانکی یا از طریق گشایش اعتبار اسنادی انجام می‌شود. در خصوص تحویل برق، تحویل مشابه آنچه که در حال حاضر وجود دارد در نقطه های شبکه سراسری برق رخ می‌دهد.

کارشناس مدیرعملیات بازار برق بورس انرژی گفت اظهار کرد: پس از تایید معاملات و تسویه نهایی، اطلاعات معاملات صورت گرفته در بورس انرژی از طریق سامانه‌های پس از معاملات به وسیله شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به شرکت مدیریت شبکه برق ایران به منظور انجام عملیات تحویل ارسال می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که سازکاری وجود دارد تا صادرات برق کاهش یابد و به جای آن در بورس انرژی در رینگ بین الملل عرضه شود؟ تشریح کرد: در شرایط فعلی صادرات برق صرفا از طریق سازوکار‌های دولتی انجام می‌شود و بخش خصوصی در آن دخالتی ندارد، با این وجود بستر‌های مناسب معاملاتی برای انجام معاملات برق در رینگ بین الملل در بورس انرژی ایران مهیا است.

کریمی بیان کرد: در این خصوص بورس انرژی ایران اعلام آمادگی کرده است تا در صورت تمایل وزارت نیرو از سازوکار‌های بازارمحور مبتنی بر نظام عرضه و تقاضا جهت صادرات برق، کشف قیمت منصفانه جهت صادرات و ارتقای شفافیت در این خصوص استفاده شود.

انتهای پیام/