حمل ونقل ریلی وتوسعه آن  یکی از مهم ترین اقداماتی است که در برنامه هفتم به آن اشاره شده و طبق ماده ۴۸ این قانون به منظور تحقق سیاست های کلی از جمله رشد اقتصادی، اجرای طرح های عظیم اقتصادی ملی، پیشران، روزآمد و مبتنی بر آینده نگری و تکمیل زنجیره ارزش و جهش اقتصادی چند اقدام  باید انجام شود که براساس این ماده قانونی دستگاه ها  مکلف هستند چند طرح بزرگ اقتصادی ملی و پیشران از جمله دالان‌های راهبردی ترانزیت ریلی و دریایی و قطار سریع‌السیر در مسیرهای طولانی و پرمسافر از جمله تهران -قم - اصفهان و  تهران- مشهد را به مرحله اجرایی و عملیاتی برسانند.

طرح قطار سریع‌السیر اصفهان- قم- تهران یکی از پروژه‌های اساسی و کلان کشور است که از دهه‌های گذشته مورد پیگیری قرار گرفته اما به گفته بسیاری از مسئولان به دلیل تأمین نشدن فاینانس و مجوزهای لازم برزمین مانده است. پروژه قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان ۳۰۰ کیلومتر در ساعت سرعت دارد که با راه اندازی این پروژه مسیر تهران- اصفهان در مدت یک ساعت و ۴۵ دقیقه طی خواهد شد.طبق اعلام مسئولان برای تکمیل این پروژه ۳۶ میلیارد یوان اعتبار نیاز است و تاکنون ۷۰ درصد از زیرسازی این پروژه تکمیل شده است.

طول پروژه قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان ۴۱۰ کیلومتر است و این پروژه می‌تواند سالانه ۱۶ میلیون نفر را جابجا کند، کاهش زمان سفر و کاهش ترافیک و سوانح بین شهری، افزایش ظرفیت و گسترش شبکه ریلی در جابجایی مسافر و کاهش مصرف سوخت از جمله اهداف و مزایای راه آهن سریع السیر تهران - قم- اصفهان است.

به گفته بسیاری از کارشناسان باتوجه به ناترازی های انرژی که در طول سال های گذشته کشور با آن روبرو شده است تقویت بخش حمل ونقل ریلی و توجه به اجرای پروژه های مهم ریلی از جمله راه آهن سریع السیر تهران- قم - اصفهان و تهران- مشهد بسیار حائز اهمیت است چرا که در طی سال های گذشته آمارها حاکی از  افزایش میزان تردد خودروها در جاده های کشور است که زمینه ساز هدر رفت چشم گیر سوخت و تشدید ناترازی های انرژی می شود.

استفاده از راه آهن سریع السیر تهران- قم - اصفهان یکی از آرزوهای است که سالیان سال مردم قم و اصفهان چشم انتظار برآورده شدن آن هستند چراکه بسیاری از افراد در طول هفته چندین بار بین این شهرها تردد می کنند و حتی بسیاری از مردم قم برای کار صبح به تهران آمده و دوباره شب به قم باز می گردند که این امر علاوه بر هزینه ها زمینه ساز  خسته شدن مسافران می شود.

مسافران قم و اصفهان بیش از ۱۰دسال چشم انتظار راه آهن سریع السیر تهران - قم - اصفهان هستند

در همین زمینه عبدی یکی از ساکنان استان قم در  گفت وگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه بیش از ۱۰ سال است که وعده داده شده راه آهن سریع السیر راه اندازی می شود گفت: با توجه به آنکه میزان تردد در بین تهران و قم بسیار زیاد است راه اندازی این خط ریلی نقش بسیار موثری درکاهش میزان تصادفات و همچنین مصرف سوخت دارند که ما امیدواریم با توجه به وعده های زیادی که برای راه اندازی این خط ریلی داده شده  شاهد بهره برداری از این مسیر باشیم.

وی گفت: در حال حاضر راه آهن تهران- قم وجود دارد اما هم تعداد قطارها در این مسیر بسیار کم است و هم اینکه مسافران برای این مسیر باید حداقل ۲ تا ۳ ساعت معطل شوند.

آخرین وعده ای که پیش از این برای راه آهن تهران- قم - اصفهان داده شده بود مربوط به مهرداد بذرپاش وزیر راه وشهرسازی بود که در جریان سفر به استان اصفهان اعلام کرد این پروژه یکی از وعده‌هایی بوده که سال‌های سال داده شده و درصد کمی پیشرفت کرده است.

دولت سیزدهم پروژه راه آهن تهران - قم - اصفهان را در دستور کار خود قرار داد

وی با اشاره به اینکه زیرسازی برخی قطعات انجام شده اما هر بار به دلیلی معطل مانده است، افزود: ما نه تنها پروژه قطار سریع السیر تهران- قم- اصفهان را کامل قبول داریم بلکه سیاست دولت توسعه خطوط ریلی پرسرعت در کشور است. پروره قطار سریع السیر مشهد- تهران در آستانه قرارداد است و یکپارچه سازی قطار پرسرعت مشهد- تهران- قم اصفهان و بالعکس را در دستور کار داریم و در آینده در سایر خطوط ریلی زنجیره و کریدور خطوط پرسرعت در کشور را تکمیل خواهیم کرد.

