به گزارش
خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران، عبدالعلي صاحب محمد مدير عامل راه آهن جمهوري اسلامي ايران در گفتگوي ويژه خبري با بيان اين مطلب افزود: بازار بزرگ ريلي كشور براي توسعه ناوگان شبكه سراسري حمل ونقل ريلي براساس سند چشم انداز سالانه بايد 16 هزار كيلومتر راه ريلي ساخته شود كه 900 كيلومتر آن تاكنون مورد احداث قرار گرفته و به بهره برداري خواهد رسيد.
وي تصريح كرد: به طور طبيعي ناوگان ريلي از اهميت ويژه اي به دليل بزرگي خطوط ريلي برخوردار است.
صاحب محمدي با بيان اينكه جمهوري اسلامي با ورود به همه عرصه ها توانسته پيشرفت بسيار خوبي در خودكفايي در صنايع مختلف داشته باشد، گفت: با ورود در صنعت ريلي هم توانستيم به پيشرفت هاي خوبي كه باعث افزايش ارزش افزوده توليدات داخلي و توسعه اقتصادي كشور شويم.
مدير عامل راه آهن در پاسخ به اين سئوال كه نياز كشور به صنايع ريلي چقدر است، گفت: ساخت صنايع ريلي در داخل كشور و خودكفايي در اين حوزه طي ساليان اخير به طور جدي تر مورد توجه قرار گرفته به طوري كه در حال حاضر 7 كارخانه واگن سازي در كشور وجود دارد كه 3 تاي آن در حال حاضر مشغول ساخت واگن هاي مورد نياز بخش حمل و نقل ريلي هستند.
وي در خصوص مهمترين ويژگي هاي لوكوموتيو ملي ايران يعني لوكوموتيو ايران سفير گفت: اين لوكوموتيو براساس قرارداد 300 ميليون يورويي در شركت مپنا كه شركت توربين سازي است ساخته شد.
سرعت آن 160 كيلومتر در ساعت است و در مجموع با ساخت اين لوكوموتيو ديزلي پيشرفته 25 درصد در مصرف انرژي صرفه جويي به وجود آمده است كه مجموع گازوئيل مصرفي در اين لوكوموتيو 1500 ليتر كمتر از ساير لوكوموتيوهاي فعلي است ضمن آنكه اين لوكوموتيو به ميزان 700 ليتر داراي قابليت توليد برق است.
وي در خصوص استارت كار اين لوكوموتيو ملي تصريح كرد: از سال 85 مذاكراتي بين شركت راه آهن و شركت مپنا شروع شد كه اين شركت با توجه به تجارب و تخصص خوبي كه در ساخت نيروگاه ها دارد از نيمه دوم سال 85 شروع به مطالعات مربوط به ساخت لوكوموتيو ملي سفير در كشور كرد كه اين مطالعات منجر به اجراي پيش عمليات ساخت لوكوموتيو طي يك سال و نيم گذشته در شركت مپنا شد.
وي ادامه داد: در حال حاضر 300 نفر در اين شركت در حال فعاليت هستند و ظرفيت شركت مپنا براي ساخت لوكوموتيو 120 لوكوموتيو است كه در حال حاضر آمادگي ساخت سالانه 40 دستگاه لوكوموتيو در اين شركت وجود دارد ضمن آنكه 3 هزار شغل به صورت غيرمستقيم و هزار نفر به صورت مستقيم در حال فعاليت در عرصه ساخت لوكوموتيو هستند كه اين ميزان در گسترش است.
مدير عامل شركت راه آهن در ادامه با بيان اينكه مهمترين برنامه توسعه ساخت لوكوموتيوهاي داخلي حركت به سمت ساخت لوكوموتيوهاي برقي در كشور مپنا است، اظهارداشت: شركت مپنا يك شركت جوان است كه بعد از انقلاب با نيروهاي جوان شكل گرفته و اين كارخانه ساخت لوكوموتيو سفير علي رغم اينكه تازه ساخته شده توانسته با بهره گيري از نيروهاي جوان متخصص در زماني كوتاه باعث تقويت بيشتر حس خودباوري در جوان هاي تازه فارغ التحصيل شده كشور در صنعت لوكوموتيوسازي شود.
