ممد نبودی ببینی، نوحه‌ای که جاودان شد + صوت

وقتی صدای سنج و دمام جنوبی درهم می‌پیچد و غلام کویتی‌پور «ممد نبودی» را می‌خواند آن‌قدر تاثیرگذار است که بعد از این همه سال حتی اگر هیجان روز‌های آزادسازی خرمشهر از چنگال رژیم متجاوز بعث را فرد تجربه نکرده باشد بازهم یک بغض و هیجان، یک شادی و غم توامان را تجربه می‌کند.

ممّد نبودی ببینی نوحه‌ای است که به مناسبت آزادسازی خرمشهر و به یاد محمد جهان‌آرا خوانده شده‌است. شعر این قطعه را جواد عزیزی از رزمندگان خرمشهر سرود و نخستین بار حسین فخری هم‌رزم او آن را بر سر مزارش خواند. یک‌سال بعد کویتی‌پور همزمان با سالگرد آزادسازی خرمشهر این نوحه را اجرا کرد.

ریشۀ نوحۀ «ممد نبودی ببینی» به یک ملودی بوشهری متعلق به موسیقی‌های عزاداری سنتی بوشهری برمی‌گردد.  جهانبخش کردی‌زاده (بخشو) این ملودی را با مطلع «لیلا بگفتا‌ای شه لب تشنه‌کامان / دستم به دامان، آقا الامان» در ایام محرم و صفر خواند. در نمایشِ قلندرخونهٔ ایرج صغیری هم از این نوا استفاده شد.  

ناصر تقوایی این قطعه را در فیلم مستند «اربعین» خود نیز با اجرای بخشو آورد و سپس جواد عزیزی با شنیدن آن و الگو برداری از این نوحه شعر ممد نبودی ببینی را سرود.

این نوحه یک نوای خاطره‌انگیز، به‌جامانده از سال‌های دفاع مردم ایران در جنگ ایران و عراق و دارای ارزش ملی است.

متن نوحه ممد نبودی ببینی:

ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته

خون يارانت پر ثمر گشته

ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته

خون يارانت پر ثمر گشته آه و واويــــلا...

كو جهان آرا نور دوچشمان تر ما

ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته خون يارانت پر ثمر گشته

ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته

خون يارانت پر ثمر گشته آه و واويلا...

كو جهان آرا نور دوچشمان تر ما »

اي نخل غلتيده به خون

اشكي از شادي هم چو من بفشان ... 

روز آزادي خيل ياران را ...

خيز و ياري كن دشت شادي را ...

آبـياري كن نخل در آ تش شعله ور گر چه شد بي سر

نوبتی ديگر گشته بار آور

شهد پيروزي خوشـهء خرما زورق و من ... ماهي و دريا

ممد نبودي ببيني

گريهء باران لاله روياند از تربت ياران

گشته آبادان هرچه ويران شد تربـت ياران گلباران شد

«ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته

خون يارا نت پر ثمر گشته

ممد نبودي ببيني شهر آزاد گشته

خون يارا نت پر ثمر گشته آه و و ا و يـــلا...

كو جهان آرا نور دوچشمان تر ما »