اگر برای اولین بار قرار است اقدام به چک کردن سطح روغن موتور خود کنید باید دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کنید و به توصیه‌های سازنده خودرو توجه کنید.

روغن موتور باید زمانی چک شود که موتور هنوز گرم است، ولی نباید به قدری داغ باشد که دستتان را بسوزاند. برخی از سازندگان خودرو توصیه میکنند روغن پس از سرد شدن موتورچک کنید. برای این کار باید بعد از پارک کردن خودرو در یک جای مسطح و خاموش کردن موتور به مدت پنج تا ده دقیقه صبر کنید تا روغن از دیواره‌های سیلندر به سمت کارتل برگردد و سطح روغن در حالت ثابت قرار بگیرد.

برای چک کردن روغن موتور، مراحل زیر را دنبال کنید:

• در کاپوت را باز کرده و گیج روغن که در نزدیک موتور است و رنگ دستگیره آن زرد یا نارنجی است را بردارید. 

• میله یا همان گیج را از موتور در بیاورید 

• به دو طرف آن نگاه کنید و ببیید که روغنی است یا نه 

میله‌های روغن موتور هر کدام به سبکی میزان سطح روغن را نشان میدهند. در برخی از آن‌ها از حروف L و H استفاده شده (ال به معنی پایین و اچ به معنی بالا)، و در برخی از میله‌های روغن از کلمات min و max به معنی مینیموم و ماکسیمم استفاده شده است. در برخی میله‌ها نیز از یک منطقه هاشور خورده استفاده شده است. اگر قسمت فوقانی رگه روغن بین دو علامت مینیموم و ماکسیمم و یا بر روی علامت هاشور قرار بگیرد به معنی خوب بودن سطح روغن است. 

ولی اگر پایین‌تر از علامت مینیموم باشد یعنی سطح روغن کم است و باید روغن اضافه کنید. 

نکته: اگر میزان مصرف روغن موتور بیشتر از یک لیتر در هر ۱۶۰۰ کیلومتر باشد باید توجه داشته باشید که حتما برای رفع این مشکل به مکانیکی مراجعه کنید.

روغن موتور را هر چند وقت یک بار باید چک و تعویض کرد؟ 
 مقدار حجم روغن موتور در خودرو‌های مختلف متفاوت است. در خودرو ها‌ی سواری این مقدار از چهار تا شش لیتر متغیر است و در هر خودرویی دقیقا مشخص است. 

روغن موتور بعد از مدتی کارایی خود را از دست میدهند و عمر آن بستگی به نوع روغن و میزان استفاده از خودرو دارد. روغن‌های معمولی حدود ۸ تا ۱۰ هزار کیلومتر کارایی دارند. 

رانندگان باید با مراجعه به دفترچه راهنمایی خودروی خود از جزئیات مربوط به نحوه چک و زمان چک کردن متناسب با خودروی خود آگاه شوند. اما به طور کلی توصیه می شود حد اقل هر هفته یک بار سطح روغن موتور چک شود و در مورد تعویض آن نیز توصیه میشود بعد از هر ۸ تا ۱۰ هزار کیلومتر این کار انجام شود. 

نحوه اضافه کردن روغن موتور

 به درجه روغن ذکر شده در دفترچه راهنمای خودروی خود دقت کنید. روغن موتور را میتوانید از تعمیرگاه‌ها و مغازه‌های فروش لوازم خودرو و سوپر مارکت‌ها تهیه کنید. 

برای افزودن روغن موتور ابتدا در پوش را از روی موتور بردارید. روغن را با احتیاط و کم کم بریزید تا سر ریز نشود. بهتر است از قیف استفاده کنید. ابتدا نیم لیتر بریزید. سپس چند دقیقه صبر کنید و ببینید اگر روغن هنوز پایین‌تر از سطح مینیموم است دوباره روغن را اضافه کنید.

در صورتیکه خودروی شما مشکل نشتی روغن نداشته باشد بیشتر از یک لیتر روغن لازم ندارید و در صورتی که نیاز بیشتری به روغن داشتید لیتر دوم را با احتیاط اضافه کنید. سپس در پوش موتور را محکم ببندید. 

فواید چک کردن روغن موتور 
 روغن موتور باید به طور مرتب و بعد از هر هزار کیلومتر یکبار چک شود، اما توصیه میشود که در هر بار مراجعه به پمپ بنزین این کا انجام شود. برای این کار شما تنها به یک تکه دستمال تمیز نیاز دارید. 

چک کردن روغن موتور باعث می‌شود که:

• با چک کردن و تعویض به موقع روغن موتور، شما باعث میشوید آلاینده‌های کمتری وارد هوا شود.