*مهمترين ويژگي لوكوموتيو سفير سازگاري با محيط زيست و كاهش آلودگي صوتي استدر ادامه علي آبادي مدير عامل شركت مپنا نيز در خصوص برجسته ترين ويژگي هاي لوكوموتيو ملي سفير عنوان كرد: مهمترين ويژگي اين لوكوموتيو ملي و پيشرفته سازگاري با محيط زيست و كاهش قابل توجه آلودگي صوتي است به طوري كه صداي اين لوكوموتيو نسبت به ساير لوكوموتيوهاي فعال به طور چشمگيري پايين است.
وي ادامه داد: همچنين اين لوكوموتيو نسبت به ساير لوكوموتيوهاي فعال از آلودگي هواي كمتري برخوردار است به طوري كه سهم آلايندگي اين لوكوموتيو نسبت به ساير لوكوموتيوها 25 درصد كمتر بوده كه اين خود باعث صرفه جويي در مصرف سوخت مي شود.
علي آبادي در خصوص ساير ويژگي هاي اين لوكوموتيو ملي گفت: يكي ديگر از ويژگي هاي مهم اين لوكوموتيو سرعت بالاي آن و ايمني خوب آن مي باشد كه هم اكنون در سرعت هاي پايين هم مي توان به خوبي از ترمز الكترونيك آن استفاده كرد.
اين در حالي است كه اين لوكوموتيو به تجهيزات پيشرفته سرعت مجهز مي باشد تا بتواند از سرعت متوسط هم به خوبي براي افزايش توان حمل و نقل ريلي كشور استفاده كنند.
مدير عامل شركت مپنا در پاسخ به سئوالي در خصوص وضعيت استانداردهاي به كار رفته در ساخت اين لوكوموتيو اظهار داشت: استانداردهاي به كار رفته در ساخت اين لوكوموتيو براساس استاندارد BUTV در مورد آلاينده ها است.
*بزرگترين شركت هاي لوكوموتيوسازي همان كارخانجات توربين سازي صنعت برق هستند وي تصريح كرد: در دنيا بزرگترين شركت هاي توربين سازي سازندگان عمده لوكوموتيو هستند به طور مثال شركت GE و شركت آلستون كه در زمينه ساخت توربين براي نيروگاه هاي برق فعال هستند بزرگترين سازندگان لوكوموتيو در جهان هستند در ايران نيز اين كار با حمايت هاي دولت باعث ساخت و توسعه صنعت لوكوموتيوسازي در كشور شده است.
علي آبادي در زمينه برنامه صادرات لوكوموتيوهاي ملي به خارج از كشور گفت: موفقيت كشور در صادرات تجهيزات نيروگاهي به سوريه، عراق و عمان زمينه اي مناسب براي صادرات لوكوموتيو ملي با حمايت شركت راه آهن و ساير دستگاه ها است كه اميدواريم بخش صادرات لوكوموتيو ملي در آينده نزديك به مرحله اجرا گذاشته شود.
هم اكنون درخواست هايي از سوي سوريه و پاكستان براي ما ارسال شده مبني بر دعوت از شركت مپنا براي ساخت لوكوموتيو در اين كشورها است.
در ادامه صاحب محمد مدير عامل شركت راه آهن با تاكيد بر حجم قرارداد ساخت لوكوموتيو براي صنعت ريلي كشور براساس سند چشم انداز كه 120 لوكوموتيو است، تصريح كرد: از مجموع اين تعداد لوكوموتيو 3 لوكوموتيو قبلا تحويل داده شده كه 3 تاي آن ديروز با افتتاح كارخانه ساخت لوكوموتيو سفير در مسير تهران-مشهد مورد آزمايش قرار گرفته و از هفته آينده فعاليت خود را در اين مسير آغاز مي كند و از مجموع 120 دستگاه لوكوموتيو فقط 117 مانده كه در سه سال آينده يعني سالي 40 دستگاه لوكوموتيو به صنعت حمل و نقل ريلي كشور تحويل داده مي شود.
صاحب محمد در خصوص ميزان ظرفيت كارخانه مپنا افزود: ظرفيت اين كارخانه 120 دستگاه است كه ما در سال هاي گذشته يك بار اقدام به مونتاژ يك صد دستگاه لوكوموتيو در كارخانه واگن سازي پارس كرديم كه آن توليد نبود بلكه فقط مونتاژ قطعات لوكوموتيو بود.
راه اندازي كارخانه لوكوموتيوسازي ملي براي اولين بار در خصوص ساخت و تجهيز اين صنعت در كشور با حضور رياست جمهوري اتفاق افتاده كه رئيس جمهور در دستوري صريح و قاطع به مسئولان مربوطه حتي مسئولان قطار شهري خواستند كه سفارش ساخت لوكوموتيوهاي مورد نياز خود را از اين پس به شركت مپنا بدهند.
