دانشمندان بریتانیا در تلاش برای توسعه ابزار‌های بهتر برای مطالعه فعالیت‌های عصبی حیاتی، دو نوع موج مغزی برجسته را در هنگام خواب دستکاری کردند.

امواجی که به آنها نوسانات آلفا و تتا گفته می‌شود، به شدت با حالت‌های استراحت و آرامش از جمله مرحله حرکت سریع چشم (REM) از عدم هوشیاری در خواب مرتبط هستند.

مرحله حرکت سریع چشم (REM) به دلیل حرکت تند چشمان ما در این مرحله از خواب اینگونه نام‌گذاری شده است که با ظهور واضح‌ترین رویا‌های ما همزمان است. همچنین در نظر گرفته می‌شود که این مرحله نقش مهمی در تثبیت حافظه و تقویت شناخت دارد و هرگونه فعالیت امواج مغزی در این مرحله هدفی جذاب برای مطالعه توسط دانشمندان است.

والریا جارامیلو (Valeria Jaramillo) عصب‌شناس دانشگاه ساری (Surrey) می‌گوید: نوسانات مغز به کارکرد مغز و نحوه یادگیری و حفظ اطلاعات کمک می‌کنند. نوسانات مغز در طول مرحله REM در عملکرد‌های حافظه نقش دارند، با این حال نقش دقیق آنها تا حد زیادی نامشخص است.

فرآیندی به نام تحریک شنوایی حلقه بسته (CLAS) با موفقیت برای تقویت یا مختل کردن امواج مغزی در خواب غیر REM مورد استفاده قرار گرفته است و دقیقاً نوسان امواج مغزی را از طریق صدا‌های ارسال شده از طریق هدفون هدف قرار می‌دهد.

این فرآیند به ندرت برای افراد خوابِ خارج از این حالت اعمال شده بود، بنابراین محققان دانشگاه ساری این روش را بر روی داوطلبان آزمایش کردند تا تعیین کنند که آیا این روش می‌تواند برای امواج تولید شده در طول مرحله REM نیز اعمال شود یا خیر.

در آزمایش‌هایی که شامل ۱۸ شرکت‌کننده بود، محققان سرعت و قدرت امواج مغزی را که از طریق الکترود‌های روی جمجمه اندازه‌گیری می‌شد، تغییر دادند.

نوسانات آلفا (حدود ۸ تا ۱۲ هرتز) و تتا (حدود ۴ تا ۸ هرتز) معمولاً در حالی که ما در حالت آرامش هستیم، مانند زمانی که در حال چرت زدن هستیم یا تصمیم می‌گیریم از رختخواب بلند شویم تا روزمان را شروع کنیم، در ناحیه پیشانی مغز جریان دارند.

در واقع، چه بیدار باشیم و چه خواب و در مرحله REM، این امواج مغزی تقریباً مشابه هستند. ما می‌دانیم که امواج مغزی، پالس‌های فعالیت الکتریکی هستند که توسط نورون‌ها تحریک می‌شوند و به عملکرد سالم مغز کمک می‌کنند؛ بنابراین اگر بتوانیم آنها را تا حدی کنترل کنیم، به طور بالقوه برای اطمینان از اینکه مغز آنطور که باید کار می‌کند و همچنین در کاهش سرعت انحطاط مرتبط با زوال عقل مفید است.

آینس ویولانته (Ines Violante) عصب شناس دانشگاه ساری می‌گوید: استفاده از تحریک صوتی برای تغییر نوسانات مغز در هنگام خواب، آثار درمانی را نوید می‌دهد.

وی افزود: در حال حاضر هیچ درمانی برای زوال عقل وجود ندارد و فقط یک دارو است که می‌تواند پیشرفت این بیماری را کاهش دهد یا به طور موقت به فرد در رفع علائم خود کمک کند، بنابراین مهم است که برای ایجاد گزینه‌های درمانی جدید به فکر روش‌های خلاقانه باشیم.

تحقیقات بیشتری لازم است تا نشان دهد که این روش می‌تواند واقعاً اثر درمانی بر زوال عقل داشته باشد، اما دانشمندان قبلاً نشان داده‌اند که علائم زوال عقل شامل مشکل در حافظه و توانایی‌های شناختی، اغلب با کند شدن نوسانات امواج مغز همزمان است، این همان چیزی است که اکنون ممکن است بتوانیم بر آن تأثیر بگذاریم.

درک-جان دایک (Derk-Jan Dijk) استاد خواب و فیزیولوژی در دانشگاه ساری در پایان گفت: این راهکار می‌تواند راه را برای رویکرد جدیدی در مورد نحوه درمان بیماران مبتلا به زوال عقل هموار کند، زیرا این روش غیرتهاجمی است و در حالی که آنها در خواب هستند، انجام می‌شود. همچنین اختلال در زندگی آنها را کاهش می‌دهد و ما را قادر می‌سازد تا در رویکرد خود هدفمندتر باشیم.

این پژوهش در مجله SLEEP منتشر شده است.

منبع: ایسنا