• از ساییدگی و خوردگی زودرس قطعات موتور جلوگیری میشود 

• راندمان و طول عمر موتور بالا میرود 

• میزان مصرف سوخت کاهش پیدا میکند 

• از زنگ زدگی موتور جلوگیری میشود 

نکته حایز اهمیت نوع روغن موتور انتخابی است که در طول عمر خودرو اهمیت و تاثیر زیادی دارد. 

عوامل وابسته به مصرف روغن موتور 
میزان مصرف روغن موتور به عواملی مانند طرز رانندگی، نوع خودرو، شرایط آب و هوایی و وضعیت مکانیکی موتور بستگی دارد.

هر خودرویی چه میزان روغن مصرف می‌کند؟

میزان مصرف روغن موتور بسته به نوع خودرو برای هر خودرو متفاوت است برای مثال در خودرو‌هایی که قدرت و شاتون بلندتری دارند مانند پاترول، نیسان و.. بعلت تبخیر زیاد روغن در فصل گرما روغن بیشتری مصرف میکنند برای همین در این گونه خودرو‌ها پس از هر بار تعویض روغن باید نیم لیتر روغن به آن اضافه کرد. 

رنگ روغن موتور 

از رنگ روغن موتور میتوان پی برد که کیفیت آن در چه وضعیتی است. اگر رنگ آن طلایی و کاملا شفاف باشد علامت تمیزی و بدون آلایندگی بودن آن است. اما اگر رنگ آن قهوه‌ای و یا تقریبا سیاه باشد باید تعویض شود. اما تنها رنگ ظاهری نیست که علامت خوب کار کردن موتور باشد، روغن اتومبیل با رنگ تیره هم قابلیت خوب کار کردن را دارد و نکته‌ای که باید بیشتر به آن توجه شود بازه زمانی و چک گردن و تعویض آن است.

مثلا ممکن است رنگ روغن بعد از ده هزار کیلومتر هم تمیز و شفاف و بدون تغییر مانده باشد که این دلیلی بر با کیفیت بودن آن نیست و حتی ممکن است این علامت بی کیفیت بودن روغن موتور باشد، زیرا یکی از دلایل ثابت ماندن رنگ روغن موتور بعد از هزار کیلومتر میتواند به معنی جذب نکردن جرم‌ها و دوده‌های حاصل از احتراق در داخل موتور باشد و به همین علت این آلودگی‌ها در دیواره‌ها رسوب میکنند و به مرور باعث پایین آمدن کیفیت روغن موتور میشوند.  ضرورت دارد که هر شش ماه یکبار روغن موتور تعویض شود.

دلیل کاهش مداوم روغن موتور چیست؟
اگر میزان مصرف روغن در خودروی شما خیلی زیاد است به احتمال زیاد میتواند دلیل آن نشتی در یکی از واشر‌ها و یا بیرون موتور و یا سوختن آن در موتور باشد. برای یافتن این مشکل باید خودرو را پارک کنید و آن را بررسی کنید؛ و یا ممکن است به علت پاره شدن واشر سر سیلندر و نشت آب در داخل روغن چنین مشکلی ایجاد شود که در این صورت روغنی که خارج می‌شود به دلیل مخلوط بودن با آب به رنگ شیری می‌باشد. 

انتخاب یک روغن موتور خوب 

از جمله مشخصات یک روغن موتور خوب ویسکوزیته یا گران روی بودن مناسب آن است. ضریب اصطکاک موتور با ید بسیار پایین باشد و توانایی روانکاری قسمت‌های مختلف موتور و قطعات موتور را داشته باشد؛ و همچنین دارای قدرت بازدارندگی در مقابل خوردگی و زنگ زدگی داشته باشد. روغن موتوری که دارای چنین مشخصه‌ای باشد باعث کاهش مصرف سوخت در خودرو، کاهش استهلاک و افزایش طول عمر موتور میشود. 

چرا روغن موتور برای خودرو اهمیت دارد؟
روغن موتور باعث جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی قطعات موتور میشود. ذرات را حاصل شده از سایش قطعات را پاک میکند و آن‌ها را معلق میکند. باعث کاهش اثرات منفی حاصل از ضربه‌های قطعات متحرک در زمان کار میشود و در نتیحه باعث افزایش طول عمر موتور میشود. همچنین اگر روغن موتور از ویسکوزیته مناسبی برخوردار باشد، موتور بعد از استارت زدن در فاصه کمی به درجه حرارت عادی میرسد. این امر باعث کاهش میزان مصرف سوخت میشود. 

سخن پایانی

همانطور که قبلا ذکر شد روغن موتور یکی از مهمترین فاکتور‌های حفظ و نگهداری خودرو میباشد. انتخاب صحیح یک روغن موتور مناسب و چک کردن به موقع و رعایت توصیه‌ها و نکات متناسب با هر خودرو و نحوه استفاده از نوع روغن موتور مخصوص آن برای خودتان و طول عمر خودرو و جلوگیری از آلودگی هوا مزیت‌های زیادی خواهد داشت.

منبع: بیتوته