تولید داخلی اسباب بازی، قربانی واردات کالا‌های ارزان و بی‌کیفیت

واردات محصولات مشابه خارجی و همچنین قاچاق انواع اسباب بازی‌های عمدتا ارزان قیمت چینی، تولیدکنندگان داخلی این نوع محصولات را گرفتار نوعی رقابت نابرابر و خسارت بار کرده است. 

کوروش اسلامی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی گفت: صنعت تولید اسباب بازی در ایران با قدمت کمتر از ۵۰ سال، صنعتی نوپا محسوب می‌شود، اما ظرفیت‌های قابل توجهی دارد که با اتکا به آنها نه تنها قادر به تامین بخشی از نیاز بازار داخلی کشور است، بلکه می‌تواند بازار‌های صادراتی گسترده‌ای نیز برای خود ایجاد کند. 

اسلامی به فعالیت قریب به ۳۵۰ تولیدکننده در این صنعت با توانمندی تولید بیش از ۷ هزار قلم کالا اشاره کرد و افزود: یکی از جدی‌ترین مشکلات فعالان این صنعت، سهم بالای اسباب بازی‌های وارداتی در بازار است که در عمده موارد به ایجاد رقابت‌های نابرابر منجر شده، به نحوی که تولیدکنندگان ایرانی ناگزیرند برای بقا در بازار و رقابت با کالا‌های وارداتی و گا‌ها قاچاق، محصولاتشان را با قیمت‌های پایین و غیراقتصادی عرضه کنند.

کالای قاچاق فاقد پیچیدگی و خلاقیت است

او با بیان اینکه تقریبا ۶۰ درصد اسباب بازی‌های موجود در بازار از مسیر قاجاق به کشور وارد شده اند، تاکید کرد: بسیاری از این اسباب بازی‌ها در شرایطی با قیمت و کیفیت نازل در بازار عرضه می‌شوند که مشابه آن در کشور با کیفیت به مراتب بالاتر در حال تولید است. ضمن اینکه بسیاری از کالا‌های وارداتی یا قاچاق فاقد پیچیدگی و خلاقیت بوده و عملا محصول تازه‌ای را به مشتریان عرضه نمی‌کند.

عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی با بیان اینکه در سال گذشته مجوز‌هایی برای واردات اسباب بازی به برخی از شرکت‌ها داده شد، تصریح کرد: استدلال اصلی برای صدور این مجوز‌ها تسهیل دسترسی کودکان و نوجوانان ایرانی به طیف وسیع‌تر و متنوع تری از اسباب بازی‌ها بود. به علاوه یکی دیگر از اهداف دولت، کاهش ورود اسباب بازی‌های قاچاق به کشور بود. اما در نهایت اهداف پیش بینی شده در هیچ یک از این دو مورد، محقق نشد. چرا که از یک سو روند قاچاق که به طور طبیعی با صدور مجوز واردات قابل کنترل نیست و از سوی دیگر عمده واردکنندگان ترجیح می‌دادند که اسباب بازی‌های ارزان قیمتی را وارد کنند که سود حاصل از فروش آنها به مراتب بالاتر از محصولات باکیفیت و خلاقانه است.

این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه تولیدکنندگان اسباب بازی از واردات محصولاتی که هنوز توان تولید آنها را در کشور نداریم استقبال می‌کنند، گفت: قطعا واردات این نوع اسباب بازی‌ها نه تنها زمینه را برای ایجاد تکنولوژی ساخت آنها فراهم می‌کند، بلکه می‌تواند دسترسی نسل کودک و نوجوان ما را نیز به اسباب بازی‌های باکیفیت تسهیل کند و سطح محصولات عرضه شده در بازار داخلی کشور را ارتقاء دهد.

اسلامی در بخش دیگری از صحبت‌های خود از اعتراض انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی نسبت به نتایج صدور مجوز و واردات اسباب بازی‌های ساده، ارزان قیمت و موجود در بازار‌های داخلی، خبر داد و عنوان کرد: خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده، وزارت صمت صدور مجوز واردات اسباب بازی در سال جاری را تا بررسی کامل موضوع به تعویق انداخته و روند واردات را تا اندازه‌ای کنترل کرده است. 

 پروانه بهره برداری یکی از مسائل شرکت‌های فعال در حوزه تولید اسباب بازی است

وی با اشاره به اینکه بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه تولید اسباب بازی، کوچک و متوسط بوده و بر پایه برون سپاری فعالیت می‌کنند، خاطرنشان کرد: این شرکت‌ها به دلیل نداشتن کارخانه و عدم تولید متمرکز محصولاتشان، نمی‌توانند پروانه بهره برداری بگیرند، بنابراین از بسیاری از امتیازات پیش بینی شده برای تولیدکنندگان داخلی مانند دسترسی به مواد اولیه ارزان‌تر محروم می‌شوند. البته طی یکی دو سال گذشته انجمن تلاش کرد با تجمیع نیاز شرکت‌های عضو، امکان دسترسی آنها به مواد اولیه را تا اندازه‌ای تسهیل کند، اما متاسفانه همچنان به نتایج دلخواه در این زمینه دست پیدا نکرده ایم.

عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی، وزارت صمت و شورای نظارت بر اسباب بازی را نهاد‌های موثر بر رفع چالش‌های پیش روی فعالان این صنعت برشمرد و گفت: یکی از مهمترین انتظارات ما این است که تصمیم گیری‌های این حوزه با مشارکت و مشورت بخش خصوصی انجام شود. در واقع تنها از این مسیر است که تصمیمات و سیاست‌های اتخاذ شده، منافع تولیدکنندگان داخلی را دچار مخاطره نمی‌کند. البته انجمن طی شش سال فعالیت خود توانسته تا حد قابل قبولی از مسیر تعامل با دستگاه‌های دولتی مشکلات فعالان این حوزه را پیگیری کرده و نظرات بخش خصوصی را به آنها منتقل کند. 

اسلامی افزایش سطح اثربخشی انجمن در روند تصمیم سازی‌های کلان حوزه اسباب بازی را یکی از مهمترین اهداف این تشکل دانست و تصریح کرد: ما امسال بیش از هر چیز تحکیم جایگاه انجمن را دنبال می‌کنیم و در همین راستا در حاشیه نمایشگاه ایران‌تویکس که بیست و دوم تا بیست و پنجم خرداد ماه سال جاری در شهر آفتاب برگزار شد، چندین نشست علمی را پیش بینی کردیم.

وی با تاکید بر اینکه انجمن تلاش می‌کند در بستر این نمایشگاه با تشکیل کارگروه‌های تخصصی، موضوعات مرتبط با تولیدکنندگان اسباب بازی را به شکل جدی تری دنبال کند، عنوان کرد: در همین راستا نشست‌های علمی در خصوص شیوه‌های تامین مالی شرکت ها، روش‌های افزایش کیفیت محصولات، بررسی نقش بازی و اسباب بازی در روند رشد کودک، بررسی ویژگی‌های اسباب بازی‌های خوب و ... پیش بینی شده و امیدواریم که برگزاری آنها به تبیین جایگاه و نقش تولیدکنندگان اسباب بازی و همچنین ارتقاء جایگاه و کیفیت محصولات آنها کمک کند.

خبرنگار: زهرا بالاور