مشکلات امروزی حوزه آب ناشی از عدم تفکر سیستمی دیروز است

عباسی گفت:اقدامات و زحمات زیادی طی سالیان اخیر در مهندسی آب صورت گرفته، اما اثربخشی این اقدامات کمتر از حد انتظار بوده است و بسیاری از مشکلاتی که امروز در حوزه‌های مختلف به ویژه مسئله آب وجود دارد، ناشی از نبود تفکر سیستمی دیروز است چرا که انسان‌ها بدون شناخت ارتباط اجزای سیستم‌های طبیعت و بی توجهی به ارتباط علت و معلومی آن‌ها باعث ایجاد مشکلات عدیده در جهان شده است.

او می گوید: فکر یکی از شگفت‌انگیزترین اعمال ذهنی بشر است که با به کارگیری آن شناخت و تحلیل درستی از مسائل انجام می‌شود و آنچه که انسان را از سایر موجودات متمایز می‌کند «قدرت تفکر و تعقل، منطق و خرد» وی است. همچنین علاوه بر قدرت تفکر و تعقل، قابلیت آگاهی بر خود یا همان خودآگاهی از ویژگی‌های دیگر انسان است که خداوند در وجود آن قرار داده است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، به جایگاه تفکر و خرد در کلام وحی، احادیث، سخنان و نوشته‌های حکیمان و فیلسوفان اعصار گذشته، به ذکر نمونه‌هایی از روایات موجود از رسول اکرم (ص) و ائمه‌اطهار (ع) در خصوص اهمیت تفکر اشاره کرد و گفت: در قرآن کریم نیز کلمه فکر و مشتقات آن ۴۷۹ مرتبه آورده شده است که نشان از جایگاه فکر در رفتار و کردار انسان‌ها است.

عباسی گفت: اندیشیدن یا تفکر، زمانی مطرح می‌شود که انسان با مسئله‌ای مواجه است و خواستار حل آن باشد؛ در این هنگام، در ذهن تلاشی برای حل مسئله اغاز می‌شود که این تلاش ذهنی را تفکر یا اندیشیدن می‌نامند. فکر در یک زمان معینی رخ می‌دهد و می‌تواند تازه یا کهنه باشد، ولی تفکر همیشه نو شونده است و نمی‌تواند کهنه باشد.

به گفته عباسی افکار بر اعمال و رفتار انسان اثر می‌گذارد و تغییر اعمال و رفتار، شرایط را و شرایط جدید نیز افکار را تغییر می‌دهد؛ همچنین شرایط جدید ممکن است افکار را تقویت و یا تضعیف کند.

عباسی گفت: انسان نیرویی به نام اراده و اختیار داشته و یک قوه به نام حافظه دارد. حافظه مخزنی است که آنچه تاکنون به ادراک بشر رسیده در آن ذخیره شده است. حافظه به گذشته وابسته است، گذشته را به یاد می‌آورد، به آینده کاری ندارد. از طرفی اراده می‌خواهد کاری انجام شود، چون نمی‌توان در گذشته کاری را انجام داد پس اراده به آینده مربوط می‌شود، لذا اراده همیشه رو به جلو می‌رود. انسان بین حافظه و اراده قرار دارد. اندیشیدن از حافظه مدد می‌گیرد و به اراده فرمان می‌دهد.

او می گوید: پس حد وسط بین حافظه که به گذشته مربوط است و اراده که همواره به آینده می‌نگرد، اندیشیدن این دو را به هم وصل می‌کند، به همین خاطر انسان با قدرت حافظه و با قدرت اراده و توانایی اندیشیدن و تفکر می‌تواند هر لحظه معلومات اولیه را تصحیح کند.

عباسی گفت: اصولاً تفکر ابزار و یراق خاصی نیاز دارد که منطق یکی از این ابزار‌ها است و به عبارتی منطق دانشی است که اصول و قواعدی را در اختیار انسان قرار می‌دهد که اگر آن‌ها را رعایت کند و به کار بندد، از خطا و اشتباه در تفکر مصون خواهد بود.

عباسی، روزمرگی، دیوار‌های حائل ذهنی، راحت‌طلبی، ترس از عواقب، بی‌دقتی، ضرب‌المثل‌های بی‌مبنا و فرهنگ‌سازی نادرست را موانع فکری بشر برشمرد و گفت همچنین جهل، غفلت، کبر و غرور و نیز پیروی‌های کورکورانه از جمله موانع تفکر صحیح از دیدگاه قرآن کریم به شمار می‌رود.

او می گوید: روزانه اتفاقات متعددی پیرامون ما روی می‌دهد، یا اینکه نظاره‌گر وقایع متعددی هستیم بدون اینکه واکنشی داشته باشیم و یا فکری در مورد آن‌ها در ذهن‌مان خطور کند. تفاوت‌های عمیقی بین گوش کردن و شنیدن، نگاه کردن و دیدن، صحبت کردن و حرف زدن وجود دارد.

مدیر مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع‌طبیعی زنجان گفت: سیستم ترکیبی از دو یا بیش از دو جزء است که برای رسیدن به یک هدف مشترک با همدیگر تعامل دارند.