مجتبی ذکایی گفت: یُد یک ریزمغذی ضروری برای سنتز هورمونهای تیروئیدی است و تولید کافی هورمونهای تیروئیدی برای رشد طبیعی انسان مورد نیاز است در نتیجه کمبود مداوم آن کاهش تولید و عملکرد هورمونهای تیروئیدی را به دنبال دارد و اثر نامطلوب قابل توجهی بر سلامت زنان باردار و فرزندان آنها میگذارد.
او می گوید: کمبود یُد حتی پس از زایمان بر تکامل عصبی نوزاد نیز تاثیر گذار است، کمبود یُد در دوران بارداری به عنوان مهمترین عامل قابل پیشگیری از آسیبهای عصبی مطرح شده و استراتژیهای جهانی برای ریشه کن کردن این مشکل مورد توجه قرار گرفته است.
معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: جزو برنامههای آتی وزارت بهداشت این است که برنامه یُدرسانی به مادران باردار به صورت جدی و منسجمتر پیگیری کند و مراکز جامع سلامت شهرستانهای ساوه و زرندیه این مهم را در اولویت دارند.
ذکایی می گوید: آموزشها در مراکز بهداشتی درمانی در خصوص ضرورت مصرف مکمل یُد و منابع غذایی یُد در دوران بارداری باید توسط کارشناسان تغذیه و ماماها افزایش یابد، اتخاذ تصمیماتی که مکمل یاری با اسیدفولیک همراه با یُد باشد به طوری که مکمل یُد و فولیک در دستور کار قرار گیرد.
وی گفت: چند مورد از عوارضی که به دلیل کمبود یُد در مادران باردار ایجاد میشود کم کاری و پرکاری تیروئید، کم توانی ذهنی، افزایش خطر سقط جنین در ماههای اول و پایانی بارداری است، یکی دیگر از عواملی که میتواند کمبود یُد در زنان باردار را تشدید کند این است که کمبود آهن هم بر متابولیسم غده تیروئید اثرگذار است، بنابراین اختلالات ناشی از کمبود یُد در کشورهایی که سوءتغذیه و کمبود ریزمغذیها در آنها شایع است، بیشتر میباشد.
کارشناس واحد بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه، گفت: یُد در برخی منابع غذایی وجود دارد که از جمله مهمترین آنها غذاهای دریایی هستند که به دلیل کمبود یُد در خاک و آب میزان یُد در این مواد هم به صورت قابل توجهی در سالهای اخیر در دهههای اخیر کاهش پیدا کرده از جمله موارد دیگری که منابع غذایی یُد هستند تخم مرغ، پنیر، سیب زمینی، برنج، نخود و ذرت میباشد که کمترین میزان آن در ذرت وجود دارد.
لیلا الیاسی می گوید: توصیه به مصرف نمک یُددار مهمترین توصیه برای جلوگیری از کمبود یُد میباشد و باید توجه شود که مصرف نمک یُددار تحت شرایطی از این جمله باید مدنظر قرار بگیرد که نمک در پایان پخت غذا اضافه شود، نمک یُد دار را نباید در شیشههای شفاف و در معرض نور نگهداری کرد، زیرا منجر به خروج مواد از نمک میشود و زنان بارداری که دچار اختلال در غده تیروئید هستند باید از مصرف مواد گواتروژن که سبب کاهش استفاده از یُد در غده تیروئید میشود، خودداری کنند از جمله این مواد کلم، شلغم، بادام زمینی، سویا و ارزن میباشند، یک نکته مهم این است که در صورتی که مادر باردار داروهای تیروئید استفاده میکند باید از مصرف سویا خودداری کرده، زیرا سویا مانع جذب کافی این داروها میشود.
او گفت: طبق مطالعات و تحقیقات انجام شده چند علت برای افزایش نیاز به یُد در دوران بارداری ذکر میشود از جمله افزایش سطح هورمونهای جفتی در مادر سطح بالاتر استروژن که منجر به افزایش تولید خون در مادر و اتصال به هورمونهای تیروئیدی میشود و در یک مطالعه در غرب چین در مورد کمبود شدید یُد نشان داد که مکمل یاری در زنان باردار دور سر جنین را افزایش داده و میزان میکروسفالی را درصد قابل توجهی کاهش میدهد.
کارشناس واحد بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: توصیه کلی به زنانی که در سنین باروری هستند این است که در صورت تصمیم به بارداری از مکمل حاوی ۱۵۰ میکروگرم یُد استفاده کرده و یا رژیم غذایی خود را طوری تنظیم کنند که روزانه ۱۵۰ میکروگرم یُد دریافت کنند، سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده زنان باردار در دوران بارداری و شیردهی روزانه ۲۵۰ میکروگرم یُد از طریق مکملهای خوراکی دریافت کنند.
الیاسی می گوید: در سال ۱۴۰۰، چهار هزار و ۱۹۲ مادر باردار در شهرستان ساوه و زرندیه در مراکز خدمات جامع سلامت تحت پوشش مراقبتهای بارداری بودند که ۱۸۳ مادر باردار با اسید فولیک همراه ۱۵۰ میلیگرم یُد مکمل یاری شدند.
او گفت: در این مدت یک هزار و ۱۶۰ مادر در خصوص مصرف یُد آموزش دیدند که در مجموع ۲۶ درصد مادر باردار آموزشهای مصرف یُد را دریافت کردند.