عبدالباری عطوان در گفتگو با شبکه تلویزیونی المیادین درباره اهداف برخورد با سوریه در بیش از یک دهه گذشته گفت، یکی از برنامه‌های آمریکا مجازات تمام کشور‌هایی بود که در اوپک با سیاست‌های این کشور مخالفت کردند، گام بعدی مجازات کشور‌هایی بود که از مقاومت فلسطین حمایت می‌کنند که در این زمینه سوریه در صدر قرار داشت. گام بعدی جایگزین کردن سازمان‌های دیگر سوری به ویژه سازمان‌های اسلام سیاسی به جای نهاد‌های دولتی سوریه بود. اما این همه این برنامه‌ها به کلی شکست خورد و اولین دلیل این شکست مقاومت و ایستادگی سوریه بود. 

وی افزود: نظام لیبی طی دو ماه سقوط کرد و برداشت‌ها این گونه بود که نظام سوریه نیز طی دو تا سه ماه سقوط خواهد کرد، اما همه توطئه‌ها علیه دمشق ناکام ماند به همین دلیل تلاش‌های دیگری علیه سوریه آغاز شد. اتحادیه عرب همان سازمانی است که به ناتو برای بمباران لیبی چراغ سبز نشان داده بود، همین روال را برای سوریه اتخاذ کرد. حمد بن جاسم وزیر امور خارجه پیشین قطر گفته بود ما با هماهنگی کامل آمریکا صد و سی و شش میلیارد دلار هزینه کرده ایم تا نظام سیاسی سوریه سرنگون شود.

بیشتر بخوانیم:

سوریه به اتحادیه عرب بازگشت

سردبیر روزنامه رای الیوم ادامه داد، در هر حال تمامی برنامه‌ها علیه دمشق شکست خورد و با وجود شکست این برنامه ها، باز هم سوریه هیچ تلاش و حرکتی برای از سرگیری روابط با کشور‌های عربی نداشت بلکه به نیرو و ارتش خود متکی شد و این ارتش هم توانست یازده سال بجنگد بدون اینکه انتقادی از نظام سیاسی داشته باشد و این گونه بود که همه معادله‌ها معکوس شد. 

وی تغییر در مواضع عربستان را بسیار با اهمیت خواند و گفت، این تغییر همه برنامه‌ها و ائتلاف‌های منطقه‌ای را تغییر داد. اگر عربستان با ایران از در آشتی در نمی‌آمد، اگر عربستان میزبان رئیس جمهور چین در ریاض نمی‌شد، اگر عربستان خواستار پیوستن به سازمان کشور‌های بریکس نمیشد، اگر عربستان با چین توافق نمی‌کرد تا در تبادلات تجاری از ارز ملی استفاده کنند، روند انزوای اتحادیه عرب تداوم می‌یافت. اتحادیه عرب تا حدی منزوی بود که حتی روزنامه‌ها و رسانه‌های عربی تحلیل‌های احمد ابوالغیط (دبیر کل اتحادیه عرب) را پوشش خبری نمی‌دادند، اما امروز با بازگشت سوریه به اتحادیه عرب، این اتحادیه هویت عربی خود را باز می‌یابد.

تصمیم به بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بر خلاف میل آمریکاست

سردبیر روزنامه رای الیوم گفت، صدور بیانیه اتحادیه عرب برای بازگشت سوریه به کرسی خود در این اتحادیه، به این معنی است که کشور‌های عربی این تصمیم را بر خلاف اراده آمریکا اتخاذ کرده اند.

عبدالباری عطوان گفت، این بار آمریکا از عربستان سیلی محکمی را دریافت کرد در حالی که ریاض هشتاد سال از هم پیمانان راهبردی واشنگتن بود. آمریکا در شرایط رقت باری قرار دارد و بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بر خلاف میل واشنگتن است. به واقع سوریه آمریکا و طرح‌های آمریکا را ناکام گذاشت و با پیروزی بر آمریکا در حال بازگشت به اتحادیه عرب است. 

وی درباره امکان مشارکت بشار اسد در کنفرانس سران عرب در ریاض گفت: من اصلا چنین اتفاقی را بعید نمی‌دانم، با توجه به رایزنی‌هایی که در سوریه داشتم تقریبا می‌توانم بگویم حضور بشار اسد در کنفرانس سران عرب در عربستان حتمی است. اینگونه نیست که نشست وزرای امور خارجه عرب برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب تصادفی باشد بلکه عربستان تمام مسائل را ردیف و مرتب کرد. سوریه از کشور‌هایی است که اتحادیه عرب را بنیان نهاده اند، این اتحادیه در سال ۱۹۴۵ تاسیس شد در شرایطی که نیمی از کشور‌های عضو این اتحادیه در دهه هفتاد استقلال پیدا کردند و منطقی نیست چنین کشور‌هایی به خروج کشوری از اتحادیه عرب رای دهند که پیش از آن‌ها در اتحادیه حضور داشت و از موسسان آن است. به نظر من ریاض برای دیدار بشار اسد از عربستان نیز مقدماتی را تدارک دیده است. البته این سفر برای ایجاد روابط دو جانبه میان سوریه و عربستان نیست بلکه برای موفقیت نشست سران عرب است و باید گفت رئیس جمهور سوریه ستاره کنفرانس سران عرب در عربستان خواهد بود و این برای ریاض رضایت بخش است.

عطوان درباره دلایل تلاش عربستان برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب گفت: به نظر من این کار برای فعال کردن مثلث عربستانی، مصری و سوری است که در هفتاد سال گذشته بزرگ‌ترین مثلث تصمیم گیری در جهان عرب بود. بحران سوریه وقتی شکل گرفت که کشور‌های عربی از این کشور خواستند تا از ایران فاصله بگیرد و این کار نیز بر اساس تحریک‌های آمریکا بود، بر اساس آنچه که من اطلاع دارم قطر از طریق شیخ تمیم که آن زمان ولیعهد بود, ۱۵ میلیارد دلار به بشار اسد پیشنهاد داده بود تا از ایران فاصله بگیرد. البته این مبلغ به عنوان مرحله اول پرداخت از سوی قطر بود. چنین پیشنهادی از سوی عربستان نیز وجود داشت. اما الان این کشور‌های عربی به ایران نزدیک شدند و در ادامه سعی می‌کنند به سوریه هم نزدیک شوند.