باشگاه خبرنگاران جوان - برنامه گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در آستانه سفر رئیس جمهور کشورمان به مسکو، نقشه راه جدید روابط ایران و روسیه را بررسی کرد.
کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه در این برنامه به سوالات زیر پاسخ داد.
اهمیت سفر رئیس جمهور به روسیه در مقطع کنونی چیست؟
جلالی: ایران و روسیه از اشتراکات زیادی برخوردار هستند، جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۳ سال گذشته در مقابل یکجانبهگرایی غرب و آمریکا ایستادگی کرده است و ثمره این ایستادگی این بود که آمریکاییها از غرب آسیا مجبور به خروج شدند و نتوانستند آمریکاییها با وجود همپیمانان زیادشان ناتو را به طرف غرب آسیا گسترش دهند و این موضوع به دلیل ایستادگی جمهوری اسلامی ایران است. در فدراسیون روسیه وضعیت متمایزی ایجاد شده است و شکاف و اختلاف بین فدراسیون روسیه، غرب و آمریکا افزایش یافته است.
روسها بخشهای نظامی خودشان را ارتقا داده اند و میخواهند از این فرصت استفاده کنند. در چنین شرایطی ما دارای رویکرد بسیار نزدیکی با روسها هستیم. جمهوری اسلامی ایران کشوری است که از استقلال در سیاست خارجی خود برخوردار است.
ایران عزت، حکمت و مصلحت را سه عنصر اصلی سیاست خارجی خود قرار داده است. از طرف دیگر جمهوری اسلامی ایران به دنبال ایجاد روابط متواضع با تمام دنیاست، اما غرب در مقابل استقلال جمهوری اسلامی ایران موضع گیری کرده است. بزرگترین دستاورد ما در سیاست خارجی استقلال است و باید منافع ملی خودمان را تعقیب کنیم، سفر رئیسجمهور در چنین شرایطی در منطقه و در دنیا ابعاد بسیار زیادی دارد.
موضوعات بسیار زیادی مورد توجه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه است که میتواند در گفتوگوهای دو رئیس جمهور به عنوان نقشهراه دو کشور و تضمینکننده همکاریها مطرح شود. این سفر در زمان مناسب و در مقطع مهمی انجام میشود.
در حوزه اقتصادی چه راهبرد مشترکی را با روسیه میتوانیم دنبال کنیم؟
جلالی: کسانی که بحث منافع ملی را تعقیب میکنند باید بدانند روسیه کشوری است که بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار واردات دارد. در یک یا دو سال اخیر روابط ما به لحاظ اقتصادی ارتقا یافته است. ظرفیت اقتصاد روسیه و ایران زیاد است، سال گذشته رشد ۱۰۵ درصدی صادرات به روسیه را داشتیم و امسال رشد بالای ۴۰ درصد را خواهیم داشت. از طرف دیگر روسها در سال ۲۰۲۱ توانستند صادرات خوبی به ایران داشته باشند. به جای اینکه کالاهای اساسی خودمان را از کشورهای آمریکای لاتین بخریم، برای ما و روسیه مناسب است که بتوانیم از کشور روسیه و همسایه شمالی خودمان کالاهای اساسی را تهیه کنیم.
روسیه یکی از کشورهای مهم تولید کننده غلات است. بیش از ۵۰ میلیون تن غلات مازاد دارند. در ۹ ماهه اول سال جاری آمار صادرات به روسیه رشد پیدا کرده است، ولی به صورت مدیریت شده و هدفمند، همچنین آمار صادرات ایران به روسیه افزایش یافته است. روسیه به عنوان همسایه شمالی از ظرفیتهای بسیار خوبی برخوردار است.
آیا تحریمهای آمریکا این امکان را برای ما ایجاد کرده است تا باشگاهی را به عنوان تحریم شدگان تشکیل دهیم و از مزیتها استفاده کنیم؟
جلالی: وضعیت ما رو به رشد است، ولی به هیچ وجه قانع کننده نیست. نیم درصد از مجموعه واردات روسیه توسط جمهوری اسلامی ایران انجام میشود که رقم بالایی نیست و باید آسیبشناسی صورت گیرد. حتما باید اقتصاد خودمان را تقویت کنیم.
شریک اول تجاری روسیه، چین و برخی از کشورهای اروپایی است. برخیها در داخل کشور تبلیغات دیگری را به راه انداختهاند. روسیه به عنوان یک کشور بزرگ موشکهای فراصوت را آزمایش کرده است و خیلی از کشورها متعجب شده اند و یک ماهواره در آسمان را با موشک زدند و این نشان از قدرت این کشور دارد.
در کنار روسیه، چین به عنوان اقتصاد برتر به جلو پیش میرود، اتحاد بین ایران، چین و روسیه حائز اهمیت است. هر سه کشور، کشورهایی هستند که مورد تحریم و بغض جریان یک جانبه گرایی در دنیا هستند و اتحاد آنها میتواند معنادار باشد. با روسها مبادلات اقتصادی داریم که بسیاری از مبادلات با ارزهای ملی خودمان انجام میشود. در بحث سوئیفت اقداماتی صورت گرفته است. غرب به دنبال منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران بود و عملاً اقتصاد جمهوری اسلامی ایران را هدف قرار دادند، اما امروزه آنها به این هدف نرسیدهاند.
از نظر شما ایرادات و موانع چقدر جدی و مهلک است و چگونه ایرادات روابط فی مابین را باید برطرف کنیم؟
جلالی: بحثهایی مربوط به زیرساختهای ریلی و جادهای مطرح است. ما با روسیه همسایه آبی هستیم. در برخی از کالاها با برخی از کشورها در صادرات به روسیه رقیب هستیم و بعضاً دچار مشکل میشویم. قاعدتاً روابط با همسایگان باید تنظیم شود. اگر میخواهیم با روسیه در بخش زیرساخت کار کنیم باید بنادر تجهیز شوند و همچنین باید به راهآهن شوند. باید اسکلههای کشتی رو داشته باشیم. در دولت تصمیم گرفته شده است تا یکسری کشتیهای را خریداری کنیم.
وزیر اقتصاد مطرح کرده است که ۲۵ نهاد داخلی کشور دخیل در امر صادرات است. اگر یک صادر کننده قرار باشد با ۲۵ نهاد در ارتباط باشد چقدر مشکل ایجاد میشود. ما نیازمند قرارگاه و فرماندهی واحد هستیم تا به خوبی کار صورت بگیرد. به لحاظ تجهیزات و امکانات باید خودمان را تقویت کنیم. ما نیاز به کامیون و کانتینرهای یخچال دار داریم. در این بخش متاسفانه دچار ضعف هستیم. گمرکات ما مجهز به تجهیزات جدید نیست.
انتهای پیام/
بزرگترین تنبیه برای آمریکا گسترش مبادلات اقتصادی با همسایگان هست. حیف که در این راه در سال های گذشته کوتاهی و یا بهتر هست بگویم کارشکنی شد.بیاییم اصلا منت غرب متکبر را نکشیم.