بذرپاش افزود: البته رقم‌های سرمایه گذاری این پروژه اعداد بزرگی است و ابعادش را باید از روش‌های مختلف منابع مالی تامین کنیم که برخی شامل تهاتر و گشایش‌های اسناد اعتباری با شرکای خارجی است که می‌خواهند کمک کنند. توسعه قطار سریع السیر تهران- قم -اصفهان سیاست قطعی دولت است و این کار را به زودی در دولت به اتمام خواهیم رساند.برخی دیگر از بخش‌های دولت موضوع سوددهی این پروژه را بررسی می‌کنند که چه زمانی بازگشت سرمایه خواهد داشت.

مذاکرات بانک مرکزی با چینی ها به نتیجه رسید

همچنین پیش از این هم  میعاد صالحی مدیرعامل شرکت راه آهن  در خصوص آخرین وضعیت راه آهن تهران - قم - اصفهان در اردیبهشت امسال گفته بود: خط ریلی سریع‌السیر تهران - قم - اصفهان از محل فاینایس چین بناست تکمیل شود و هم‌اکنون در حال سیر فرآیند مذاکرات بانک مرکزی است، راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل برای انجام این پروژه را خواهد داشت و در خصوص فاینایس اول و دوم جلساتی با بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه داشتیم. مذاکرات بانک مرکزی که با طرف چینی به نتیجه رسید، این پروژه ریلی تعیین و تکلیف خواهد شد.

باشگاه خبرنگاران از مقامات مسئول ا زجمله  مدیرعامل شرکت راه آهن این پروژه را پیگیری کرد که طبق اعلام ذاکری راه آهن سریع السیر تهران - قم -اصفهان از سوی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل ریلی در حال پیگیری است و باید آنها پاسخگو باشد.

اختلاف نظر باعث توقف روند اجرای پروژه راه آهن سریع السیر تهران- قم - اصفهان شد

 باشگاه خبرنگاران  از دیگر مقامات مسئول در این بخش پیگیری کرد که در این زمینه اعلام شد : راه آهن سریع‌السیر تهران- قم -اصفهان اولین راه آهن سریع‌السیری است که ما در کشور تجربه میکنیم اما با توجه به تامین هزینه ها و مشکلاتی که در تامین ممکن است ایجاد شود باعث ایجاد چالش و اختلافات در بین کارشناسان شده به طوری که برخی از دستگاه ها معتقد هستند که باید ادامه پیدا کند و برخی اعلام می کنند که کشور در حال حاضر ظرفیت اجرای آن را ندارد وحتی برخی معتقد هستند که اصلا نباید انجام شود در نتیجه تضاد آرا در این حوزه ایجاد شده است.

طبق اعلام مسئولان به باشگاه خبرنگاران تضاد آرا باعث ایجاد اختلال در روند پروژه شده به طوری که  مصوبه شورای اقتصاد سازمان برنامه و بودجه در پروژه راه آهن سریع السیر تهران- قم - اصفهان ابلاغ شده ولی تضامین مربوطه صادر نشده به همین دلیل در سیستم بانک مرکزی دچار اشکال شده و پروژه متوقف شده است. این پروژه حجم پول و سرمایه گذاری بالایی را میطلبد و شرایط کشور اکنون به دلیل محدودیت منابع کشش آن را ندارد و همه قبول دارند که این کار خوبی است و لازم است امابه دلیل مشکلات مالی اختلاف نظر در این بخش ایجاد شده است.

مشکلات مالی باعث عقب ماندگی راه آهن سریع السیر تهران- قم - اصفهان شد

همچنین در این زمینه هم صدیف بدری عضو کمیسیون عمران مجلس در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران در خصوص علت تاخیرو فراموشی راه آهن سریع السیر تهران - قم - اصفهان گفت: چند ماه پیش جلسه ای با دولت در خصوص آخرین وضعیت راه آهن های سریع السیر برگزار کردیم که در آن جلسه مشخص شد علت عقب ماندگی و توقف این پروژه منابع مالی بوده و محدودیت تامین منابع مالی پروژه بوده است.

او بیان کرد: برای اجرای این پروژه باید از ظرفیت های منابع مالی بخش خصوصی استفاده کنیم چراکه با منابع مالی محدود دولتی امکان اجرا و تکمیل این پروژه وجود ندارد در نتیجه برای آنکه این عقب ماندگی جبران و ما شاهد تقویت بخش حمل ونقل ریلی باشیم باید بتوانیم از ظرفیت های بخش خصوصی استفاده کنیم.

 عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: تقویت حمل ونقل ریلی بار و مسافری یکی از اولویت ها ونیازهای اساسی در بخش حمل ونقل عمومی است که باید به آن توجه کنیم و با توجه به ترافیک مسافری که در این بخش وجود دارد برای بخش خصوصی توجیه اقتصادی دارد که باید به آن توجه کنیم.

توجه به ظرفیت بخش حمل ونقل ریلی به ویژه راه آهن سریع السیر و برقی شدن خطوط ریلی  یکی از اصلی ترین نیازها در حوزه حمل ونقل عمومی است که برای تقویت و اجرای آن باید منابع مالی لازم تزریق و پیگیری برای تحقق برنامه هفتم در دستور کار قرار گیرد.

خبرنگار: محبوبه کباری