در سال ۱۶۱۰، گالیله برای اولین بار حلقههای خیره کننده سیاره زحل را کشف کرد که با تلسکوپ اولیه و پیشگامانه خود در آن زمان در مقایسه با فناوری امروزی، آنها را به "گوش" تشبیه کرد.
اکنون پس از گذشت بیش از ۴۰۰ سال، هر کسی با ابزارهای ساده میتواند این حلقهها را با چشمان خود ببیند. با این حال، تا سال ۲۰۲۵ حلقهها تقریبا ناپدید خواهند شد.
حلقههای سیارهای اولیه از هفت حلقه مجزا تشکیل شدهاند و گمان میرود که از تکههایی از دنبالهدارها، سیارکها و قمرهای متلاشی شده تشکیل شدهاند که به سمت این غول گازی منحرف و توسط گرانش قدرتمند آن تکه تکه شدهاند. همچنین در این حلقهها میلیاردها قطعه یخ وجود دارند که همگی پوشیده از غبار فضایی هستند.
هیچ کس کاملاً مطمئن نیست که این حلقهها چند ساله هستند، اگرچه مطالعهای که در ماه مه گذشته منتشر شد نشان داد که این حلقهها از نظر کیهانی صرفا یک سری حلقههای کوچک هستند و احتمالاً تنها ۴۰۰ میلیون سال پیش، کمتر از یک دهم سن سیاره، شکل گرفتهاند.
اما تنها چیزی که اکنون در مورد این حلقهها میدانیم این است که آنها نیز در حال محو شدن هستند و به صورت باران یخی در جو زحل به پایین خواهند بارید.
با این حال، این حلقهها بسیار بزرگ هستند و ۱۷۵۰۰۰ مایل از سیاره امتداد دارد، بنابراین مدتی طول میکشد تا زمینیها هر گونه تفاوتی را ببینند و تا محو کامل آن حداقل ۱۰۰ میلیون سال طول خواهد کشید.
این مربوط به چیزی است که به عنوان توهم نوری شناخته میشود که در آن حلقهها ممکن است در یک بعد بزرگ باشند، اما در بعد دیگر بسیار کوچک به نظر میرسند و تنها ده متر ضخامت دارند.
در حال حاضر این مسئله مشکل خاصی نیست؛ زیرا زحل در یک راستا کامل با زمین نیست و با زاویه تقریباً ۹ درجه کج شده است. سال آینده حدود ۳.۷ درجه کاهش مییابد و تا سال ۲۰۲۵ در یک خط نامحسوس ناپدید میشود، زمانی که زحل در تقابل مستقیم با سیاره ما قرار میگیرد و حلقههای زیبای آن نازکتر از آن خواهند بود که دیده شوند.
خوشبختانه، این پدیده زیاد دوام نخواهد آورد؛ زیرا سیاره به عنوان بخشی از چرخه ۲۹.۵ ساله خود به دور شدن از زمین ادامه میدهد و به آرامی سطح زیرین حلقهها را آشکار میکند تا این که در سال ۲۰۳۲ به حداکثر شیب خود یعنی ۲۷ درجه برسد.
به نوعی، شیب کمتر حلقهها فرصتی برای مشاهده آسانتر قمرهای زحل در حال چرخش است.
منبع: مترو