وي درخصوص ويژگي هاي اقتصادي اين پروژه ملي گفت: به لحاظ كيفي سرعت اين لوكوموتيو نسبت به ساير لوكوموتيوها بالاست و همان طور كه گفته شد از نظر زيست محيطي ميزان آلايندگي آن در حداقل ممكن مي باشد ضمن آنكه در مصرف سوخت نيز 1500 ليتر صرفه جويي در مصرف گازوئيل يعني چيزي حدود 130 ميليون تومان صرفه جويي را در پي دارد كه اگر قيمت واقعي گازوئيل را بين 70 تا 80 سنت و حتي يك دلار در نظر بگيريم هزينه سرمايه گذاري اوليه در اين پروژه با اجراي طرح هاي بزرگ را مي توانيم به خوبي تامين كنيم.
مدير عامل شركت راه آهن در مورد مقايسه اين لوكوموتيو با نمونه هاي مشابه گفت: بيش از 40 درصد لوكوموتيو در داخل كشور توليد مي شود كه تا پايان قرارداد مربوطه بايد به 55 درصد لوكوموتيو مورد نياز صنعت حمل و نقل ريلي كشور برسد.
هم اكنون تعداد شركت هاي سازنده لوكوموتيو در دنيا بسيار كم است كه با راه اندازي كارخانه لوكوموتيوسازي در كشور سالانه 140 تا 150 ميليون يورو صرفه جويي ارزي براي كشور به ارمغان مي آورد.
*100 درصد واگن هاي كشور در داخل توليد مي شودصاحب محمدي در ادامه در پاسخ به اين سئوال كه در حال حاضر وضعيت ساخت واگن در كشور چگونه است، گفت: هم اكنون 6 كارخانه واگن سازي در كشور در حال فعاليت هستند كه در مجموع 100 درصد واگن هاي باري در كشور توليد مي شود.
وي تصريح كرد: براساس سند چشم انداز نياز صنعت حمل و نقل ريلي به واگن رقمي حدود 3 هزار واگن است كه شركت مپنا در اين مورد هم آماده توليد آن در داخل است.
وي ادامه داد: در بخش واگن مسافري هم امكان توليد 300 واگن در سال وجود دارد ما سازندگان داخلي را به خوبي باور داريم و مي دانيم كه سازندگان واگن در داخل كشور داراي دانش طراحي و توليد قطعات واگن هاي مسافري هستند به طوري كه در زمينه طراحي واگن هاي مسافري 100 درصد طراحي آن در داخل كشور انجام مي شود كه 60 درصد آن كاملا داخلي و 40 درصد آن مربوط به واردات قطعات مي باشد.
وي در خصوص طراحي و ساخت واگن هاي بالاي 160 كيلومتر اظهار داشت: برنامه ما طراحي و ساخت واگن هايي با سرعت بالاي 160 كيلومتر در ساعت هستيم كه در آينده نزديك اولويت اصلي ما طراحي و ساخت واگن هاي برقي در كشور است.
مدير عامل شركت راه آهن در خصوص روش هاي جذب سرمايه گذاري در صنعت حمل ونقل ريلي كشور گفت: سياست ما براي جذب سرمايه گذاري جذب منابع مالي از طريق روش BOT با سرمايه گذاري 4هزار و 100 ميليارد توماني است كه اين سرمايه گذاري براي برقي سازي مسير ريلي تهران-مشهد در نظر گرفته شده است ضمن آنكه سرعت در نظر گرفته شده براي مسير تهران-مشهد 150 تا 160 كيلومتر مي باشد كه تا 200 كيلومتر اين سرعت قابل افزايش است.
وي ادامه داد: با احداث مسير برقي تهران-مشهد ساعت سفر از تهران به مشهد 6 ساعت كاهش پيدا مي كند و درساخت اين خط ريلي برقي ديگر بحث ساخت ايستگاه مطرح نيست بلكه با ايجاد شبكه هاي مجازي زمينه براي توسعه خطوط ريلي برقي و افزايش سرعت خط برقي تهران-مشهد فراهم مي شود.
