به گزارش
گروه خواندنی باشگاه خبرنگاران، از زمانی که "یوری گاگارین" از جو زمین خارج شده و عصر سفرهای فضایی سرنشین دار آغاز شد یک نکته ذهن دانشمندان را به خود اختصاص داد و آن هم بحث تغذیه فضانوردان بود. در سالهای اخیر غذاهای فضایی دچار تغییراتی نیز شدند. حال که 3 فضانورد چینی طی روزهای اخیر توانستند جدیدترین مسافران این جهان ناشناخته باشند در این مطلب شما را با حقایقی در مورد غذاهای فضایی آشنا می کنیم.
غذاهای فضایی اولیهزمانی که یوری گاگارین به ماموریت فضایی اعزام شد به منظور تامین غذا از دو محفظه شبیه به خمیر دندان استفاده می کرد که در یکی از آنها ماکارونی خمیری و در دیگری شکلات مایع بود. آمریکایی ها نیز که پس از روسها به فضا رفتند در ماموریتهای اولیه خود از غذاهایی به شکل پودر ، خشک و یا کرم مانند استفاده می کردند.
غذاهای امروزی در فضابا گذشت سالها و ارتقاء روشهای نگهداری، غذاهای عادی تر مثل نان تست، سبزیجات و یا مرغ نیز به فضا برده شد. در جریان ماموریتهای سری "آپولو" در بین سالهای 1968 تا 19745 میلادی برای اولین بار آب جوش در اختیار فضانوردان قرار گرفت. امروزه با افزایش کیفیت وسایل زندگی در سفینه های فضایی مثل انواع یخچال و فریزر، فضانوردان می توانند انواع غذاهای فاسد شدنی و یا نشدنی را به فضا ببرند.
گوشتهای خشک شده برای فضا نوردانانواع گوشت های طبخ شده و سپس خشک شده از جمله خوراکی های مورد علاقه فضانوردان در حال حاضر است. این نوع از غذا در برابر فساد بسیار مقاوم است و در عین حال حاوی منابع مغذی بسیاری است و می تواند بخش مهمی از نیازهای فضانوردان را تامین کند.
طبقه بندیغذاهای فضایی نیز دارای طبقه بندی هستند. غذاهایی با ماندگار بین 1 تا 2 روز که در مراحل اولیه سفر مصرف می شوند. مایعاتی که در بسته بندی های خاص قرار دارند. غذاهایی با ماندگاری متوسط، مواد طبیعی مثل خشکبار و شیرینی ها و غذاهایی که برای مصرف به گرم شدن نیاز دارند.
بسته بندی غذاهای فضاییغذاهای فضایی بایستی سبک و در دسترس باشند. معمولا برای هر فضانورد با توجه به رژیم خاص غذایی او یک بسته غذایی خاص در نظر گرفته می شود که با بارکدهای مشخصی برای هر شخص مشخص می شوند. این اندازه گیری های دقیق به این دلیل انجام می شود که میزان وزن موجود در سفینه برای اندازه گیری میزان قدرت و سوخت مورد نیاز اهمیت بالایی دارد.
آماده سازی غذا در فضادر زمان انتخاب مواد غذایی برای یک ماموریت فضایی بایستی به این نکات توجه شود که اولا این غذاها بایستی در عین خوش طعم بودن به راحتی طبخ ، مصرف و هضم شده و پس از اتمام مراحل پخت زباله های حاصل از آن نیز به راحتی جمع شود.
تفاوت ذائقه ها در فضاکشورهای مختلفی تا به امروز به فضا رفتند و فضانوردانی از کشورهای مختلف با سنتها و فرهنگهای غذایی گوناگون در فضا وارد شدند. حضور چینی ها، ژاپنی ها، روسها، آمریکایی ها و بسیاری دیگر از فضانوردانی که به فضا آمدند غذاهای سنتی کشور خود را به فضا آوردند.
بی وزنی و هضم غذانبود جاذبه در بیرون از جو زمین بر روی حواس پنج گانه انسان و همچنین توانایی او در هضم غذا اثر می گذارد. فضانوردان معمولا در طول سفر در فضا در حس طعم ها و بو ها دچار مشکل می شوند. همچنین در زمانی که این افراد نوشیدنی های گازدار را در فضا مصرف می کنند دچارمشکل می شوند زیرا که در فضا گاز و مایعات در معده از هم جدا می شوند./ق پ
باتشکر
حسین -اردبیل