رنگ این لارو از زرد تا قهوهای خاکستری است و نر و ماده آن در رنگ و اندازه با هم فرق دارند. آنها یک نسل درسال تولید میکنند و در ۴ مرحله زندگی اصلی (تخم، لارو، شفیره، حشره) بالغ میشوند.
منشاء کرم ابریشم باف ناجور چین و خاور دور در روسیه بوده، اما اکنون در کره، ژاپن و اروپا گسترش یافته است. از جنوب اروپا و شمال آفریقا سرچشمه گرفته و به شمال آمریکا گسترش یافته است.
این بید به شکل تودههای تخم از راههای بین المللی و از طریق حمل و نقل محمولههای دریایی، ظروف، خزانه نشاء، کالاها و ماشین آلات کشاورزی وارد کشورشده اند وبعد ازسالها ماندگاری بومی کشور شده اند.
این بید آفت مخرب جنگلها و باغات است و ۳ زیر گونه دارد: بید کولی آسیایی، بید کولی ژاپنی، بیدکولی آمریکای شمالی و اروپای غربی افزایش جمعیت کرم ابریشم باف ناجور در جنگلها و باغات از نظربیولوژیکی خطرناک و مدیریت آن دشوار و هزینه بر است. از طرفی اشتهای زیاد این لاور باعث نابودی میزبان آنها یعنی درختان به خصوص در شرایط خشکسالی میشود.
بید کولی بیش از ۱۰۰۰ گونه گیاهی ازجمله درختان بلوط و سوزنی برگ را در جنگلهای کشور درمعرض خطر قرار داده است و لارو آن با تغذیه از برگ درختان باعث ریزش آنها میشود.
کرمهای ابریشم باف ناجور درمحیط شهری نیزخطرناک هستند و میتوانند وارد وسایط نقلیه و خانهها شوند و مدفوع آنها در آب باعث آلودگی شده و موهایشان در بدن انسان ایجاد آلرژی میکند.
امیر مسعود جلالی مدیر کل دفتر حفاظت و حمایت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفت و گو با خبرنگارحوزه صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: آفات و بیماریها تحت تاثیر تغییرات اقلیمی، خشکسالی و تنش رطوبتی روبه افزایش هستند.
او افزود: آفاتی مثل کرم ابریشم باف ناجور در عرصههای جنگلی همیشه حضور دارند، ولی با افزایش حرارت و خشکسالی تولید مثل آنها شدت بیشتری میگیرد.
او با بیان اینکه این آفت در ۵۰ سال گذشته وارد کشور شده است، ادامه داد:کرمهای ابریشم باف ناجور ۴ سال قبل در جنگلهای استان گلستان و در سال گذشته در استان تهران در جنگلهای فیروز کوه طغیان کردند، اما هم اکنون درشرایط کنترل شده هستند.
جلالی اظهار کرد: این آفت درحوزه البرز، شمال کشور (جنگلهای هیرکانی) و شمال غرب در جنگلهای ارسباران زندگی میکنند و طی سالها ماندگاری بومی کشور شده اند.
مدیر کل دفتر حفاظت و حمایت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به اینکه با توجه به شرایط اقلیمی طغیان این آفت قابل پیش بینی بود، تصریح کرد: سازمان جنگلها و مراتع برای مبارزه ومدیریت این آفت از دو شیوه بیولوژیکی و مکانیکی استفاده میکند. در دورهای که این بید مرحله لاوررا زندگی میکند با شیوه بیولوژیک مبارزه میکنیم و درمرحله شفیرگی شیوه مکانیکی را به کارمی بریم. درهردوشیوه فقط لارو ابریشم باف ناجور از بین میرود و سایر حشرات از بین نمیروند.
او مبارزه بیولوژیکی را به دلیل حفظ محیط زیست مناسب دانست و گفت: تاکنون ۸۰ هزار هکتار از عرصههای آلوده مدیریت و پایش شده اند و با استفاده از هلیکوپتر ۶۰ ساعت عملیات محلول پاشی را انجام داده ایم. همچنین در ۲ هفته اخیرشیوههای مکانیکی را آغاز کرده ایم.
یزدان فر آهنگران گیاهپزشک راه مبارزه بیولوژیک با این آفت را استفاده ازمحلول بی تی (حشره کش گوارشی) به صورت محلول مایع یا پودری قابل حل درآب دانست و گفت: برای جمعیتهای کم آفت محلول پاشی به صورت زمینی انجام میشود و جمعیت در سطح انبوه یا شیب زیاد به صورت هوایی از طریق هلیکوپتر انجام میشود.
وی افزود: راه مکانیکی مبارزه، جمع آوری تودههای تخم با کاردک است که معمولا در تنه پایین درخت هستند. سپس تخمها سوزانده میشوند تا تبدیل به لارو نشوند.
این مقام مسئول مرحله بعدی را جمع آوری و سوزاندن شفیرهها اعلام کرد و ادامه داد: استفاده از تله اخلال در جفت گیری بهترین شیوه مبارزه با آفت کرم ابریشم باف ناجوراست که هم اکنون در کشور وجود ندارد.
علیرضا نادری حشره شناس با مردود اعلام کردن محلولهایی مانند بی تی به دلیل آسیبهای جبران ناپذیری که به اکوسیستمهای طبیعی وارد میکند، گفت: استفاده از محلول بی تی و سمپاشی علاوه برآسیب به طبیعت، در سالهای بعد به دلیل نابودی سایر حشرات منجر به انفجار جمعیت این آفات میشود.
او افزود: از دلایل افزایش حشراتی مانند این بید و طغیان آفتی آنها تخریب مراتع اطراف جنگلها به دلیل کشاورزی غیر اصولی، چرای بی رویه دام، خشکسالی و افزایش دمای هوا است که موجب تضعیف درختان میشود.
او ادامه داد:استحصال آب چشمهها به دلیل کاهش بارندگی موجب ضعیف شدن درختان جنگلی میشود که این موضوع آنها را نسبت به حشرات مهاجم آسیب پذیر میکند.
نادری با اشاره به اینکه استفاده از ریز مغذیها موجب افزایش توان دفاعی درختان میشوند، گفت:استفاده از تلههای فرمونی و تلههای اخلال گر در جفت یابی از روشهای موثر در مبارزه با این بید است. جمع آوری لاروها با استفاده از پتانسیل جوامع محلی از دیگر روشهای مبارزه با کرم ابریشم باف ناجور است.
هادی کیا دلیری رئیس دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه این آفت در گذشته هر ۱٠سال یکبار طغیان میکرد، گفت: طغیان آفات در سالهای اخیر به علت خشکسالی چند سال یکبار اتفاق میافتد.
او افزود: افراد آموزش دیده برای مبارزه با این آفت وجود ندارد و مهمترین عامل کنترل آن رصد و پایش منظم است که عظم جدی و برنامه ریزی میطلبد.
او ادامه داد: کرم ابریشم باف ناجور روی اکوسیستم تاثیر فراوانی دارد و خسارت زیادی به عرصههای جنگلی میزند.
رئیس دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی واحد علوم تحقیقات با اشاره به آلرژی زایی لارو ابریشم باف ناجور، تاکید کرد: لارو این بید به شدت بیماری پوستی و آلرژی ایجاد خواهد کرد. بهتر است گردشگران از رفتن به مناطق جنگلی که این آفت به فراوانی وجود دارد، پرهیز کنند و در صورت تماس، آلرژی و خارش دوش آب سرد بگیرند.
کیا دلیری در پایان گفت: بارش باران جمعیت آنها را کاهش خواهد داد.
گزارش از ترانه هراتیان
انتهای پیام/