صاحب محمدي در پاسخ به اين سئوال كه ملزومات و ادوات توسعه خطوط ريلي در ساير بخش ها به ويژه ساخت سوزن براي لوكوموتيو اظهار داشت: خوشبختانه توفيقات خوبي در ساخت ساير تجهيزات صنعت حمل و نقل ريلي كشور از اواخر سال 89 و اوايل سال 90 رخ داده كه مهمترين آن ساخت اولين كارخانه سوزن قطار است كه باعث افزايش سرعت توسعه صنعت حمل و نقل در كشور شده است.
وي تصريح كرد: اگر بخواهيم ظرفيت كارخانه فعلي را افزايش دهيم بايد اقدام به توسعه فازهاي بعدي كارخانه توليد سوزن قطار در كشور كرده و يا كارخانه ديگري در كنار اين كارخانه ساخته شود.
وي ادامه داد: متوسط سن برخي از لوكوموتيوهاي فعال در خطوط ريلي كشور به 30 تا 40 سال مي رسد كه نياز به تعويض و نگهداري سالانه دارد هم اكنون ما در كشور در خصوص ساخت سيلندر و پيستون به موفقيت هاي چشمگيري رسيديم به طوري كه اين دو محصول كه نياز اساسي صنعت حمل و نقل ريلي است در كشور ساخته مي شود.
وي تصريح كرد: بيش از 170 كارخانه توليد قطعات ريلي در كشور در حال فعاليت است كه از مجموع اين تعداد كارخانه 70 كارخانه فقط در دولت نهم و دهم راه اندازي شده است.
*نصب سيستم هوشمند براي كنترل خطوط ريلي كشورمدير عامل شركت راه آهن در خصوص جايگزيني سيستم هاي هوشمند به جاي نيروي انساني گفت: با نصب سيستم هوشمند ATC صد درصد علائم سيگنالي خطوط ريلي كشور از طريق اين سيستم كنترل مي شود كه در مورد توليد داخلي اين سيستم هم گام هاي مهمي در خصوص ساخت تجهيزات مربوط به سامانه هوشمند علائم سيگنالي به جزء ساخت كوهلاژ اقدامات موثري صورت گرفته كه نتايج آن توليد صد درصد ساير تجهيزات سيستم هوشمند در كشور است.
صاحب محمدي در مورد آخرين وضعيت توليد ريل در كشور گفت: در اين مورد هم توافقاتي با وزارت صنايع صورت گرفته كه يك يا دو كارخانه توليد فولاد كشور در آينده وارد عرصه توليد ريل براي صنعت حمل و نقل ريلي مي شود كه براين اساس در آينده نزديك يكي از كارخانه هاي توليد فولاد وارد چرخه توليد ريل داخلي خواهد شد.
*سهم 18 درصدي حمل و نقل ريلي براساس سند چشم انداز مدير عامل شركت راه آهن در ادامه گفتگوي ويژه خبري درباره سهم صنعت حمل و نقل ريلي براساس سند چشم انداز يا همان افق 1404 عنوان كرد: براساس افق 1404 سهم صنعت حمل و نقل ريلي از جابجايي مسافر و بار بايد به رقم 18 درصد برسد كه در حال حاضر اين سهم در خصوص جابجايي بار و كالا 30 درصد و در مورد مسافر بين 9 تا 10 درصد است.
وي افزود: متوسط انجام مسافرت هاي ريلي نسبت به جاده اي به طور ميانگين 600 تا 900 كيلومتر بيشتر است كه اين رقم در مورد حمل بار و كالا به 14 تا 15 كيلومتر مي رسد.
وي افزود: ما سالانه به 80 لوكوموتيو نياز داريم ضمن آنكه در مورد واگن هم بايد سالانه 300 واگن مسافري و 3هزار واگن باري بايد وارد كنيم اين در حالي است كه نوسازي و استفاده از سيستم هاي هوشمند كنترل ATC و CTC كه همان سيستم كنترل مركزي مي باشد را در كنار اجراي خصوصي سازي ناوگان حمل و نقل ريلي به طور جدي در دستور كار خود قرار دهيم.
وي در پايان در خصوص تعداد نيروهاي شاغل در صنعت حمل و نقل ريلي كشور گفت: در حالي كه در برخي از كشورها همچون روسيه تمام ناوگان حمل ونقل ريلي اعم از ساخت و تجهيز خطوط ريلي و تامين نيروي انساني كاملا دولتي است، در كشور ما تعداد نيروهاي دولتي از مجموع 200 هزار نفر نيروي فعال در صنعت حمل و نقل ريلي 20 هزار نفر آن فقط دولتي و 180 هزار نفر باقي مانده متعلق به بخش خصوصي هستند./عب